romatizma yaslilik hastaligi degildir Romatizma ne demektir, nasıl bir hastalıktır? Romatizma hastalığının yaşlılık hastalığı olmadığına uyarı çeken Memorial Hastanesi Romatoloji uzmanı Dr Selda Öktem, romatizmal hastalıklarla ilgili data verdi Romatizma sözcük olarak eski Yunan kökenlidir, eklemlerde fena özellikli iltihaplı istikrarsız birikmesi demektir Romatizmal hastalıklar MÖ 8000 yılından beri bilinmektedir lakin aydınlığa kavuşması son 2025 yılda olmuştur Romatizmal hastalıklar genelde kronik (devamlılık bildiren) hastalıklardır Yani bir kişiye romatizmal rahatsızlık tanısı konduğunda, birey bu hastalıkla yaşamayı öğrenmelidir bir anlamda Ama bu kişileri korkutmasın, çağırmak istediğim aralıksız ve ahenkli olarak doktor takibinde olmasını ve ilaç kullanmasını gerektirir şeker hastalığı ve hipertansiyon gibi Romatizmal hastalıklar kaç çeşittir? Romatizmal hastalıklar deyince geniş bir hastalık grubu akla gelmelidir İltihaplı eklem romatizmaları, omurga romatizmaları, gut, Behçet Hastalığı, Ailesel Akdeniz ateşi, kireçlenme (osteoartrit), damar romatizmaları (vaskülit), fibromiyalji sendromu (yumuşak doku romatizması) gibi sayamadığım birçok hastalık romatizmal hastalıklar sınıfına girer ve Romatoloji uzmanları tarafından takip edilmelidir Romatolojik hastalıklar farklı bir uzmanlık alanıdır Bu konuşmada daha çok iltihaplı eklem ve omurga romatizması hakkında daha fazla konuşacağız, çünkü hepsini konuşabilmemiz olanaksız Her eklem ağrısı romatizma mıdır? Kuşkusuz yok Birçok romatolojik hastalıkta ağrıya ilave olarak eklemde şişlik, hareketlerinde kısıtlılık ve bilhassa güne başlarken eklemlerinde sertlik hali laf konusudur Toplumumuzda başlıca romatizma kelimesi ağrıyla eşit şekilde kullanılmaktadır lakin bu doğru değildir Ağrının romatizmal hastalığın göstergesi olup olmadığı hekim tarafından ayırt edilmelidir İltihaplı eklem romatizması dışarıya da başka romatizma çeşitleri var mı? İç organları da etkileyen romatizmalar var mı? Evet Genelde romatizmal hastalıklar eklemlerden başlar, hastalığın tipine tarafından eklemlerde şekil bozukluklarına ve kalıcı değişikliklere neden olurken, bir kısmında iç organlarda da (akciğer, böbrek, karaciğer vb) harabiyet yapabilmektedir Vaskülitler (damar romatizmalarında) dediğimiz grupta ise öncelikli hedef damarlardır Eğer iç organları besleyen damarlar etkilenmişse solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği, sindirim sistemi yakınmalarına niçin olabilmektedir Romatizmal hastalıklarda görülen yakınmaları özetler misiniz? Yani ne nesil yakınmalar olduğunda birey Romatoloji Uzmanına başvurmalıdır? Eklem ve omurga romatizmalarında görülen şikayetleri şöyle sıralayabiliriz: Eklemlerde ağrı, şişkinlik, hareket kısıtlılığı Sabahları eklemlerinde sertlik olması, daha sonra ağır ağır gevşemesi El parmaklarında soğukta beyazlaşma, sararıp solma Cilt altında bezeler Güneşte ciltte aşırı duyarlık ve yaralar gelişmesi Ellerde veya vücudun herhangi bir yerinde deride sertlik Dayanıksızlık, meren inip çıkamama, oturup kalkamama ve kaslarında sızı Özellikle sabahları daha belirgin bel ağrısı ve tutukluk hali Gözlerinde çoğu kez iltihaplanma (üveit) Romatizmanın nedeni nedir? Romatizmadan korunmak için ne yapılabilir? Çoğu romatizmal hastalıkta genetik yapı kayda değer Yani bir takım genlerin varlığı romatizmaya yatkınlık yaratır Çevresel şartlar, enfeksiyon etkenleri ve bilemediğimiz bir takım durumlarda, kalıtımsal olarak romatizmaya meyilli kişilerde hastalık ortaya çıkabilir Yani romatizmal hastalıkların nedeni hala tam bilinmiyor ve tedbir alabilmek gibi bir durum laf konusu değil Soğuk hava ve nem romatizmal hastalığa neden olur mu? Soğuk havalarda ve nem oranının yüksek olduğu hallerde eklem içinde yer alan az miktardaki kayganlaştırıcı sıvının akışkanlığı ve dağılımı değiştiği için sancı ve ağrı olması doğaldır Bu koşul sağlıklı bireylerde de görülür, bireysel duyarlılıklar önemlidir Ama romatizmaya niçin olmaz ve kimsesiz romatizma düşündürmez Sanıldığı gibi romatizma ileri yaşlarda mı görülür? Gerçekten o kadar sanılıyor Yaş ilerleyip eklem ağrıları başlayınca herkes romatizma olduğunu düşünüyor veya gençlerde eklem ağrıları önemsenmiyor Çoğu romatizmal hastalık genç yaşlarda başlıyor Özellikle omurga romatizmaları genç erkekleri