Porselen diş-bukalemun etki-pembe estetik

Seramikler camlara misal, gelgelelim sağladığı estetik açısından. Seramiklerin yapısı camlardan büsbütün farklıdır, kristalin bir yapıya sahiptir. Dental tatbikler için, saf camsı materyaller (ör: titanyum destekli “seramikler”); anlaşılan ölçüde lösit yahut lityum disilikat üzere kristalllerin katıldığı camsı materyaller (ör: Empress I yahut Empress II üzere metal destekli “seramikler”) ve saf kristalin seramikler-gerçek seramikler (ör: bu seramiklerin aluminum oksit, zirkonyum oksit ve cam fazı içeren modifikasyonları) (ör:lnCeram-Alumina, InCeram-Zircon) kullanılır. Tüm bu cam, cam seramik ve “gerçek” seramik tipleri, diş hekimliğinde umum olarak “seramik” -”porselen” terimi ile tanımlanmaktadır. Günümüzde, seramik restorasyonların imalatı için farklı seramik çeşitleri mevcuttur.

Tam seramikler aşağıdaki alt kümelere ayrılabilir:

• Silikon oksit (Si02) bazlı seramikler
• Aluminum oksit (Al203) bazlı seramikler
• Zirkonyum oksit (Zr02) ile güçlendirilmiş aluminum oksit bazlı seramikler
• Saf aluminum oksit seramikler
• Saf zirkonyum oksit seramikler.

Seramikler yapılarına nazaran yalnızca dayanıklılık açısından değil, opasite açısından da farklılık gösterirler. Kural olarak, silikon oksit bazlı seramikler daha ziyade cam fazı ve yalnızca az bir kristalin fazı içerdiklerinden en şeffaf seramiklerdir. Hasebiyle, en âlâ estetiği verebilme ve muhitlerinin rengini alabilme özelliğine (bukalemuntesiri) sahiptirler. Özetlemek gerekirse, daha geniş bir kristalin fazı ile seramik materyalinin dayanıklılığı artar, lakin ne yazık ki opasitesi de tıpkı ölçüde artış gösterir. Bu yüzden, bugünün silikon oksit bazlı seramikleri içerisinde en yüksek güce sahip olan Empress II, yaklaşık %60 nispetinde lityum disilikat kristalleri içerir. Ne var ki, şeffaflığı klasik silikon oksit bazlı seramikler ile karşılaştırıldığında daha azdır.

Dental pratikler için bilinen en güçlü seramikler, aluminum oksit ve zirkonyum oksit seramiklerdir. %100 nispetinde kristalindirler lakin tıpkı hengamda çok opaktırlar. Alüminyum oksit bazlı bir materyal olan Spinell, şahsi kristalin yapısı sayesinde (spinell yapısı) saf aluminum oksit ile karşılaştırıldığında bariz biçimde daha münasip bir şeffaflık sağlar. Gelgelelim bu şeffaflık kademesi yeniden de silikon oksit esaslı seramikler ile elde edilen orantıda yüksek değildir. Ne var ki, şayet ileri kademede renklenmiş dişler venerler ile maskelenecek ise, opasite istenen bir karakteristik özellik olabilir.
Seramik tipine bağlı olarak değişiklik gösteren tatbik metotlarını gözönüne alarak daha detaylı bir sınıflandırma yapabilmek mümkündür. Belirtilmiş olanların dışında, venerlerin imalatında kullanılabilecek sonoerozyon, uçurma (burnout) ve sonradan yapılan sin-terizasyon, vb. üzere öteki teknikler de mevcuttur. Silikon oksit bazlı seramikler, kristaller içeren (ör: tetra silika mika, lösit, lityum disilikat) bir cam fazına sahiptir. Cam fazını asitle pürüzlendirerek yapıyı incelemek mümkündür. Tabakalama tekniği yahut presleme tekniğine münâsib olarak işlenebilirler. Lakin, tabakalama tekniği bu porselen tipi için artık sıklıkla kullanılmamaktadır. Örnek olarak Optec HSP (Jene-ric/Pentron Inc., ABD), ısıya dayanıklı bir materyal üzerinde işlenen bir seramiktir. Silikon oksit seramiklerin birçok, bilhassa direnç, homojenite ve koordinasyon açısından pek çok avantaja sahip olan presleme tekniklerine nazaran işlenmektedir.
Bu öbekte bölge alan seramiklerden sıklıkla tanınan eserler aşağıdaki üzeredir:

• Empress I
• Empress II
• FinesseAII Ceramic
• Carrara Press
• Cergo
• Optec OPC (Jeneric/Pentron Inc., ABD)

