Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Radyoaktif kirlilik, çok tehlikeli olmakla birlikte günümüzdeki nükleer senaryolar kapsamında büyük bir üzüntü konusudur*İnsan eliyle ya da doğal olarak, nükleer reaksiyonlar sonucu oluşan radyoaktif bağlı ürünlerin çevreye veya insanların yerleşim alanlarına yakın dolaylara atılması sonucu radyoaktif kirlilik oluşur
İnsan ürünü radyoaktif atıkların büyük kısmını nükleer şiddet ve araştırma istasyonları meydana getirmektedir Bu tesisler, araştırma veya enerji (elektrik) üretmek amacıyla nükleer reaksiyonlar (sıklıkla fisyon) oluştururlar*Ağır bir nükleer yakıt atomunun, (örneğin uranyum) nükleer fisyona sokulmasıyla radyoaktiflik içeren iki yavru, atık çekirdek meydana kazanç Bu alt ürünler baştan kullanılamamakta olup, atılmaları gerekir İşte bu atık yan ürünler radyoaktif kirliliğe sebep olmaktadır*Radyoaktif kirlilik, artan nükleer yakıt kullanımı nedeniyle günümüzde büyük bir üzüntü konusudur Nükleer reaksiyonlar sonucu oluşan radyoaktif emrindeki ürünlerin zararlı bileşenleri tatmin edici titizlikte izole edilmezse hava, su ve toprak kirlenmesine sebep olur Radyoaktif atıkların koskocoman kısmını nükleer enerji santrallerinde, çeşitli amaçlar için kullanılan nükleer reaktörler meydana getirmektedir
Radyoaktivite, şüpheli (dengesiz) bir atomun rastgele radyasyon saçarak enerji kaybetmesi olayıdır Bu koşul atoma görece daha kararlı bir inşa kazandırmakta olup; radyoaktif ışıma olarak bilinen bu rastgele saçılmalar, atom istikrarlı (radyoaktif olmayan) bir yapıya ulaşana dek devam eder*Radyasyonun korkutma olarak görülme sebebi, basmakalıp bir atomu, elektronunu kopararak iyonize edebilecek dek enerjik bir enerji taşımasıdır Eğer iyonize edici radyasyon canlı bir organizmanın vücuduna girerse vücutta yer alan molekülleri kolaylıkla iyonize eder Bu durum, vücutta hayati fonksiyonu olan bileşenlerle etkileşime girebilecek miktarda hür radikal oluşumuna sebep olup bu radikaller, bu bölgelerde yeni bileşenler oluşturarak bu hayati fonksiyonları etkisiz hale getirir Bu da kansere sebep olmaktadır
Radyoaktif maddelerde üç alıcı ışınım oluşur:
Alfa Işıması, Beta Işıması ve Gama Işıması Bu üçü içinde alfa parçacıklarının (helyum atomunda da görülür) etkisi en az, gama ışınlarınınki ise en yüksektir Alfa parçacıkları saf bir kağıdın içinden geçemezken (belirlenmiş bir mesafe aralığında hava tarafından da durdurulabilir) gama ışınlarından korunmak için kalın bir kurşun kaplama gerekir Lakin alfa parçacıklarının rastlantı sonucu yutulması, veya vücuda zerk edilmesi, iç organlarla ve kan gibi hayati gövde sıvılarıyla direkt olarak etkileşime geçebileceği için ölümcül olabilmektedir Radyasyon yalnızca vücutla temasa geçtiğinde tehlikelidir Buna engel olunduğu sürece radyasyonun varlığı hasar vermez
Radyoaktif Atıkların Olumsuz Etkileri
Çevre Üzerinde
*Radyoaktif maddeler toprağa karıştığında, bu maddeler toprakta yetişen bitkilere geçer Genetik mutasyona sebep olarak bitkinin olağan fonksiyonlarına olumsuz tesir eder sonuç olarak bazı bitkiler ölür bazıları da cılız tohumlar üretir Kirlenmiş bir bitkinin herhangi bir parçasını, bilhassa meyvesini yemek fazla önemli sıhhat sorunları yaratabilir Tümör besin zincirinin en daha aşağı tabakasında bulunduğu için onların kirlenmesi tüm beslenme ağında radyoaktif kirlenmeye yol açar Aynı şekilde radyoaktif atık, bir su kaynağıyla bağlantı ederse, tüm su ürünlerini de zehirleyebilir