etkilerken, eklem romatizmaları doğurganlık çağındaki kadınlarda daha sık görülüyor Genç erkeklerde görülen bel ve kalça ağrıları maalesef mekanik sebeplere ve bel fıtığına yorulup, romatizma düşünülmüyor Bu da fazla erken yaşlarda omurga hareketlerinin kısıtlanmasına ve kişinin sakat kalmasına niçin oluyor Özellikle bel ağrısından yakınan genç yaş erkeklerin mutlaka omurga romatizması yönünden değerlendirilmesi gerekir İleri yaşlarda bilhassa ağırlık taşıyan eklemlerde (diz, kalça, but bileği) başlayan ağrıların ve şekil bozukluklarının başlıca nedeni kireçlenmedir Çocuklarda romatizma görülür mü? Evet Çocukluk yaş grubuna özgü romatizma tipleri var Çok ufak yaşlarda bile başlayabilir Eğer erken teşhis edilip tedavi edilmezse kalıcı sakatlıklara ve gelişme geriliğine niçin olabilmektedir Ailede romatizmal hastalık olması diğer kişilerde tehlike yaratır mı? Evet Romatizmal hastalıkların nedenleri arasında kalıtımsal yapının çok kayda değer olduğunu söylemiştik Bu durumda ailede romatizmal hastalık olması aynı ya da bambaşka bir romatizmal rahatsızlık için aşinalık olduğunu düşündürür Ama bu hiçbir vakit kesinlik taşımaz, daha önce de söylediğimiz gibi bilemediğimiz çevresel koşullara maruz kalınmazsa hiçbir şey de olmayabilir Daha özet olarak; romatizmal hastalıktan kuşkulandığınız kişinin ailesinde de romatizma olması tanınızı kuvvetlendirir lakin ailesinde romatizma olduğu bilinen sağlıklı bir kişide romatizma gelişeceğinin göstergesi değildir Romatizmal hastalığı olan birey bebek doğurabilir mi? Bebeğine romatizmal hastalık geçer mi? Romatizmanın tipine göre, iç organlarda harabiyet olup olmamasına göre değişir Hastalığının o dönemde aktivitesi azalmış ve denetim altına alınmışsa, uzun süredir hastalık şiddetinde alevlenme olmamışsa ve bir takım incelemelerden sonradan gebeliğe müsade verilebilir Bu süreçte çok sıkı peşine düşüp takip gerekir Bazı romatizmal hastalıklar hamilelik sırasında alevlenip artış gösterirken, bazıları ayrıntılarıyla sessizleşir Hekim onayı alınmadan gebe kalınmamalıdır Tedavide kullandığımız bazı ilaçların uzun süren etkilerinin olması nedeni ile, ilaç kesildikten sonra da bir vakit beklemek gerekmektedir Bulaşıcılık gibi bir şart laf konusu olmadığı için geçmez Fakat anne kanından bebeğe geçebilen bir takım maddeler nedeni ile bazı romatizmal hastalıklarda bebeğin birincil günlerinde olumsuzluklar olabilir lakin bu geçicidir Mesela lupuslu gebeden doğan bebek lupuslu doğmaz Genetik yapıyı taşıyabilir ama ilerleyen yıllarda lupus hastası olup olmayacağı söylenemez Romatizma tedavisi ne kadar sürer? En Ince Ayrıntısına Kadar geçer mi? Romatizma diyabet ve hipertansiyon gibi kronik bir hastalıktır demiştik bu nedenle tedavi muhakkak bir zaman değil, ömür boyudur Hastalığın şiddetine kadar zaman zaman eksik, zaman zaman fazla ilaç göstermek gerekebilir Ayrıntılarıyla hastalığı ortadan kaldırmak muhtemel olmaz ama yoklama altına alınabilir Denetleme altındaki rahatsızlık aniden alevlenebilir, bu nedenle hiçbir yakınma olmasa dahi aralıksız hekim takibi gereklidir Tedavide ne tür ilaçlar kullanılır, egzersizin yararı var mı? Tedavide romatizmanın temel etkin ilaçları ve asistan ilaçlar kullanılır Temel etkili ilaçlar bağışıklık sistemi üstüne etkilidir Uyumlu hekim takibi, kan testleri takibi gerektirir Kortizon çok sık kullandığımız, kimi zaman yaşam kurtarıcı bir ilaçtır Bu manâlı ilaçların mutlaka doktor kontrolünde kullanılıp, hekim kontrolünde bırakılması gerekir Keza hap olarak keza de iğne biçiminde ilaçlar mevcut Son yıllarda geliştirilen ilaçlarla romatizma tedavisinde çığır açılmıştır diyebiliriz Egzersiz mutlaka gereklidir Hareketleri sınırlanmış eklem ve omurganın esnekliğine kavuşması için, kas ağrılarında spazmın çözülmesi için çok önemlidir Kaplıca tedavisi romatizmaya iyi gelir mi? genel olarak iltihaplı eklem romatizmalarına kaplıca ve sıcak uygulamalar iyi gelmez Hatta aktif hastalık sırasında yakınmaları daha da artırabilir Kireçlenmede faydası vardır Kaplıcaya gitmeye karar vermeden önce hekim onayı alınması önemlidir 1548333026 1548333026 romatizmayaslilikhastaligidegildir5c4f8b58cbf37romatizmayaslilikhastaligidegildir5c4f8b58cbf37 http:tbn0googlecomimages?q tbn:5V21vZef63EtDM:httparasoltamuedu~burchanbkemikwwwromatizmainfositeresimleriopboykaybi alıntıdır