Silikon oksit seramikler, Cerec Sisteminde (Sirona AG, Almanya, Cerec Blocks: Vita, Almanya) olduğu üzere makineler ile de işlenebilir. Bunun yanı sıra, gayri mekanik sistemler (ör: Ce-lay (Mikrona AG, İsviçre), DCS Precident System (DCS Dental AG, İsviçre) yahut DigiDent (Girrbach, Almanya)) de kullanılabilir. Sürece sistemi olarak dökümü de listelemektedir. 1985 ile 1995 yılları arasında döküm tekniği çok popülerdi ve Dicor (Dentsply International Inc., ABD) ticari ismi ile tanınmaktaydı. Dicor, düzgün bir estetik sağlayabilen birinci gerçek kabul edilebilir tam seramik sistemidir. Gelgelelim üretimi yirminci yüzyılın son yıllarında durmuştur, çünkü eserin konumunu daha yüksek dirence sahip, daha gelişmiş işlenme tekniği olan ve daha estetik seramik materyaller almıştır. Günümüzde diş hekimliğinde kullanılan en kuvvetli silikon oksit esaslı seramik materyal, 300 MPa'dan daha yüksek bükülme direncine sahip olan Empress IP dir. Yüksek dayanıklılığa sahip, silikon oksit bazlı olmayan dental seramikler epeyce opaktır ve hasebiyle seramik venerlerin prodüksiyonu için tasarrufları elverişli değildir.

Günümüzde full seramik-metal desteksiz porselen kaplama imalatında en sık kullanılan seramik çeşidi zirkondur.Burada metal destekli porselenlerdeki metalin noktasına zirkonyum materyali kullanılır, üzerine de Empress, IPS Empres üzere sağlamlık ve estetiği bir arada sağlayan seramiklerle diş formu işlenir. Zirkonyumun üzerine porselen konularak yapılan kuron (kaplama) ve köprüler Ceramic ve Zirkonyum sözlerinin birleştirilmesinden oluşan CERCON kısa ismi ile anılır. 900 Mpa dirence sahip sistem en yüksek fizikî kıymetlerin yanında ışık geçirme özelliği -bukalemun etkisi- doku entegrasyonu ve birçok değişik endikasyonu kapsayarak diş hekimliğinde yepisyeni bir periyot başlatmıştır.

Kronların imgesini pek çok şey etkilese de en kıymetlisi ışığa verdikleri reaksiyondur. Doğal dişler ışığı geçirir. Bunun sonucu olarak da dişte derinlik ve canlılık ortaya çıkar. Metal desteksiz porselen kronların doğal dişe yakın ışık geçirme özelliklerinden ötürü, derinlik ve canlılıkları metal destekli kronlara nazaran daha ziyadedir böylelikle doğal dişe en yakın sonuçlar elde edilir.

FULL (TAM) PORSELEN KURONLARIN AVANTAJLARI

Metal destekli porselenler disko, fotoğraf makinası flaşı vb. üzere birtakım ışıklarda ağızda yokmuş üzere koyu renk bir boşluk imajı verirler. Full porselenler ise doğal diş üzere her türlü ışığı geçirirler.

Full porselenler ışığı geçirdiklerinden doğal diş yapısına çok misal bir estetik oluştururken, çok güzel yapılmış bile olsa metal-porselenlerde bir donukluk ve yapaylık vardır. Bu nedenle münhasıran ön dişlerde full porselenler tercih edilir.
Metal desteksizlerde alt yapıda metal olmadığı için kuron-diş eti hizasında koyu renk bir çizgi olmaz. Daha estetik bir imaj sağlanır.

Metal destekli porselenler mekanik olarak dişe yapıştırılırlar. Full porselenler mekanik ve kimyasal olarak dişe tutturulur. Bu yüzden metal desteklilere nazaran tutuculukları çok daha yüksektir.

Alt yapıda kullanılan kimi metallere karşı (nikel vb.) oluşabilecek alerji riski full porselenlerde yoktur.

Diş eti çekildiğinde, full porselenler estetik görünümlerini korurlarken, metal porselenler diş ile birleştikleri ortamda istenilmeyen bir manzara oluştururlar.

PEMBE ESTETİK

Diş çekimi üzerinden vakit geçtikçe dişin olması gereken ortamdaki kemik erimeye başlar. Bu da mahalline yine diş koyulmak istenildiği devir olağandan daha uzun bir diş yapısı gerektirir.

Bu durumda eksik diş, komşu dişler uzunluğu kadar diş rengi seramiklerle işlenir, üzerinde kalan boş ortama da diş eti hali verilerek daha doğal diş görünümü elde edilir.

Gülüş sırasında diş etinin çok net gözüktüğü durumlarda, bazen diş uzunluğunun daha kısa gözükmesinin istenildiği durumlarda tekrar diş eti porseleni kullanılabilir.

Dişin daha uzun görülmesi istenildiği vakitlerde da diş etleri biraz kesilip kısaltılarak daha düzgün, daha estetik bir diş eti görünümü, dolayısı ile daha hoş bir gülüş elde edilebilir.