Rukye Nedir? rukyenin anlamı
Dua, efsun, muska; sihirbaz ve ufurukculerin okudukları şeyler
İbn Hacer elAskalani, alimlerin şu uc şartın bulunmasıyla rukyenin caiz olacağı uzerinde goruş birliği icerisinde olduklarını bildirmektedir:
a) Allah Teala'nın kelamıyla (ayetlerle), isimleri veya sıfatlarıyla olması;
b) Arap diliyle veya başka bir dille anlaşılır olacak şekilde yapılması;
c) Yapılan rukyenin bizzat faydasının dokunduğuna değil, umulan faydanın Allah Teala tarafından gonderildiğine inanılması (FethulBari, X, 206)
Rukye, mubah, haram ve şirk olmak uzere uş ceşittir
1 Mubah olan Rukye: Kur'anı Kerim'den ayetlerle Allah Teala'nın isim ve sıfatlarıyla, arapca ve anlamı anlaşılır bir dille yapıldığı takdirde mubahtır Hz Aişe (ranh)'dan rivayet edilen bir hadisi şerifte şoyle denilmektedir: RasUlullah (sas) son hastalığında muavvizeteyni okuyup kendisine ufluyordu Hastalığı ağırlaştığı zaman onları okuyarak uzerine ufluyor ve onların bereketi icin elini meshediyordum(Buhari, Tıb, 32; Muslim, Selam, 5152)
Yine Hz Aişe (ranh) RasUlullah (sas)'ın hastalığından bahsederken şunları soylemektedir: RasUlullah (sas) yatağa duştuğu zaman, İhlas suresi ve Mu'avvizeteyn'in tamamını okuyarak avucuna ufledi ve sonra elleriyle yuzunu ve vucudunun elinin yetiştiği her tarafını meshetti(Buhari, Tıb, 39)
Yine akrep sokmasına karşı Fatiha ile rukye yapıldığına dair hadis varid olmuştur (Buhari, Tıb, 33) Ve yine RasUlullah (sas)'ın hastalanan bazı kimselere, Mu'avvizeteyn okuyup, onları sağ eliyle meshettiği ve peşinden de şoyle soylediği rivayet edilmektedir Ey insanların Rabbi olan Allah'ım hastalığı gider; buna şifa ver Şifa veren yalnız sensin Senin şifandan başka şifa yoktur Hastalık bırakmayan şifa ver(Buhari, Tıb, 37)
Bu anlamda rivayet edilen hadisler coktur Bazı alimler RasUlullah (sas)'in; Goz değmesi ve hummanın dışında rukye yoktur(Buhari, Tıb, 17) hadisine dayanarak, goz değmesi, yılan ve akrep sokması dışında rukyenin caiz olmadığı kanatine varmışlardır Ancak diğer bazı alimler de bu hadisin, rukyenin en fazla faydalı olacağı anlamına sarfedildiğini, Zulfikardan başka kılıc yoktursozune kıyas yaparak cevaplandırmışlardır Cunku diğer Hadislerde gorulduğu gibi, RasUlullah (sas) başka şeyler icin de rukyeye cevaz vermiştir
2 Haram olan rukye: Anlaşılmaz sozler, anlamsız kesik harfler, bilinmeyen isimler, bilenlerin Arapcadan başka bir dille rukye yapması, demir, tuz kullanarak veya ip bağlayarak rukye yapılması haram kılınmıştır Fayda verdiği tecrube edilmiş uygulamalar bunun dışındadırŞabir (ra)'dan şoyle rivayet edilmektedir:
RasUlullah (sas) ruky'e yapılmasını yasakladı Amr ibn Hazm'ın cocukları gelip şoyle dediler: Ya RasUlullah! Biz bir tur rukye yapardık ve onunla akrep sokmalarına karşı korunurduk RasUlullah; Ona donun onda bir kotuluk gormuyorum Sizden her kim kardeşine fayda vermeye guc yetirirse ona faydalı olsun (Muslim, Selam, 63) demişti elİzz b Abdusselam'dan anlamı bilinmeyen harflerle yapılan rukye sorulduğu zaman, kufru gerektirecek anlamlar icerip icermediğinin bilinmemesinden dolayı buna cevaz vermemiştir
