Prof. Osman Müfüoğlu: 'Simit' COVID-19'a çare mi?

Osman Müftüoğlu, 'Simit' COVID-19'a deva mi? başlıklı yazısında "Niyetim, başlığı “SİMİT” ile süsleyerek sizi mevzunun içine daha kolay çekmekten ibarettir. Yoksa dünya lezzet tarihine en büyük hediyelerimizden biri olan simit ile COVID-19’un tedavi edilemeyeceğini düşünecek kadar aklım çok şükür sağlam. Özetle derdim başka" dedi ve asıl sorunu açıkladı...

Peşinen belirteyim, başlığın sizin şaşırtacağını, “Korona belasını simit yiyerek mi halledeceğiz hocam?” diye soracağınızı hatta içinizden kimilerinin “Osman Hoca’ya bir şeyler oldu galiba!” diye düşünebileceğinizi iddia edebiliyorum.

Müsaade ederseniz açıklayayım: Niyetim, başlığı “SİMİT” ile süsleyerek sizi mevzunun içine daha kolay çekmekten ibarettir. Yoksa dünya lezzet tarihine en büyük hediyelerimizden biri olan simit ile COVID-19’un tedavi edilemeyeceğini düşünecek kadar aklım çok şükür sağlam. Özetle derdim öteki. “Peki, o keder neyin nesidir hocam?” derseniz şudur...

YAPAY ZEKÂ COVID-19’U DA YENEBİLİR 

Bugün  size hoş mi hoş hatta mükemmel mı kusursuz, muazzam bir haberim var. Biliyorsunuz pandeminin tahlili tesirli aşılarda olsa da bu virüs muhtemelen uzun yıllar bize yapışıp kalacak, içimizden birilerini az ya da çok hasta etmeyi sürdürecek. İşte bu nedenle bilimciler (otla çöple uğraşan sinemacılar değil), tesirli bir ilaç geliştirme peşindeler. Yeni koronavirüsün oluşturduğu bu belalı hastalığı tedavi edebilecek tesirli bir ilaca ulaşabilmemizi sağlayacak biriyle ilgili değerli bir haber, bir hafta kadar evvel saygın bir bilimsel mecmuada, SCIENCE’da yayımlandı. O haberde de son günlerin tanınan konusu “YAPAY ZEK” vardı. Ayrıntılar için buyurun...



YETERLİ BİLGİ
O İLACI ‘BAGEL’ VE ‘SUEDE’ Mİ BULACAK

JEN Nwankwo, Harvard’da yetişmiş değerli bir bilim insanı. Önemli başarılara imza atmış, emniyetli bir araştırmacı. Yapay zekâ (artificial intelligence) alanında yaptığı çalışmalarla ünlü. Jen Nwankwo ve arkadaşları, yapay zekâ kullanarak yeni koronavirüse karşı tesirli bir ilaç geliştirebilmek emeliyle yola çıkmışlar. Geliştirdikleri projede kullandıkları yapay zekâ formatlarına da “BAGEL” (SİMİT) ve “SUEDE” ismini vermişler. Bu iki yapay zekâ programını kullanarak virüse tesirli olabilecek beklenen bir ilacı geliştirebilmek için çok sayıda farklı kombinasyon denemişler. Sonuçta de bunlardan birinin “o ilaç” olabileceğine karar vermişler. Jen Nwankwo ve arkadaşları yeni koronavirüsün hücrelerimize bulaşıp RNA’ya ulaştıktan sonra bizi hasta etmesini sağlayan süreçleri bloke edebilecek en uygun kimyasal bileşene, “bagel” ve “suede” yapay zekâ programları sayesinde ulaştıklarını, bu kombinasyonda zımnî olduğunu düşünüyorlar. Bu kombinasyonun ilaç haline getirilmesi halinde de sorunu çözebileceğimize inanıyorlar. Jen Nwankwo ve arkadaşları daha şimdiden birçok ilaç firmasıyla görüşmeye başlamışlar bile. Neticeyi heyecanla bekliyoruz. (Sciencemag.org’dan özetlenmiştir)

YETERLİ BİLGİ
SERATONİNİZE SAHİP ÇIKIN

TELAŞ bozukluğu ile uğraşta temel amaç tek cümleden ibarettir: MEMNUN OL VE KAL!