* Kara ve suda oluşan radyoaktif kirlenme insan soyunun tükenmesine bile sebep olabilir Ahali besin zincirinin en üzerinde bulunur Son basamaktaki besinlerde biriken radyoaktif ürünlerin azami olacak olması dolayısıyla en büyük zararı insanın görmesi laf konusudur
Halk Müziği Üzerinde
*Radyoaktif kirliliğin insanlara vuruşu hafif düzeyden ölümcül düzeye kadar geniş bir yelpazede çeşitlenebilir Negatif etkinin büyüklüğü radyoaktifliğe maruz kalma süresi ve düzeyine tarafından değişir Düşük seviyelerde yöresel maruz kalma sonucu üstünkörü bir etki oluşur ve deri tahrişine sebep olur Uzun süreli ama düşük yoğunluğa maruz kalma mide bulantısı, kusma, ishal, saç dökülmesi ve deri altı kanamasına alt olarak yaralara vs sebep olabilir
* Uzun süreli ve yüksek dozda radyasyona maruz kalma ise çok daha önemli sağlık sorunları yaratır Radyoaktif ışınlar DNA moleküllerinde daimi hasara yol açarak yaşamsal risk oluşturabilir Uzun süreli maruz kalma sonucu vücuttaki moleküllerin büyük bir kısmı iyonize olup serbest radikallere dönüşür Özgür radikaller, kanser hücreleri ve tümörlerin büyümesini tetikleyen şeylerdir Ağır radyasyona maruz kalmış insanlar yüksek kanser riski taşır
* Cilt, kemik iliği, bağırsak ve yumurta hücreleri gibi çabuk bölünençoğalan hücreler radyoaktif ışımaya karşı daha da hassas olup deri kanseri, akciğer kanseri ve troid kanseri, radyasyonun yol açtığı sık görülen kanser tipleridir
* Genetik mutasyonun etkisi üreme aracılığıyla gelecek nesillere aktarılır Diğer deyişle ebeveynler nükleer radyasyona maruz kalmışsa çocukları doğuştan olan maddi ya da zeka olarak dağıtılmış kusurlarla doğabilmektedir Bu şart trajik şekilde ikincil etkilerin yeni nesillere taşındığı ve yüzlerce çocuğun fiziksel ve zihinsel anormalliklerle doğduğu Hiroşima ve Nagasaki ’de kendini göstermiştir (ABD tarafından 1945 ’te bu iki şehire radyoaktif atom bombası atılması nedeniyle) Japonya ’nın geri kalan nüfusuna oranla burada hala (bilhassa 65 yaş ve üstü için) yüksek bir kanser oranı ve doğumsal anormallikler mevcuttur
Radyoaktivite için tehlikesiz bir limit yoktur Çok ufak miktarlar deha vücuda olumsuz tesir eder ve güvenli olmayan potansiyellere sahiptir bununla beraber radyoaktivite, değişik aygıtlarla saptama edilebildiğinden koruyucu önlemler alınması mümkündür Genel Olarak Geiger sayacı, radyoaktivite tespiti için kullanılan güvenilir bir araçtırdetect
Radyoaktivitenin etkileri üç temel yolla engellenebilir:
Zaman: Zehirli alanı olası olduğunca çabuk terketmek
Mesafe: Zehirli alandan muhtemel mertebe uzak kalmak Radyoaktif parçacıkların zarar verici özellikleri vücuda girmeyi muhtemel kılan birincil hızlarından ileri gelir Parçacıklar uzun mesafede sürat kaybı yaşar ve bu nedenle etkilerini kaybederler
Kalkan: Kalkanlar, radyoaktif malzemelerle kaçınılmaz şekilde meşgul olunduğunda kullanılır Radyasyon kalkanı olarak çoğunlukla kurşun malzeme kullanılır
Atık Yönetimi
Radyoaktif atıkların negatif etkileri, doğaya atılmadan önce tatmin edici zaman bekletilirse büyük oranda hatta tamamen değil edilebilir
Daha önce belirttiğimiz gibi, radyoaktif malzemeler, radyoaktif özellikten kurtulana dek ışıma yaparlar Radyoaktif özelliği kaybetmesi için gereken vakit her tarafında dağıtılmış radyoaktif oluşumlar sergiler Bu vakit dahilinde bu malzemeler izole edilmiş bir ortamda tutulursa doğaya herhangi bir hasar gelmemiş olur
Tabi ürünlerin radyoaktifliğini devirmek için farklı alanlara yönlendirilmiş işlemler mümkündür En çok gelecek vaat eden metodlar camlaştırma (radyoaktif atık ile camlardan karışım oluşturarak çelik konteynırlarda tutma), zararsız ışık halkası gelene dek her zaman yararlanma (acilen öyle olası olmasa da üstünde araştırmalar yapılmaktadır) ve varillere konulup atık havuzlarında bir kaç sene alıkoyma işlemleridir
