Runik Yazısı nedir, Runik Yazısını kullananlar
Runik alfabenin en az uc turu vardır Bunlardan İS yaklaşık 800'den once Avrupa'nın kuzeyinde kullanılanı Erken ya da Ortik Germen (Toton) yazısı, 5 ya da 6 yuzyıldan yaklaşık 12 yuzyıla kadar İngiltere'de kullanılanı Anglosakson ya da Angıl yazısı, 8 yuzyıldan 12 ya da 13 yuzyıla değin İskandinavya ve İzlanda'da kullanılanı ise kuzey ya da İskandinav yazısı olarak adlandırılır
Runik alfabenin adını ilk altı harften alarak futharkolarak bilinen ozel sıralı 24 harfi vardır:
(Ustte) İskocya'da Strathclyde'de bulunmuş olan Hunterston broşu İğnenin solundaki yazıda sahibinin adı olan Melbrigida yazılı olup sağındakiler runik yazı taklididir
Yukarıdaki ornekte soldan sağa doğru gosteriliyorsa da, ilk zamanlarında sağdan sola ve hatta boustrophedon (bir satırda soldan sağa, diğerinde sağdan sola) yazılmış da olabilir Bir harf kimi zaman ters, hatta altust cevrilebilir Buyuk ve kucuk harfler arasında bir ayrım yapılmamıştır
Harflerden bazıları (r, i ve b, runik karşıtları gibi) Latin alfabesinin harfleriyle ilişkilidir Diğerleri Latin harflerinin adaptasyonları olabilir: f,u (ters cevrilmiş Latin V), k (Latin C), h, s, t ve J (ters Latin L) gibi Ama g, w, j ve p gibi bazıları aynı ses değeri olan Latin harflerine hic benzemezler
Yukarıda verilen ses değerleri yaklaşıktır: Erken donem Cermen dillerinin sesleri modern İngilizce'de aynı değildir
Runik kitabeler genelde okunabilirsede Etrusk kitabelerinin okunduğu anlamda erken donem Cermen dillerini bilmediğimiz icin anlamları coğunlukla bilinememektedir Gunumuzdeki eldeki az ve belirsiz kanıta dayanarak bir tahmin yurutme anlamına gelen runik yazıyı okumadeyiminin kokeni de budur
İsvec'te Ostergotland'da Rok taşı Bilinen en uzun runik kitabesi olan metin, Erken Viking Cağı'nda, Varin tarafından olen oğlu Vaenod'un anısına yazılmıştır
Runik alfabenin en az uc turu vardır Bunlardan İS yaklaşık 800'den once Avrupa'nın kuzeyinde kullanılanı Erken ya da Ortik Germen (Toton) yazısı, 5 ya da 6 yuzyıldan yaklaşık 12 yuzyıla kadar İngiltere'de kullanılanı Anglosakson ya da Angıl yazısı, 8 yuzyıldan 12 ya da 13 yuzyıla değin İskandinavya ve İzlanda'da kullanılanı ise kuzey ya da İskandinav yazısı olarak adlandırılır
Runik alfabenin adını ilk altı harften alarak futharkolarak bilinen ozel sıralı 24 harfi vardır:
(Ustte) İskocya'da Strathclyde'de bulunmuş olan Hunterston broşu İğnenin solundaki yazıda sahibinin adı olan Melbrigida yazılı olup sağındakiler runik yazı taklididir
Yukarıdaki ornekte soldan sağa doğru gosteriliyorsa da, ilk zamanlarında sağdan sola ve hatta boustrophedon (bir satırda soldan sağa, diğerinde sağdan sola) yazılmış da olabilir Bir harf kimi zaman ters, hatta altust cevrilebilir Buyuk ve kucuk harfler arasında bir ayrım yapılmamıştır
Harflerden bazıları (r, i ve b, runik karşıtları gibi) Latin alfabesinin harfleriyle ilişkilidir Diğerleri Latin harflerinin adaptasyonları olabilir: f,u (ters cevrilmiş Latin V), k (Latin C), h, s, t ve J (ters Latin L) gibi Ama g, w, j ve p gibi bazıları aynı ses değeri olan Latin harflerine hic benzemezler
Yukarıda verilen ses değerleri yaklaşıktır: Erken donem Cermen dillerinin sesleri modern İngilizce'de aynı değildir
Runik kitabeler genelde okunabilirsede Etrusk kitabelerinin okunduğu anlamda erken donem Cermen dillerini bilmediğimiz icin anlamları coğunlukla bilinememektedir Gunumuzdeki eldeki az ve belirsiz kanıta dayanarak bir tahmin yurutme anlamına gelen runik yazıyı okumadeyiminin kokeni de budur
İsvec'te Ostergotland'da Rok taşı Bilinen en uzun runik kitabesi olan metin, Erken Viking Cağı'nda, Varin tarafından olen oğlu Vaenod'un anısına yazılmıştır