Cerrahi teşebbüslerden sonra bedende birçok değişiklik ortaya çıkmaktadır. Metabolizma ve sindirim sisteminde ortaya çıkan bu yeni nizam kısa ve uzun vadede farklı tesirlere sahiptir. Çeşitli operasyonlardan sonra kısa ve uzun vadede dikkat edilmesi gereken birtakım noktalar, yeni oluşan beden nizamının sağlıklı olmasını sağlayabilir.
Genel cerrahi alanına giren ve sindirim sistemi ile ilgisi olmayan fıtık, tiroit bezi ve göğüs üzere operasyonlardan sonra yorgunluk, kansızlık, beden direncinin düşmesi üzere erken periyotta düzgün dinlenme ve beslenmeyi gerektiren durumlar kelam hususudur lakin böylesi operasyonlardan yaklaşık 3-4 hafta sonra metabolizma olağana yakın bir düzeye döndüğünden bu hastalar operasyon öncesi periyodun beslenme sistemine ve hasebiyle olağan oruç tutma nizamına kısa bir müddette dönebilirler.
Sindirim sistemini ilgilendiren operasyonlardan sonra ise durum çok farklıdır. Cerrahinin alanı ve oluşturulan değişikliklere bağlı uzun müddetli ve hatta kalıcı yeni düzenler hastanın beslenmesini kalıcı olarak değiştirebilmekte ve açlığa karşı direncini azaltabilmektedir.
Yemek borusu, mide ve oniki parmak barsağı operasyonlarından sonra uzun vadeli açlıklar kadar bir kezde çok besin tüketmek de ziyanlı olabilir. Bilhassa midenin tamamının alınmadığı ve hepsi ya da bir kısmının geride kaldığı cerrahilerden sonra uzun müddetli açlıklar sıklıkla ülserlerin (yaraların) oluşmasına ve hatta kanama yahut delinme üzere hayati tehlike yaratan yan tesirlerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Tekrar de bu tip operasyonlardan yaklaşık 1 yıl sonra üst sindirim sistemi oturmuş bir istikrara ulaştığından oruç tutmak mümkün olabilir. Tabibin teklifiyle asit salgısını denetim eden ilaçlar, sahur ve iftarda istikrarlı ve bilhassa yenilen besinin ölçüsü olarak çok olmayan beslenme biçimi hastalara bu konuda yardımcı olabilir.
Hemoroid, fissür ve gibisi makat etrafı basur gurubu hastalıklar nedeniyle operasyon geçiren hastaların iyileşmeleri ve sağlıklı dışkılama fonksiyonlarını yerine getirmeleri açısından ise ishal ve kabızlığın olmaması gerekli. Bu nedenle bu hastaların tercihen 3 öğün yemek yemeleri ve her öğünde bol ölçüde bitkisel lif alıp fazlaca su içmeleri gereklidir.
Uygulanan operasyonlardan biri ise safra kesesi cerrahileridir. Safra kesesi alınmış hastaların beslenme rejiminde rastgele bir yasak bulunmamaktadır lakin bu hastaların uzun müddet aç kalmaları, safra reflü gastriti denilen özel bir çeşit mide rahatsızlığına neden olduğundan sık sık beslenmeleri gereklidir. Öbür taraftan safra kesesi ve pankreas operasyonu geçiren hastaların bir öğünde fazla hayvansal besin tüketmeleri hazımsızlığa neden olduğundan klasik iftar öğünleri de bu hastalar için uygun olmayabilir.
Genel olarak cerrahi operasyonlardan sonra erken periyotta beden direnci düştüğünden ve yeni metabolizma değişiklikleri gündeme geldiğinden beslenme tertibindeki bozukluk ve yetersizlikler hastanın genel sıhhatini olumsuz tarafta etkileyebilir. Bu süreç bilhassa önemli hastalıklar ve büyük çaplı operasyonlarda uzun bir müddet ve hatta ömür uzunluğu sürebilir. Yeniden de yapılan operasyonlar ve bedende oluşturdukları değişiklikler hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olduğumuzdan çeşitli diteler ve kimi ilaç ve beslenme takviyeleriyle birlikte birçok hasta operasyondan sonra uzun periyodik açlıklara dayanabilmekte ve münasebetiyle orucunu tutabilmektedir.