Prut Savaşının Onemi, Nedenleri ve Sonucları Nelerdir?

PRUT ANTLAŞMASI

Osmanlı Devleti ile Rusya arasında imzalanan antlaşma

Prut Savaşı sırasında Kırım atlıları, Cerkez Mehmed Paşa ve Salih Paşa tarafından Rus ordusu tamamen cevrilince, tasarılarını gercekleştiremeyen Car, Baltacı Mehmed Paşa'ya barış cağrısında bulundu Şiddetli carpışmalara devam ederek bu cağrıya cevap vermeyen Baltacı Mehmed Paşa'ya Mareşal Kari ve Petro, yalvaran mektuplar yazmıştı

Mehmed Paşa bu ikinci istek uzerine ordu ileri gelenlerini ve Kırım hanını cağırtarak bir toplantı yaptı Kırım hanının Ruslara guvenilmemesi ve derhal hucuma gecilmesi isteğine karşılık ekseriyet, Rus tekliflerini oğrenmede yarar gormekle, sadrazam sulh şartlarını almak uzere bizzat Şeremetev'in Osmanlı karargahına gelmesini bildiren haberini bir elci ile Ruslara iletti Rus ordugahında Şeremetev'in yaşlılığı ve politikada başarılı olmayışı dikkate alınarak, yerine iyi diyalog kurabilen Baron Peter Şafirov'un murahhas olarak gonderilmesine karar verildi

Baltacı Mehmed Paşa'nın ilk teklifleri cok ağırdı Carın affını istemek uzere bizzat sadrazam otağına gelmesi ve vereceği tavizler tamamlanıncaya kadar burada misafir sıfatıyla kalması, Rus ordusundaki butun topların teslimi, bu teklifler arasında bulunuyordu Şafirov yalvararak ve bircok sebepler one surerek, bu istekleri kabul etmesinin mumkun olmadığı; Azak Kalesi'nin iadesine, Taygan ve Ozi boylarında yaptırılan kalelerin yıkımına razı olduklarına, topların tesliminde Rus ordusunun cekilme imkanı kalmayacağı, Tatar ve İsveclinin, Lehlinin hucumlarından korktukları konusunda acıklamalar yaptı

Mehmed Paşa, Şafirov'un itirazlarını kabul etmedi ve ilk teklifinde ısrar etti Goruşme kesilmek ve Şafirov Otağı asafiden cıkmak uzere iken, Seyfullah Ağa'nın teklifi uzerine Rus temsilcilerine bir kerem nişanesi olmak uzere kahve ikram edilmesini kabul eden sadrazam Paşa, onun Kapıcıbaşı cadırında ağırlanmasını buyurdu Şafirov burada sadaret kethudası Osman Ağa ile yalnızca goruşmek imkanını buldu ve konuları ele alarak İsvec probleminin anlaşma konusu dışında bırakıldığı, muzakerelerin sadece OsmanlıRus munasebetleri ile ilgili karara vardıkları anlaşılıyor Bu durumda Rus carının ve ordusunun teslim olması artık soz konusu değildi Alınan kararın ordu ileri gelenlerine duyurulması sebebiyle toplantı yaptı Toplantıya Devlet Giray'dan başka Poniatowski de cağrıldı Kırım Hanı ve İsvec elcisi sulh muzakerelerine taraflı olmadılarsa da ordu erkanı ve sadrazam goruşlerinde ısrar ettiler Neticede sadaret kethudası Osman Ağa ile Mektupcu Omer Efendi Osmanlı murahhasları secilmekle ateşkes kararı alındı ve 21 Temmuz akşamustu Prut Seferi kesinlikle bitmiş oldu

1699 Karlofca ve 1700 İstanbul antlaşmaları icin yapılan muzakereler ayları aldığı halde Prut Antlaşması 1012 saat icinde sonuclanması bakımından onemlidir (23 Temmuz 1711)

Gereken sulh protokolunun ana hatları şoyle bağlanmıştı:

1Azak Kalesi'nin alındığı şekilde Osmanlı ordusuna teslimi;

2Taygan, Kamenka ve Şamar dolaylarında yaptırılan kale ve mustahkem mevkilerin yıktırılması;

3Lehistan ve Kırım Hanlığı'na bağlı Kazak topluluklarına Rusya hukumetinin mudahale etmemesi;

4İstanbul'daki Rusya ikamet elciliğinin kaldırılması;

5İsvec kralının memleketine gitmesine engel olunmaması ve Rusya ile İsvec arasındaki ihtilafın Osmanlı Devleti'nin mudahalesi olmadan kendi aralarında halledilmesi;

6Rus ordusunun ana yurduna cekilmesi sırasında Osmanlı eyalet kuvvetlerinin ve Tatar askerlerinin saldırılarının onlenmesi;

7Rus murahhasları Peter Şafirov ile Şeremetev oğlu Boris'in memleketlerine donmelerine izin verilmesi şeklinde tespit olundu

Prut Antlaşması, Divanı Humayun'da hoş gorulmediği gibi Baltacı Mehmed Paşa, Kethuda Osman Ağa ile Mektupcu Omer Efendi, Rus carından ruşvet almaları sebebiyle ağır cezalandırıldılar