Litaratür:
http:wwwbuzzlecomarticleseffectsofradioactivepollutionhtml
İnsan ürünü radyoaktif atıkların büyük kısmını nükleer şiddet ve araştırma istasyonları meydana getirmektedir Bu tesisler, araştırma veya enerji (elektrik) üretmek amacıyla nükleer reaksiyonlar (sıklıkla fisyon) oluştururlar*Ağır bir nükleer yakıt atomunun, (örneğin uranyum) nükleer fisyona sokulmasıyla radyoaktiflik içeren iki yavru, atık çekirdek meydana kazanç Bu alt ürünler baştan kullanılamamakta olup, atılmaları gerekir İşte bu atık yan ürünler radyoaktif kirliliğe sebep olmaktadır*Radyoaktif kirlilik, artan nükleer yakıt kullanımı nedeniyle günümüzde büyük bir üzüntü konusudur Nükleer reaksiyonlar sonucu oluşan radyoaktif emrindeki ürünlerin zararlı bileşenleri tatmin edici titizlikte izole edilmezse hava, su ve toprak kirlenmesine sebep olur Radyoaktif atıkların koskocoman kısmını nükleer enerji santrallerinde, çeşitli amaçlar için kullanılan nükleer reaktörler meydana getirmektedir
Radyoaktivite, şüpheli (dengesiz) bir atomun rastgele radyasyon saçarak enerji kaybetmesi olayıdır Bu koşul atoma görece daha kararlı bir inşa kazandırmakta olup; radyoaktif ışıma olarak bilinen bu rastgele saçılmalar, atom istikrarlı (radyoaktif olmayan) bir yapıya ulaşana dek devam eder*Radyasyonun korkutma olarak görülme sebebi, basmakalıp bir atomu, elektronunu kopararak iyonize edebilecek dek enerjik bir enerji taşımasıdır Eğer iyonize edici radyasyon canlı bir organizmanın vücuduna girerse vücutta yer alan molekülleri kolaylıkla iyonize eder Bu durum, vücutta hayati fonksiyonu olan bileşenlerle etkileşime girebilecek miktarda hür radikal oluşumuna sebep olup bu radikaller, bu bölgelerde yeni bileşenler oluşturarak bu hayati fonksiyonları etkisiz hale getirir Bu da kansere sebep olmaktadır
Radyoaktif maddelerde üç alıcı ışınım oluşur:
Alfa Işıması, Beta Işıması ve Gama Işıması Bu üçü içinde alfa parçacıklarının (helyum atomunda da görülür) etkisi en az, gama ışınlarınınki ise en yüksektir Alfa parçacıkları saf bir kağıdın içinden geçemezken (belirlenmiş bir mesafe aralığında hava tarafından da durdurulabilir) gama ışınlarından korunmak için kalın bir kurşun kaplama gerekir Lakin alfa parçacıklarının rastlantı sonucu yutulması, veya vücuda zerk edilmesi, iç organlarla ve kan gibi hayati gövde sıvılarıyla direkt olarak etkileşime geçebileceği için ölümcül olabilmektedir Radyasyon yalnızca vücutla temasa geçtiğinde tehlikelidir Buna engel olunduğu sürece radyasyonun varlığı hasar vermez
Radyoaktif Atıkların Olumsuz Etkileri
Çevre Üzerinde
*Radyoaktif maddeler toprağa karıştığında, bu maddeler toprakta yetişen bitkilere geçer Genetik mutasyona sebep olarak bitkinin olağan fonksiyonlarına olumsuz tesir eder sonuç olarak bazı bitkiler ölür bazıları da cılız tohumlar üretir Kirlenmiş bir bitkinin herhangi bir parçasını, bilhassa meyvesini yemek fazla önemli sıhhat sorunları yaratabilir Tümör besin zincirinin en daha aşağı tabakasında bulunduğu için onların kirlenmesi tüm beslenme ağında radyoaktif kirlenmeye yol açar Aynı şekilde radyoaktif atık, bir su kaynağıyla bağlantı ederse, tüm su ürünlerini de zehirleyebilir
* Kara ve suda oluşan radyoaktif kirlenme insan soyunun tükenmesine bile sebep olabilir Ahali besin zincirinin en üzerinde bulunur Son basamaktaki besinlerde biriken radyoaktif ürünlerin azami olacak olması dolayısıyla en büyük zararı insanın görmesi laf konusudur
Halk Müziği Üzerinde