3 Şirk olan Rukye: Allah Teala'dan başkasına dua ederek, sığınarak veya yardım dilenerek yapılan rukye, şirktir in, peygamberlerin, cinlerin ve benzeri varlıkların isimleriyle rukye yapmak gibi Bunların tamamı Allah Teala'ya şirk koşmaktır Nitekim RasUlullah (sas) şoyle buyurmaktadır: Efsun, nazarlık boncuklar, ve muhabbet icin yapılan muhabbet muskaları şirktir(Ebu Davud, Tıb, 17; İbn Mace, Tıb, 39; Ahmed b Hanbel, I, 381) Yine; İcinde şirk bulunmayan şeyle rukye yapmakta bir kotuluk yoktur(Muslim, Selam, 64) buyurmaktadır İbn Hacer bu konuyu şoyle acıklamaktadır: Bazı rukyelerde şirk bulunmaktadır Cunku onu yapanlar kendilerine dokunan zararı defetmek ve lavda elde etmeyi Allah'tan başka kimselerden istemektedirler(İbn Hacer elAskalani, FethulBari, X, 260)
Musluman, tamamıyla Allah Teala'ya tevekkul etmekten başka şeylerden fayda dilemez Nitekim RasUlullah (sas) şoyle buyurmaktadır:
Ummetimden yetmiş bin kişi hesapsız olarak Cennete girecektir Onlar, efsun yapmayanlar, teşe'um etmeyenler, vucudlarını dağlamayanlar ve ancak Rablerine tevekkul edenlerdir(Buhari, Tıb, 17; Muslim, İman, 372) Kendiliğinden, istenmediği halde musluman kardeşine rukye yapması bunun dışındadır Bu RasUlullah (sas)'in şu hadisine gore mustehaptır: İcinizden her kim kardeşine yardım etmeye guc yetiriyorsa bunu yapsın(Muslim, Selam, 63)
Dua, efsun, muska; sihirbaz ve ufurukculerin okudukları şeyler
İbn Hacer elAskalani, alimlerin şu uc şartın bulunmasıyla rukyenin caiz olacağı uzerinde goruş birliği icerisinde olduklarını bildirmektedir:
a) Allah Teala'nın kelamıyla (ayetlerle), isimleri veya sıfatlarıyla olması;
b) Arap diliyle veya başka bir dille anlaşılır olacak şekilde yapılması;
c) Yapılan rukyenin bizzat faydasının dokunduğuna değil, umulan faydanın Allah Teala tarafından gonderildiğine inanılması (FethulBari, X, 206)
Rukye, mubah, haram ve şirk olmak uzere uş ceşittir
1 Mubah olan Rukye: Kur'anı Kerim'den ayetlerle Allah Teala'nın isim ve sıfatlarıyla, arapca ve anlamı anlaşılır bir dille yapıldığı takdirde mubahtır Hz Aişe (ranh)'dan rivayet edilen bir hadisi şerifte şoyle denilmektedir: RasUlullah (sas) son hastalığında muavvizeteyni okuyup kendisine ufluyordu Hastalığı ağırlaştığı zaman onları okuyarak uzerine ufluyor ve onların bereketi icin elini meshediyordum(Buhari, Tıb, 32; Muslim, Selam, 5152)
Yine Hz Aişe (ranh) RasUlullah (sas)'ın hastalığından bahsederken şunları soylemektedir: RasUlullah (sas) yatağa duştuğu zaman, İhlas suresi ve Mu'avvizeteyn'in tamamını okuyarak avucuna ufledi ve sonra elleriyle yuzunu ve vucudunun elinin yetiştiği her tarafını meshetti(Buhari, Tıb, 39)
