İdrar yolunun herhangi bir bölümünü etkileyen enfeksiyonlara idrar yolu enfeksiyonu adı verilir. Alt idrar yolunu etkilediğinde “sistit” adı verilen mesane enfeksiyonu ve üst idrar yolunu etkilediğinde ise “piyelonefrit” adı verilen böbrek enfeksiyonu ortaya çıkar.
Doktora en sık başvurulan enfeksiyon hastalılarından birisidir!
Sıklıkla 20-40 yaşları arasındaki cinsel aktif kadınlarda rastlanır. Hastalığın %90’ından “E. coli” adı verilen bir bakteri sorumludur.
Sistit genellikle idrar yaparken ağrı, yanma, sık idrara gitme ve ani sıkışma ile idrara gitme ihtiyacı, idrarda kanama, bulanık ve kötü kokulu idrar, kasıklarda ağrı ve genital bölgede baskı hissi gibi şikayetlere neden olurken; piyelonefrit ise bu şikayetlere ek olarak yüksek ateş ve yan ağrısı gibi şikayetlere neden olur.
Kadınlarda 8 kat fazla görülür!
Kadınların yaklaşık %50’si hayatlarında en az bir kez idrar yolu enfeksiyonu geçir.
-
Kadınlarda anatomik olarak idrar kanalı kısadır ve vajinal ve anal bölgeye yakındır. Bu nedenle mikroorganizmalar idrar yollarına kolaylıkla ulaşıp enfeksiyona neden olabilirler. -
Genç, cinsel olarak aktif kadınlarda, sistit riski artmakla birlikte, enfeksiyon gelişme riski cinsel ilişki sıklığına bağlıdır. -
Menopoz ile birlikte düşen östrojen seviyesinin neden olduğu vajinal flora kaybına bağlı olarak idrar yolu enfeksiyonu riski artar. -
İlk idrar yolu enfeksiyonunun 15 yaşın altında geçirilmesi ve annede tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu öyküsü olması da riski arttıran nedenler arasındadır. -
Aynı şekilde havuz, deniz, sauna gibi ıslak ortamlar ve vajinal akıntı gibi durumlar da riski arttıran nedenler arasındadır.
Tedavide en önemli nokta uygun ilaçlarla yeterli tedavinin yapılmasıdır. Uzun süreli ve uygun olmayan ilaçların kullanılması tedavi etkinliğini azaltır Yapılan en önemli hata doktor önerisi olmadan kontrolsüz olarak ilaç kullanılmasıdır.
Kadınların yaklaşık %15’i tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonundan müzdariptir!
Son altı ay içerisinde ikiden fazla, son bir yılda üçten fazla idrar yolu enfeksiyonu görülmesi tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu anlamına gelir. Bu durum kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkilemekle birlikte başka sağlık sorunlarının da habercisi olabilir. Bu durumda daha detaylı inceleme yöntemlerine başvurulması ve idrar yolarında taş, genişleme, anatomik bozukluk, tümör gibi hastalıkların araştırılması gerekir.
Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarında uzun süreli tedaviler gerekebilir!
Basit idrar yolu enfeksiyonlarında üç günlük antibiyotik tedavisi yeterli olur iken, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarında altı ay süreyle her gün ya da hafta üç defa düşük doz önleyici ilaç tedavisi önerilmektedir. Şikayetlerin cinsel ilişki sonrası ortaya çıkması durumunda ilişki sonrası tek doz tedavi kullanılarak enfeksiyon gelişmesi önlenebilir.
Sık idrar yolu enfeksiyonlarında yaban mersini!
Yaban mersini, probiyotikler ve C vitamini kullanımı tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarını önlemede yararı gösterilmiş ürünlerdir. Yakın zamanda İtalya’da yapılan bilimsel bir araştırmada yaban mersini, probiyotik ve C vitaminin birlikte kullanılmasının tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarını azalttığı tespit edilmiştir.
Basit önlemler ile tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları önlenebilir!
-
Tuvalet sonrası temizliğin arkadan öne doğru değil önden arkaya doğru yapın. Bu sayede vajinal ve anal bölgedeki mikroorganizmaların idrar yoluna taşınması önlenir. -
Bol miktarda su için ve idrarınızı bekletmeyin. Bol su içilmesi ve idrar ihtiyacı hissedildiğinde bekletilmeden idrara gidilmesi mesanenin mekanik temizliğine katkıda bulunur. -
Kabız kalmamaya dikkat edin. Kabızlık idrar akışını olumsuz etkiler ve tam boşaltılamayan ve biriken idrarda enfeksiyon gelişme riski artar. -
Cinsel ilişkiden önce ve sonra idrarınızı yapın. -
Eğer gerekiyor ise cinsel ilişki esnasında su bazlı kayganlaştırıcılar kullanın. -
Sperm öldürücü özelliği olan kremleri kullanmayın. -
Hijyenik pedleri sık değiştirin. -
Genital bölge temizliği için sabun kullanmayın. Sabun genital bölgenin doğal florasını bozarak enfeksiyon gelişme riskini arttırı. -
Pamuklu iç çamaşırlarını tercih edin. -
Vajinal enfeksiyon var ise tedavi olun. Tedavi edilmemiş vajinal enfeksiyonlar ve akıntılar da tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarının önemli sebepleri arasındadır