Radyoterapİ İÇİn Genel Uyarilar Çare baştan başa karşılaşabileceğiniz bazı özel durumlar ve bu konuda yapmanız gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz : Yorgunluk, halsizlik şehvetli : Tedaviniz boyunca kendinizi bitkin, halsiz hissedebilirsiniz Bu şart ilerleyen haftalarda, verilen doz arttıkça daha belirgindir Bu dermansızlık, tedavinizden kaynaklanan, beklenen bir durumdur ve muhakkak hastalığınızın kötüye gittiği biçiminde yorumlanmamalıdır Çare bittikten sonra da azalarak kaybolacaktır Bu gibi durumlarda kendinizi pozitif yormamanızda, dinlenmek için daha fazla vakit ayırmanızda fayda vardır Akşam saatlerinde, kafeinli içecekler, geç saatte yemek yeme gibi uyku kaçırıcı alışkanlıklardan uzaklaşmalısınız Dermansızlık hissi, tedaviye bağlı olarak alyuvarlarınızın azalması sonucu da oluşabilir Bu durumda doktorunuz demir hapları ya da kan nakli önerebilir Dermansızlık duygusal tedaviden sonradan kaybolacaktır, birkaç ay daha sonra her tarafta belirirse, bunun hastalıkla benzer olma olasılığı vardır, doktorunuza haber veriniz Besin ve akıcı alımı : Çare süresi ve şekli ne olursa olsun, radyoterapiniz baştan başa dinç beslenmeye ve bol su içmeye mutlaka itina göstermelisiniz Bir Takım hastalarda tedaviye alt iştahsızlık belirir, yemek alışkanlığı değişir, fakat herşeye karşın besin konusunda hassas ve çalışkan olunmalıdır Bol su içilmesi de bilhassa başboyun bölgesi ve göğüs kafesi ışınlamalarına emrindeki emrindeki etkiler açısından yardımcı olacağı gibi, vücudun esas ihtiyacı olarak gereklidir Gün boyu üç öğün yemek yemek yerine, eksik ve sık yemek daha uygundur Radyoterapi sırasında biraz kilo vermeniz doğaldır, ama yemek konusunda belirgin sorunlarınız varsa, mutlaka doktorunuzdan takviye isteyiniz Cilt bakımı : Bir Takım hastalarda tedaviye tabi deri reaksiyonları gelişir Bu, hastanın ve tedavinin özelliklerine kadar değişen sıklıktadır Her tedavi planlamasında hastaya deri bakımı konusunda önerilerde bulunulur Bu öneriler, tedavi kurumuna göre değişir Bazı merkezlerde çare baştan başa tedavi alanı cildine su teması yasaklanır ve dolayısıyla hastadan banyo yapmaması istenir Bazı merkezlerde ise tedavi bölgesini ılık su ile yıkayıp, arkasından yumuşak bir havlu ve yavaş hareketlerle, tam bir kurulama koşuluyla banyoya müsade verilir Tedavi bölgesinde ilerleyen haftalarda hafif kaşıntı şehvetli belirebilir Bu bölgeyi asla ovalamayınız, katiyen kaşımayınız, çünkü tedaviye bağlı olarak bu bölgedeki deri artan bir şekilde incelir, hassaslaşır ve kolay tahriş olabilir Parfümli sabunlar, parfümlü pudralar, deodorantlar, losyonlar, kremler cildinizi tahriş edici maddelerdir ve tedavi süresince kullanmanız sakıncalıdır Kimi durumlarda doktorunuz size parfümsüz, bebek pudrası (talk) önerebilir Çare süresince (banyoya izin veriliyorsa) ve çare sonrası erken dönemde fazla sıcak su ile banyo ve tedavi bölgesine sabun bezi gibi tahriş edebilecek maddelerin teması sakıncalıdır En iyisi bu zaman dahilinde ılık su ve parfümsüz sabun kullanmaktırTedavi bölgesinin ıslak olması, deri reaksiyonu riskini artırır Terleme durumunda temiz ve yumuşak bir havlu ile ve hafif hareketlerle bu bölgeyi anında kurulamalıdır Tedavi bölgesine yapılan işaretlerin çıkmaması gerekir Eğer işaretler azalır veya ayrıntılarıyla yok olursa, kendi kendinize bu işaretleri bitmiş yapmayı asla denemeyiniz Zaten işaretleriniz hergün teknisyeniniz kadar denetim edilmektedir ve eğer silinmeye yüz tutarsa sadece doktorunuz kadar yinelenecektir Baş ve boyun bölgesinden radyoterapi alan erkeklerin çare boyunca traş köpüğü, traş kremi ve tıraş bıçağı kullanarak traş olmalarına izin verilmez Mümkünse tedavi boyunca traş olmamak en iyisidir Eğer gerekliyse, traş makinesi ile traşa müsade verilebilir Cilde ait bu kısıtlamalar sadece tedavi bölgesi cildini ilgilendirir Cildinizin diğer bölümlerine dair herhangi bir tedbir almanıza lüzum yoktur Ayrıca söz konusu kısıtlamalar aralıksız yok, yalnızca çare boyunca ve çare sonrası erken dönem için gereklidir Güneşten korunma : Tedavi gören alan cildi incelir ve hassaslaşır bu nedenle yazın etkili güneşe, kışın sağuk rüzgara maruz kalmamalıdır Bu durumlar, cildi tahriş edeceği gibi, reaksiyon riskini de artırır Çare bitimini takiben asgari 1 yıl süreyle, tedavi gören bölgenin adaleli güneş ışığından korunması gerekir Bu süreden daha sonra bile bazen cilt hassasiyeti devam edebilir ve özel bakım gerektirebilir Bu durumda yüksek koruma faktörlü güneş kremleri kullanarak güneşe çıkılabilir Giyim : Çare edilen alan cildine bağlantı eden kumaşın titiz seçilmesi önemlidir Doğal liflerden yapılan giysiler daha uygundur, cildi tahriş etmez Yünlü, naylon giysiler tahriş edici olabilir Omuz askıları, sütyen askıları tedavi edilen cildi sıkıyorsa sakıncalıdır Meme bölgesinden çare alan hanımların çare süresince sütyen kullanmamaları isabetli olacaktır Boyun bölgesine radyoterapi uygulanıyorsa, gizli yakalı giysilerden ve kravattan kaçınmalıdır Ama tedavi edilen bölgeyi bilhassa adaleli güneş ve soğuk rüzgardan korumak da gereklidir Bu amaçla boyun için ipek ya da pamuklu fular, saçlı cilt için aynı kumaşlardan eşarp uygun seçimlerdir