Rusya, Uzay Seyahatinde Atacağı İlk Adımları Açıkladı

On yıllık uzun bir sessizliğin akabinde Rusya, uzay yarışındaki yerini geri almak için tekrar atağa geçiyor. Uzay turizmi sanayisi üzerinde hakimiyet için savlı bir geri dönüş yapmayı planlayan Rusya; hırslı milyarderler, Amerika Birleşik Devletleri ve yarışta giderek daha da isminden kelam ettiren Çin’e karşı meydan okuyor.

Rusya, 12 yıllık ortanın akabinde bu ay iki kozmik maceraperest olan Japon milyarder Yusaku Maezawa ve asistanını Memleketler arası Uzay İstasyonu’na (ISS) göndererek geri dönüşün sinyallerini ateşlemişti. Bu muvaffakiyetten epeyce etkilenen ve yürek bulan Roscosmos şirketinin uzay şefi ve eski Rusya Başbakan Yardımcısı Dmitry Rogozin ise Rusya’nın uzay yarışı üstünlüğünde atacağı birinci adımlardan bahsetti.

"Savaşmaya hazırız"


Rusya’nın uzay maksatları kapsamında atacağı bir sonraki adımların ISS’de Rusya’da gelen ziyaretçiler için özel bir modül, istasyonun dışında gerçekleştirilen uzay yürüyüşleri ve ayın etrafında seyahatler olduğunu kaydeden Rogozin, gazetecilere verdiği demeçte, "Bu nişi Amerikalılara vermeyeceğiz. Bunun için savaşmaya hazırız" tabirlerini kullandı. Lakin günümüzde, Rusya’nın önünde daha evvel olmayan, uzay yarışında geri kaldığı şu son on yıl içerisinde çıkan yeni pürüzler mevcut.

O vakitler Rus uzay ajansı Roscosmos, nakit para basan meraklıları uzaya göndermek konusunda bir monopole sahipti. Lakin bu, ABD ajansı NASA’nın 2011 yılında astronotlar için mekiğini emekliye ayırması ve önümüzdeki on yıl için ISS Roscosmos'un sunduğu her koltuğu kapmasıyla değişti. Geçtiğimiz yıl milyarder Elon Musk’ın uzay şirketi SpaceX’in birinci başarılı ISS vazifesini gerçekleştirmesiyleyse işler güzelce kızıştı. Koltuk başına 90 milyon dolarlık ziyanla bu, Rus uzay ajansı için büyük bir mali darbe oldu. Daha sonrasında da bütçe kesintileriyle karşı karşıya kalan ajans için analistlerin tek umudu ise Roscosmos’un toparlanmak ismine uzay turizmine atılması.


Analist Vitaly Yegorov AFP'ye verdiği röportajda, "Rus uzay sanayisi bu fırlatmalar için dengeli siparişlere güveniyor." formunda kaydetti. Her bir koltuğun 50-60 milyon dolar olduğu varsayım edilen fiyat etiketi, üç kişilik Soyuz uzay aracının inşa maliyetini karşılayacak üzere duruyor. Fakat bunun yanında yetkililer, uzay turizminin yalnızca parayla ilgili olmadığına dikkat çekiyor. Bunun ulusal itibarla de alakalı olduğunun altını çizen Roscosmos'un turizm de dahil olmak üzere ticari projelerden sorumlu bir yan kuruluşu olan Glavkosmos'un lideri Dmitry Loskutov, "Gençlerin beşerli uzay uçuşuyla ilgilenmesini sağlıyor. Ne de olsa gelecek bu" tabirlerini kullanıyor.

Uzay yarışı giderek kızışıyor


Rusya, Çin ve Amerika Birleşik Devletleri şimdilik beşerli uçuş yapabilen tek ülkeler; lakin oyuna dahil olan pek çok isimle birlikte durum giderek daha da kızışıyor. Şimdi ISS’e hiç turist götürmemiş olsa da Musk’ın şirketi SpaceX, bu yıl içinde Inspiration4 ile büsbütün sivillerden oluşan bir mürettebatı Dünya’nın yörüngesine gönderdi. Öte yandan Jess Bezos’un şirketi Blue Origin ve bir öteki milyarder Richard Branson’ın Virgin Galactic’i de yarışa katılmakta son derece istekli. Bu iki ismin şirketlerine ilişkin uzay araçları da bu yıl birinci seferlerini tamamlamayı başardı.

Lakin Rus Kozmonot Akademisi'nden Andrei Ionin; milyarderlerin kısa, alçak yörünge uçuşlarını ISS'ye günlerce süren bir vazifeyle kıyaslanmasının hayli gereksiz ve saçma olduğunu belirterek, bunun Ferrari ve Renault pazarını karşılaştırmaktan farksız olduğunu kaydetti. Bu fikre art çıkan Loskutov ise uzay seyahatlerinin, uzay seyahatinden daha çok ‘eğlence sektörü’nün bir modülü olduğunu söyledi. Buna ek olarak Loskutov, yaklaşmakta olan bir turizm vazifesi için Rusya'nın, uzay yürüyüşü de dahil olmak üzere teklifleri genişletmek istediğini aktardı. Moskova, ISS'nin önümüzdeki on yıl içinde emekli olmaya hazır olduğu kendi yörünge istasyonu için planlarını açıklarken bu mevzuya dair Rogozin de gemide "ayrı bir turist modülü" olabileceğini söyledi. Rogozin ayrıyeten 2030'dan sonra Roscosmos'un ay etrafında bir seyahat gerçekleştirmesinin planlandığınndan da bahsetti; fakat bu, 2023 üzere erken bir tarihte sekiz kişiyi ayın etrafına göndermeyi planlayan SpaceX’in maksatlarının çok gerisinde kalıyor.

Roscosmos'un kesimde karşılaştığı bir öbür zorluk da talebi kıymetlendirmek ve karşılamak olacak üzere gözüküyor. Bunlardan en değerli ikisi, Soyuz uzay aracının epeyce kıymetli olması ve bir vazifenin organize edilmesinin en az iki yıl üzere bir mühlet gerektirmesi üzere duruyor. Loskutov, Rusya'nın bir sonraki fırlatma için bir roket sipariş ettiğini ve Rogozin'in ajansına Soyuz üretimini artırması talimatını verdiğini aktarıyor. Bir başka yandan adayların, Dünya'ya döndükten sonra sıhhat ihtiyaçlarını karşılamaya ve aylarca eğitim ve rehabilitasyon devrine katılmaya istekli olması da son derece değerli. Bu bahis hakkında Ionin çok fazla adayın olmadığını; lakin esasen çok fazla adaya da gereksinimlerinin olmadığını kaydediyor. Son olarak Ionin, Rusya'nın Sovyet tasarımı ve vakit içinde test edilmiş Soyuz sayesinde önde olduğunu belirterek, "Önümüzdeki beş ila 10 yıl boyunca Roscosmos'un işine yönelik rastgele bir tehdit yok" sözlerini kullanıyor.