Yine akrep sokmasına karşı Fatiha ile rukye yapıldığına dair hadis varid olmuştur (Buhari, Tıb, 33) Ve yine RasUlullah (sas)'ın hastalanan bazı kimselere, Mu'avvizeteyn okuyup, onları sağ eliyle meshettiği ve peşinden de şoyle soylediği rivayet edilmektedir Ey insanların Rabbi olan Allah'ım hastalığı gider; buna şifa ver Şifa veren yalnız sensin Senin şifandan başka şifa yoktur Hastalık bırakmayan şifa ver(Buhari, Tıb, 37)
Bu anlamda rivayet edilen hadisler coktur Bazı alimler RasUlullah (sas)'in; Goz değmesi ve hummanın dışında rukye yoktur(Buhari, Tıb, 17) hadisine dayanarak, goz değmesi, yılan ve akrep sokması dışında rukyenin caiz olmadığı kanatine varmışlardır Ancak diğer bazı alimler de bu hadisin, rukyenin en fazla faydalı olacağı anlamına sarfedildiğini, Zulfikardan başka kılıc yoktursozune kıyas yaparak cevaplandırmışlardır Cunku diğer Hadislerde gorulduğu gibi, RasUlullah (sas) başka şeyler icin de rukyeye cevaz vermiştir
2 Haram olan rukye: Anlaşılmaz sozler, anlamsız kesik harfler, bilinmeyen isimler, bilenlerin Arapcadan başka bir dille rukye yapması, demir, tuz kullanarak veya ip bağlayarak rukye yapılması haram kılınmıştır Fayda verdiği tecrube edilmiş uygulamalar bunun dışındadırŞabir (ra)'dan şoyle rivayet edilmektedir:
RasUlullah (sas) ruky'e yapılmasını yasakladı Amr ibn Hazm'ın cocukları gelip şoyle dediler: Ya RasUlullah! Biz bir tur rukye yapardık ve onunla akrep sokmalarına karşı korunurduk RasUlullah; Ona donun onda bir kotuluk gormuyorum Sizden her kim kardeşine fayda vermeye guc yetirirse ona faydalı olsun (Muslim, Selam, 63) demişti elİzz b Abdusselam'dan anlamı bilinmeyen harflerle yapılan rukye sorulduğu zaman, kufru gerektirecek anlamlar icerip icermediğinin bilinmemesinden dolayı buna cevaz vermemiştir
3 Şirk olan Rukye: Allah Teala'dan başkasına dua ederek, sığınarak veya yardım dilenerek yapılan rukye, şirktir in, peygamberlerin, cinlerin ve benzeri varlıkların isimleriyle rukye yapmak gibi Bunların tamamı Allah Teala'ya şirk koşmaktır Nitekim RasUlullah (sas) şoyle buyurmaktadır: Efsun, nazarlık boncuklar, ve muhabbet icin yapılan muhabbet muskaları şirktir(Ebu Davud, Tıb, 17; İbn Mace, Tıb, 39; Ahmed b Hanbel, I, 381) Yine; İcinde şirk bulunmayan şeyle rukye yapmakta bir kotuluk yoktur(Muslim, Selam, 64) buyurmaktadır İbn Hacer bu konuyu şoyle acıklamaktadır: Bazı rukyelerde şirk bulunmaktadır Cunku onu yapanlar kendilerine dokunan zararı defetmek ve lavda elde etmeyi Allah'tan başka kimselerden istemektedirler(İbn Hacer elAskalani, FethulBari, X, 260)
Musluman, tamamıyla Allah Teala'ya tevekkul etmekten başka şeylerden fayda dilemez Nitekim RasUlullah (sas) şoyle buyurmaktadır:
Ummetimden yetmiş bin kişi hesapsız olarak Cennete girecektir Onlar, efsun yapmayanlar, teşe'um etmeyenler, vucudlarını dağlamayanlar ve ancak Rablerine tevekkul edenlerdir(Buhari, Tıb, 17; Muslim, İman, 372) Kendiliğinden, istenmediği halde musluman kardeşine rukye yapması bunun dışındadır Bu RasUlullah (sas)'in şu hadisine gore mustehaptır: İcinizden her kim kardeşine yardım etmeye guc yetiriyorsa bunu yapsın(Muslim, Selam, 63)