Psikolojik Değerlendirmede Etik

Psikolojik Değerlendirmede Etik psikolojik değerleme raporu * Psikolog, başvuru yaptığı örnekleme eşdeğer örneklemler üstünde güvenirliği ve geçerliği sınanarak oluşturulmuş değerlendirme araçlarını kullanmalı, değerlendirmeyi yapılandırırken ve yerinde araçları seçerken; kullanılan araçların kültüre yerinde ve sağduyu olduğundan muhakkak olmalı, değerlendirilen kişinin kültürel, sosyal özelliklerinin ve anadilinin test sonuçlarını etkileyebileceğinin farkında olan olmalıdır böylece test sonuçlarına ilişkin görüşlerini bildirirken yapılan değerlendirmenin bu özelliklere bağlı olarak ne derecede etkilenmiş olabileceğini bildirmekle yükümlüdür * Psikolog değerlendirmelerini, önerilerini, raporlarını ve tanıya karşın veya değerlendirici izlenimlerini, adli psikolojik davalar da dahil, sonuçlarını kanıtlayacak tatmin edici semptom, veri ve tekniklerle temellendirmelidir * Bireylerin psikolojik özelliklerine ilişkin düşüncelerini oysa izlenimlerini veya sonuçlarını destekleyecek tatmin edici incelemeyi yaptıktan sonradan oluşturmalıdır Eğer böyle bir incelemeyi gerçekleştirmek tamamen mümkün değilse psikolog çabalarını ve bu çabaların sonuçlarını rapor etmelidir Sınırlı bilgilerinin, görüşlerinin güvenirliği ve geçerliği üzerindeki mümkün etkileri kesinleştirmeli ve sonuçlarının ya da önerilerinin türünü ve kapsamını uygun bir şekilde sınırlamalıdır * Psikolog değer biçme tekniklerini, görüşmeleri, testleri veya araçları teşhis veya araştırmaya yerinde bir şekilde uygulamalı, puanlamalı, yorumlamalı ve kullanmalıdır * Psikolog değerlendirme ve tanıya yönelik hizmetler için eğer test yasal düzenlemeler aracılığıyla istek edilmemişse, bir kurum veya eğitimin sıradan etkinliği olarak yapılmıyorsa ve testin amacı zaten kişinin karar verme yeteneğini değerlendirmek değilse, danışanın iznini edinmek zorundadır Danışanın iznini alma süreci değerlendirmenin biçimini ve amacını, ücretleri, üçüncü kişilerin katılımını, gizliliğin sınırlarını içerir Değerlendirmesi yapılan kişinin soru sorması ve cevap alması için yeterli olanaklar tanınmalıdır Psikolog, kapasitesinden şüphe duyulan şahısların iznini alırken veya değerlendirilmesi hukuki merciler tarafından istenilen kişileri değerlendirirken, onların anlayabileceği bir dil kullanarak öngörülen değer biçme hizmetlerinin biçimi ve amacına ilişkin data vermelidir * Test verileri danışana verilmemelidir Danışanın izni olursa, başka uzmanlara verilebilirler Psikolog, danışanı veya başkalarını zarardan gözetmek için ve deneme güvenirliğini sağlamak için test verilerini sunmaktan vazgeçebilir Deneme verilerini kullanmada yetkin olmayan kişilere bu bilgileri vermekten kaçınmalıdır * Psikolog, kültüre uygun değerleme araçları geliştirmelidir Bir değer biçme aracı hazırlarken test deseni, standardizasyonu, güvenirliği, geçerliği, yanlılık durumunun azaltılması veya ortadan kaldırılması ve uygulama önerileri için yerinde psikometrik işlemleri kullanmalı ve belgelemelidir Adaptasyon yapılan testlerde de bu değişkenler dikkate alınmalıdır * Psikolog, değer biçme sonuçlarını yorumlarken yorumlarının doğruluğunu azaltacak veya vardığı yargıları etkileyebilecek test etmenlerini, değerlendirmenin amacını ve değerlendirmeye küskün kişilerin niteliklerini dikkate almalıdır Kendi yorumlarının sınırları veya doğruluklarına ilişkin önemli derecede kuşkuları varsa, bunları belirtmelidir * Psikolog, psikolojik değer biçme tekniklerinin niteliksiz kişilerce kullanılmasına izin vermemelidir * Psikolog, değerlendirmelerini veya müdahale kararlarını ya da önerilerini, aktüel amaçlar açısından yıpranmış ve işlevselliğini yitirmiş data ve test sonuçlarına dayandırmamalıdır * Psikolog her koşulda başvuru formu, yorumlama ve değerlendirme araçlarının içten bir biçimde kullanılması için gereken sorumluluğu üstlenmelidir Öteki meslektaşlara değerleme veya puanlama hizmetleri sunacak ise; işlemlerin amaçlarını, normlarını, geçerlik, güvenirlik ve başvuru koşullarını doğru bir şekilde tanımlamalıdır * Psikolog, değerlendirmeye alınan kişiye veya danışanın yerine atanmış hukuki olarak yetkili bir kişiye, kişinin anlayabileceği bir dille sonuçları uygun ve doğru biçimde açıklamalıdır Psikolog kadar değerlendirmeye alınan kişiye değerleme sonuçlarının açıklanması yerinde yok ise bu durum değer biçme süreci başlamadan önce kendisine bildirilmelidir * Psikolog, testlerin ve öteki değer biçme tekniklerinin doğruluğunun ve güvenliğinin korunmasını yasalarla, sözleşmeye bağlanmış yükümlülüklere düzen içinde, telif haklarını göz önünde bulundurarak ve bu Etik Yönetmeliğinin koşullarına uygun bir biçimde sağlamalıdır * Test raporları eğitim amaçlı kullanıldığında, değerlendirilen kişinin isim ya da tanıtıcı bilgileri ortadan kaldırılmalıdır * Psikometrik özellikleri yerinde olsa bile, testler amaçları dışarıda veya da uygunsuz kişilerle ve durumlarda kullanılmamalıdır Kaynak: DonusumSokagi id