Pragmatizm Nedir | Pragmatizm Neyi Savunur? Pragmatist İnsan Nedir?

Pragmatizm Nedir?​

Pragmatizm Nedir | Pragmatizm Neyi Savunur? Pragmatist İnsan Nedir?
Pragmatizm nedir felsefe açısından tanımlayacak olursak; herhangi bir şeyin değerinin, sağladığı fayda ve yararla değerlendirilebileceğinin savunulduğu felsefi bir akım olarak tarif edilebilir.

Gerçeği ve doğruyu, eylemlerin neticesinde elde edilen yarar ve faydaya göre değerlendiren ve ona göre niteleyen bir düşünce akımı olması nedeniyle Pragmatizm örnekleri dilimizde faydacılık anlayışı olarak da adlandırılır. Pragmatizm kelimesinin dayanağı olan felsefi terim yani pragma, Eski Yunanca bir kelimedir ve iş – eylem anlamlarına gelmektedir. Pragmatist ise, kelime anlamı olarak “işe yönelik” manasını taşır.

Pragmatizme yani faydacılık felsefesine göre, gerçeklik ya da doğruluk insanın bakış açısına göre değişebilir. Bu nedenle pragmatistlere göre, esas dikkate alınması gerekli olan nokta eylemlerin ve de düşüncelerin sonuçlarıdır.


Eğer bir eylem, neticesinde fayda sağlanmış ise eylemin de ahlaki olduğu çıkarımı yapılabilir. Zaten pragmatist düşünce uyarınca, herkese birden fayda, çıkar ya da yarar sağlayabilecek bir eylem bulunamayacağından “Evrensel Ahlak Yasası” fikri de kabul görmez.

Pragmatizm Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır? Pragmatizm Kurucusu Kimdir?​

Pragmatizm faydacılık ilk defa 18. yüzyıl İngiltere’sinde “Jeremy Bentham” tarafından öne sürülse de, bu düşüncenin kökeni Antik Yunan düşünürlerine (Epikür gibi) dek geriye götürülebilir. Ancak bildiğimiz anlamda pragmatizm, Amerikalı filozof ve psikolog William James (1842 – 1910) tarafından popüler bir hale getirilmiştir.

Faydacılık olarak adlandırılan pragmatizm nedir, kurucuları kimlerdir? 20, yüzyılın başlarında Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere başta olmak üzere dünya çapında bilinir olmuş ve hatırı sayılır sayıda destekçi bulmuştur. Bu anlamda pragmatist düşünce, birçok ülkede ekonomi ve eğitimi de derinden etkilemiştir.

Pragmatist Kimdir? Pragmatizm Özellikleri Nelerdir?​

Pragmatistler, pragmatizm felsefesine bağlı olan kişiler için kullanılan tabirdir. Pragmatizm nedir denildiğinde pragmatistler bir düşünce ya da eylemi, neticesinde elde edilebilecek pratik sonuçlarına göre değerlendirirler. Onlar için önemli olan eylemlerin sonucunda sağladıkları kazanımlar ve faydalardır.

Yani pragmatistler, yaşamın anlamı ve ahlak gibi konuları dışarıda tutarak, faydayı yani yararı öncelikli amaç olarak ortaya koyarlar.

Pragmatizm Felsefesinin Önemli Filozofları Kimlerdir?​

Pragmatizm nedir ve pragmatizmin savunucuları kimlerdir? Pragmatizm terimini ilk defa kullanan ve bu düşünceyi popüler hale getiren kişi, modern psikolojinin de babası olarak kabul edilen Amerikalı filozof ve psikolog William James (1842 – 1910)’dir. “Hakikatın Anlamı” ve “Pragmatism” isimli kitapları kaleme almış ve pragmatizmin dünya çapında tanınmasında büyük rol oynamıştır.

William James dışında diğer pragmatizm temsilcileri ise C. S. Peirce (1839 – 1914), sosyal psikolojinin kurucularından George H. Mead (1863 – 1931), rasyonel ampirizm felsefesini geliştiren (1859 – 1952), modern felsefi mantığın kurucusu C. I. Lewis (1883 – 1964), analitik felsefe savunması ile ünlü W. V. Quine (1908 – 2000) isimleri de sayılabilir.