Hamileliğin 37. haftasından önce doğan prematüre bebeklerde görülen bazı sağlık sorunları hayati risk taşıdığından dolayı oldukça ciddi bir konudur. Hastaneden eve taburcu edilmeden önce kuvöze alınan prematüre bebeklerin bu süre zarfında bazı beceri ve gelişimlerinin tamamlanması beklenir. Prematüre bebekleri bekleyen tehlikeler neler? Prematüre bebeklerin özellikleri ve prematüre bakımı:
Sağlıklı bir hamilelik dönemi için doktorlar tarafından uygun görülen doğum süresi için 9 ay 15 güne ihtiyaç vardır. Eğer anne adayının bebeğinin dünyaya getirmesindeki bu serüveni 37. haftadan önce sona eriyorsa doğacak olan bebeği 'prematüre', 40. haftadan daha geç sürüyorsa 'postmatüre' olarak nitelendirilmektedir. Prematüre bebekleri diğer sağlıklı bebeklerle kıyasladığımızda fiziksel değişiklik olarak vücutlarına nazaran kafalarının daha büyük, derilerinin daha ince ve bazı organlarının tamamen oluşmadığını fark edebiliriz. Yapılan araştırmalardan elde edilen bilgilere göre, ülkemizde her sene yaklaşık 150.000 erken doğum meydana geliyor. Erkenden dünyaya gelen bebeklerin hepsi 37. haftadan önce gerçekleşmiyor. Kimileri daha da erkenden doğuyor bu da prematürenin türlerini oluşturuyor. Bebek ne kadar erken doğarsa, komplikasyon riski de bir o kadar artmaktadır. Hamilelik döneminde anne adayında görülen yüksek tansiyon, rahim ağzı yetmezliği, sigara ve alkol gibi bazı kötü alışkanlıklar erken doğumu tetikleyen unsurlar arasında yer almaktadır. 37. haftadan önce doğan prematüre bebekler, anne karnında iken organlarının gelişimini tam olarak tamamlayamaz. Doğduktan sonra da yaşamlarını sürdürebilmeleri için bazı beceri ve gelişimlerinin tamamlanabilmesi için kuvöze ihtiyaç duyarlar. Her bebeğin kendi özel durumuna göre değişebilen kuvözde kalma süresi vardır. Peki prematüre bebeklerle ilgili bilinmesi gereken diğer önemli detaylar neler? Prematüre bebeklerin özellikleri:
PREMATÜRE BEBEK NEDİR? PREMATÜRE DOĞUM NEDEN OLUR?
Sağlıklı bir hamilelik dönemi 40 hafta üzerinden hesaplanır. Eğer doğum 37 haftadan önce gerçekleşirse bu doğum erken doğum sayılır. Ancak ikiz hamilelik için kesin olarak belirlenen bir hamilelik süresi yoktur. Rahim içerisinde bebek sayısının artması ile anne adayının 40 haftayı tamamlaması beklenemez. Bebeğin prematüre olarak dünyaya gelmesinde şu faktörler etkili olabilmektedir:
- Hamilelik döneminde anne adaylarının yakalanmış olduğu enfeksiyonlar,
- Anne ve bebek için çok sakıncalı olduğu bilinen kötü alışkanlıklar (sigara, alkol, kokain vs.)
- Annenin 17 yaşından küçük ya da 35 yaşından büyük olması,
- Plasentanın erken ya da geç ayrılması
- Çoğul gebeliklerin olması,
- Annenin çok sayıda çocuğa sahip olup sık doğum yapması erken doğumu tetikleyen etmenlerdir.
PREMATÜRE BEBEKLERDE GÖRÜLEN SAĞLIK SORUNLARI
Prematüre bebekler için çok ciddi bir sorun olan solunum problemleri sonucunda bebekler makineye bağlanır. Sarılık, göz, bağırsak ve kalp sorunları en çok rastlanan sağlık problemlerinden biridir. Bebek normal doğum zamanından ne kadar erken doğarsa, sorunlarla karşılaşma riski o denli fazla olur.
PREMATÜRE BEBEKLERİN SINIFLANDIRILMASI;
24-31. hafta ileri derecede prematüre,
32-35. hafta aralığında doğan bebeklere orta derecede prematüre,
36-37. aralığında doğan bebeklere sınırda prematüre denilmektedir.
PREMATÜRE BEBEKLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ;
- Kaş ve kirpikleri seyrektir.
- El ve ayak tırnaklarının gelişimi tamamlanmadığından dolayı henüz yumuşaktır.
- Ciğerleri tam gelişmemiştir, ses çıkarma tonu çok düşüktür.
- İç organları tam anlamıyla oluşmamıştır.
- Enfeksiyon kapma riski fazladır.
- Kalp atışları çok hızlıdır.
- Yeni doğan sarılığı diğer bebeklere göre daha fazladır.
PREMATÜRE BEBEK BAKIMI NASIL YAPILIR?
Prematüre bebeğe sahip olan ailelerde özellikle de annenin bebeğiyle bir an evvel bağ kurması önemlidir. Bağ kurma bebeğin bakımını daha da kolaylaştıracaktır. Bunun için bebeğe dokunmak, ona seslenmek, eğer emebiliyorsa emzirmek; ememiyorsa biberonla sık sık beslemek, ona ilgi göstermek gerekir.
Çünkü prematüre bebekler normal bebeklere göre daha fazla ilgiye ihtiyaç duyarlar. İlgi ve bakım bebeğin gelişimi için kritiktir.
Prematüre doğan bebekler normal bebeklere göre daha fazla besin desteklerine ihtiyaç duyabilirler. Çünkü prematüre bebeklerin protein, mineral ve enerjiye ihtiyaç duyarlar. Bunun için de prematüre bebeklere hekim tavsiyesiyle anne sütünü destekleyecek mamalar verilebilir.
Ayrıca bağışıklık sistemi normal bebeklere göre çok daha zayıftır. Dolayısıyla yetersiz hijyen koşulları bebeğin enfeksiyon kapma riskini artıracaktır.
Bebeğin biberonunun ve diğer kullanılan gereçlerin sterilizasyonuna özen göstermek gerekir.