Pekala, bu iş nasıl başarılacak? İtiraf edeyim, pek kolay değil. Pek çok şeyi birbiri gerisine ve sık sık başarmamız lazım. Tahlilin sırrı, mucize bir molekülü, vücudumuz ve beynimize daha sık ve çok pompalamakta. O molekülün ismi seratonin. Seratonine basitçe “KENDİNİ MEMNUN HİSSETME MOLEKÜLÜ” de diyebiliriz. Eksikliğinde (azlığında), telaş, tasa, huzursuzluk, mutsuzluk, uykusuzluk, ümitsizlik hatta depresyon üzere tatsızlıklar kaçınılmaz hale geliyor. BİLELİM Kİ pandemide yalnızca ekonomik ve toplumsal darbeler yemedik. Ruhumuz da tabana vurdu, adeta çöktü. O çökkünlüğü atabilmek için yapacağımız birinci işlerden biri seratonin düzeyimizi arttırmak olmalı. Pekala, nasıl mı? Cevabı 2 numaralı kutuda bulabilirsiniz.

MAKUS HABER
SIRADA ‘DİYABET PATLAMASI’ MI VAR



PANDEMİNİN başından bu yana iki bahis daima gündemde oldu.

BİR: COVID-19, insülin direnci ve büyükçe bir göbeği olan kapalı ya da açık diyabetli hastalarda beklenenden daha ağır seyrediyordu.

İKİ: COVID-19’a yakalanan yetişkinlerin kıymetli bir kısmında güzelleştikten bir müddet sonra şeker hastalığı -diyabet- de ortaya çıkabiliyordu.

Birinci bilgi çoktan katılaştı: COVID-19’a yakalanan diyabetlilerin hastalığı çok daha ağır, çok daha problemli geçirdikleri, hastalıktan sonra “UZAMIŞ COVID” problemini daha ağır ve sık yaşadıkları, bilhassa “beyin sisi” problemine paçalarını daha fazla kaptırdıkları net ve açık olarak biliniyor.

İkincisine gelince...

COVID-19 DİYABETİ NASIL TETİKLİYOR



PEK çok uzman COVID-19’a yakalandıktan sonra metabolizmaları bozulan ve sonuçta şeker hastalığına yakalanan yetişkinle karşılaştıklarını açıkladılar. Hatta kimileri, bulgularını bilimsel mecmualarda de yayımladılar. O uzmanlara nazaran, yeni koronavirüsün hücrelere bulaşırken bağlandığı ACE-2 proteininin pankreas, karaciğer ve böbrekte de bulunması bu süreçlerdeki nedenlerden, sorumlulardan biri olabilir. Kan şekeri istikrarının sağlanması ve glikoz metabolizmasında misyonlu bu 3 kıymetli organdaki COVID-19 sürecinde oluşabilen hasarların şeker metabolizmasını altüst ederek diyabeti tetikleyebilmesi mümkün. Anlaşılan o ki COVID-19 geçiren yetişkinleri hastalığı takiben diyabet riski bakımından da değerlendirilmemiz ve izlenmemiz gerekecek.

GURUR DUYDUK
DR. TÜRECİ VE ŞAHİN’İ KUTLUYORUZ

Alman devleti, iki bilim insanı kardeşimizi, Dr. Hasret Türeci ve Prof. Dr. Uğur Şahin’i “Alman devlet nişanı”yla onurlandırdı. İkisi ile de gurur duyuyoruz. Karanlığı birinci onlar aydınlattılar. Ürettikleri aşı ile ışığı birinci onlar yaktılar. Sağ olsunlar, var olsunlar.