*Radyoaktif kirliliğin insanlara vuruşu hafif düzeyden ölümcül düzeye kadar geniş bir yelpazede çeşitlenebilir Negatif etkinin büyüklüğü radyoaktifliğe maruz kalma süresi ve düzeyine tarafından değişir Düşük seviyelerde yöresel maruz kalma sonucu üstünkörü bir etki oluşur ve deri tahrişine sebep olur Uzun süreli ama düşük yoğunluğa maruz kalma mide bulantısı, kusma, ishal, saç dökülmesi ve deri altı kanamasına alt olarak yaralara vs sebep olabilir
* Uzun süreli ve yüksek dozda radyasyona maruz kalma ise çok daha önemli sağlık sorunları yaratır Radyoaktif ışınlar DNA moleküllerinde daimi hasara yol açarak yaşamsal risk oluşturabilir Uzun süreli maruz kalma sonucu vücuttaki moleküllerin büyük bir kısmı iyonize olup serbest radikallere dönüşür Özgür radikaller, kanser hücreleri ve tümörlerin büyümesini tetikleyen şeylerdir Ağır radyasyona maruz kalmış insanlar yüksek kanser riski taşır
* Cilt, kemik iliği, bağırsak ve yumurta hücreleri gibi çabuk bölünençoğalan hücreler radyoaktif ışımaya karşı daha da hassas olup deri kanseri, akciğer kanseri ve troid kanseri, radyasyonun yol açtığı sık görülen kanser tipleridir
* Genetik mutasyonun etkisi üreme aracılığıyla gelecek nesillere aktarılır Diğer deyişle ebeveynler nükleer radyasyona maruz kalmışsa çocukları doğuştan olan maddi ya da zeka olarak dağıtılmış kusurlarla doğabilmektedir Bu şart trajik şekilde ikincil etkilerin yeni nesillere taşındığı ve yüzlerce çocuğun fiziksel ve zihinsel anormalliklerle doğduğu Hiroşima ve Nagasaki ’de kendini göstermiştir (ABD tarafından 1945 ’te bu iki şehire radyoaktif atom bombası atılması nedeniyle) Japonya ’nın geri kalan nüfusuna oranla burada hala (bilhassa 65 yaş ve üstü için) yüksek bir kanser oranı ve doğumsal anormallikler mevcuttur
Radyoaktivite için tehlikesiz bir limit yoktur Çok ufak miktarlar deha vücuda olumsuz tesir eder ve güvenli olmayan potansiyellere sahiptir bununla beraber radyoaktivite, değişik aygıtlarla saptama edilebildiğinden koruyucu önlemler alınması mümkündür Genel Olarak Geiger sayacı, radyoaktivite tespiti için kullanılan güvenilir bir araçtırdetect
Radyoaktivitenin etkileri üç temel yolla engellenebilir:
Zaman: Zehirli alanı olası olduğunca çabuk terketmek
Mesafe: Zehirli alandan muhtemel mertebe uzak kalmak Radyoaktif parçacıkların zarar verici özellikleri vücuda girmeyi muhtemel kılan birincil hızlarından ileri gelir Parçacıklar uzun mesafede sürat kaybı yaşar ve bu nedenle etkilerini kaybederler
Kalkan: Kalkanlar, radyoaktif malzemelerle kaçınılmaz şekilde meşgul olunduğunda kullanılır Radyasyon kalkanı olarak çoğunlukla kurşun malzeme kullanılır
Atık Yönetimi
Radyoaktif atıkların negatif etkileri, doğaya atılmadan önce tatmin edici zaman bekletilirse büyük oranda hatta tamamen değil edilebilir
Daha önce belirttiğimiz gibi, radyoaktif malzemeler, radyoaktif özellikten kurtulana dek ışıma yaparlar Radyoaktif özelliği kaybetmesi için gereken vakit her tarafında dağıtılmış radyoaktif oluşumlar sergiler Bu vakit dahilinde bu malzemeler izole edilmiş bir ortamda tutulursa doğaya herhangi bir hasar gelmemiş olur
Tabi ürünlerin radyoaktifliğini devirmek için farklı alanlara yönlendirilmiş işlemler mümkündür En çok gelecek vaat eden metodlar camlaştırma (radyoaktif atık ile camlardan karışım oluşturarak çelik konteynırlarda tutma), zararsız ışık halkası gelene dek her zaman yararlanma (acilen öyle olası olmasa da üstünde araştırmalar yapılmaktadır) ve varillere konulup atık havuzlarında bir kaç sene alıkoyma işlemleridir
Litaratür:
http:wwwbuzzlecomarticleseffectsofradioactivepollutionhtml
