Redoks Tepkimeleri konu anlatımı

redoks tepkimeleri nasıl denkleştirilir? Bu tepkimeler hakkında biraz bilgi ve ornek verebilir misiniz?

Redoks Tepkimeleri konu anlatımı

Elektron alışverişinin olduğu tepkimelere yukseltgenmeindirgenme yada redoks tepkimeleri denir

Yukseltgenme bir maddenin elektron vermesi olayıdır

Zn0 Zn+2 + 2e burada Zn0 dan Zn+2 ye 2 e vererek yukseltgenmiştir

İndirgenme Bir maddenin elektron alması olayıdır

Cu+2 + 2e Cu0 Cu0 bu olayda Cu+2' den 2e alarak Cu0 a indirgenmiştir

*Bu iki tepkimenin tek başına olması imkansızdır Redoks tepkimelerinde mutlaka en az bir indirgenen ve birde yukseltgenen madde olmalıdır

ASİDİK VE BAZİK ORTAMLARDA REDOKS TEPKİMELERİNİN DENKLEŞTİRİLMESİ
Redoks reaksiyonları elektron alış verişi olan reaksiyonlardır Bunlara yukseltgenme indirgenme reaksiyonları da denir Boyle reaksiyonlarda, genellikle elektronun verildiği ve alındığı elementi bulmak icin soz konusu reaksiyona giren her elementin yukseltgenme basamağının bilinmesi gerekir

1 Oksijen bir kac istisnayla ( OF2, H2O2, KO2 de 1) butun bileşiklerinde 2 değerlik alır
2 Hidrojen bir kac istisnayla ( CaH2, UH3 de 1 ) butun bileşiklerinde +1 yukseltgenme basamağındadır
3 Flor butun bileşiklerinde 1 yukseltgenme basamağındadır
4 Cl, Br, I, oksijenli ve kendi aralarında verdikleri bileşikler haric, butun bileşiklerinde 1 yukseltgenme basamağındadır
5 Alkali metaller (1A) +1, Toprak alkali (2A) metaller +2 yukseltgenme basamağında bulunurlar
6 Elementlerin yukseltgenme basamakları sıfırdır
7 İyonların yuku yukseltgenme basamaklarının toplamına eşittir
8 Molekullerde yukseltgenme basamakları toplamı sıfırdır

ASİDİK ORTAMDA İYONİK REDOKS TEPKİMELERİNİN DENKLEŞTİRİLMESİ

1 İskelet reaksiyon uzerinde elementlerin yukseltgenme basamakları tayin edilir
2 Alınan ve verilen elektron sayıları belirlenir
3 Redoks reaksiyonlarında alınan elektron verilen elektrona eşit olduğundan elektron sayıları uygun sayılarla carpılarak eşitlenir
4 Yukarıda bulunan sayılar ilgili bileşik yada elementlere katsayı olarak yazılır
5 Redoks reaksiyonlarında atom sayılarının denkliğinden başka yuk denkliğinin de korunması gerekir Bunun icin de uygun tarafa H+ iyonu oksijenin eksik olduğu tarafa da H2O eklenmelidir

ORNEKLER
3x2 elektron
+6 +3 +5
1 Cr2O72 + NO21 NO31 + Cr+3 (asidik ortam)

Cr2O72 + 3NO21 3 NO31 + 2Cr+3

Yuk denkliği 2 + (13) 5 3 + (23) +3
Yuk denkliğinin sağlanabilmesi icin sol tarafa 8 mol H+ iyonun eklenmesi gerekir ki sol tarafta +3 olsun Sağ tarafa da oksijen denkliği icin 4 mol H2O eklenmelidir

8 H+ + Cr2O72 + 3 NO21 3NO31 + 2 Cr+3 + 4H2O

+7 1 +2 0
2 MnO41 + H2O2 Mn+2 + O2 (bazik ortam)
İndirgenme yukseltgenme İndirgenme yukseltgenme 5 indirgenme; 2x1 yukseltgenme
2MnO41 + 5H2O2 2 Mn+2 +5O2 Yuk denkliği 2 2x2 (denkliğin sağlanabilmesi icin sağ tarafa 6OH sol tarafa ve hidrojen oksijen denkliği icin 2H2O eklenmelidir)
2MnO41 + 5H2O2 2 Mn+2 + 5O2 + 6OH + 2H2O
VERİLER

KESİM I

a) HNO3 + Cu Tepkime vermedi

HNO3 + Zn Tepkime vermedi, cok az gaz cıkışı oldu

HNO3 + Mg Yoğun gaz cıkışı, cozunme oldu

HNO3 + Cu tepkime vermedi

HNO3 + Zn tepkime olmadı, cok az gaz cıktı

Zn(k) + Pb+2 Tamamen cozunmedi, Zn karardı

Cu(k) + Ag+2 Tamamen cozunmedi ve Cu karardı

Pb+2(k) + Cu Tepkime vermedi

Mg(k) + Zn+2 Tepkime vermedi

b) HNO3 + Cu + ısı Sarı gaz cıkışı, Cu tamamen cozuldu,cozelti yeşillendi

c) HNO3 + Cu + Zn Zn atıldıktan sonra, kopurme ve yoğun turuncu gaz cıkışı gozlendi

d) CuSO4 icine Zn atıldıktan sonra metalimiz siyah renk aldı

e) Gaz cıkışı, sarı renk

f ) Sarı gaz cıkışı, cokelti siyah, mor renk gozlendi Cokelme oldu


KESİM II

a) NO3 + 4H3O+ + 3e NO + 6H2O x 2

Cu(k) Cu+2 + 2e x 3

3Cu(k) + 2 NO3 + 8 H3O+ + 6e 2NO + 12H2O + 3Cu+2 + 6e

NO(g) havadaki O2(g) ile birleşerek NO3 oluşturur

b) 3Cu(k) + 2 NO3 + 8 H3O+ 3 Cu+2 + 2NO + 12H2O (ısıtma)

NO gazı acığa cıkar

c) Cu(NO3)2 + Zn Zn(NO3)2 + Cu(k)

Zn, 2e vererek yukseltgenir, Cu 2e alarak indirgenir

d) CuSO4 Cu+2 + SO4

Cu+2 + 2e Cu(k)

Zn(k) Zn+2 + 2e

Cu+2 + Zn(k) Cu(k) + Zn+2

Zn 2e vererek yukseltgenir, Cu 2e alarak indirgenir

e) KI + NaNO2(k) + H2O Kaq) + I(aq) + Naaq) + NO2 (aq)

Gaz cıkışı ve cozunme oldu

f) 2H+ + NaNO2 + e NO + Na+ + H2O x 2

2KI I2 + 2K+ + 2e


4H+ + 2NaNO2 + 2KI 2NO + 2Na+ + 2H2O + 2K+ + I2

K , 1e vererek yukseltgendi ve N indirgendi