Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Reuters anketine katılan yaklaşık 40 ekonomistin iddialarının medyan (ortanca) bedeline nazaran gayrı safi yurtiçi hasılanın (GSYH) bu yılın tamamında yüzde 1.4 daralması beklenirken, ikinci ve üçüncü çeyrekte bir evvelki yılın birebir devrine nazaran sırasıyla yüzde 8.6 ve yüzde 5.3 daralma yaşanacağı varsayım ediliyor.
Hükümetin salgın öncesinde açıkladığı Orta Vadeli Program’a nazaran bu yıl için büyüme varsayımı yüzde 5’di. Ankara, iktisadın geçen yılki daralmanın akabinde süratle büyümeye geçeceğini iddia ediyordu.
Hükümet salgının başladığı mart ayı ortasından bu yana resmi iddialarında değişiklik yapmadı. Türkiye şu anda hadise sayısına nazaran dünyada salgının en ağır yaşandığı yedinci ülke pozisyonunda.
Ankete nazaran GSYH’nin gelecek yıl ise yüzde 3.7 büyüyeceği varsayım ediliyor. 29 Mayıs’ta açıklanacak bu yılın birinci çeyrek GSYH verisi için ise yüzde 4.4 büyüme iddia ediliyor.
Resmi olarak birinci ‘corona‘ hadisesinin 10 Mart’ta tespit edilmesinden bu yana daima sokağa çıkma yasağı ilan edilmiş olmasa da alınan tecrit tedbirleri ekonomiyi yavaşlattı.
Dünya genelindeki tecrit tedbirleri global talebi azaltmış olsa da, ekonomistler bu yılın birinci çeyreğinde hızlanan kredi kullanımı nedeniyle Türkiye iktisadının global daralma krizine görece dirençli girdiğini belirtti.
UBS ekonomistlerinin yayınladığı notta şöyle dendi: “Türkiye ekonomisindeki tüm bölümlerin Covid-19 salgınından etkileneceğini, olumsuz tesirin en ağır 2020 ikinci ve üçüncü çeyrekte görüleceğini varsayım ediyoruz. Global iktisatta yavaşlama nedeniyle yatırım ve ihracat 2020’de daralacak. Kredi büyümesi ise mevcut düzeylerden gerileyecek olsa da 2020’yi yatay bitirebilir.”
Enflasyonda ve faizlerde düşüş
Türkiye iktisadı son olarak global finansal krizin akabinde 2009 yılında yüzde 4.7 oranında daralmıştı. Bunu takiben 2010-2018 devrinde ise global düşük borçlanma maliyetlerinden (faiz) güç bulan inşaat yatırımlarının takviyesiyle her yıl ortalama yüzde 5’in üzerinde büyüdü.
Lakin ABD ile münasebetlerdeki tansiyon ve Merkez Bankası’nın bağımsızlığının azaldığı kaygılarıyla tetiklenen 2018 kur krizi sonrasında arka arda üç çeyrek daraldı. İktisat geçen yılın tamamında ise yüzde 0.9 büyüme kaydetti.
Ekonomistler geçen yıl temmuz ayından bu yana yüzde 24’ten yüzde 9.75’e inen faizlerdeki düşüşün süreceğini iddia ediyor. Kestirimlerin medyanına nazaran MB’nin siyaset faizini haziran sonunda yüzde 8’e indireceği öngörülüyor.
Son aylarda yüzde 12’ye yakın seyreden yıllık enflasyonun ise yıl sonunda yüzde 8.3’e geriledikten sonra 2021 sonunda yüzde 8.9’a yükseleceği kestirim ediliyor.
UBS notunda, “Enflayonun gerileyen petrol fiyatlarına paralel olarak süratle düşeceğini ve TÜFE’nin mayıs ayından itibaren tek haneli düzeylere ineceğini iddia ediyoruz” dendi.
