iltasyazilim
FD Üye
Rüzgar Aşındırma Şekilleri
Rüzgar Aşındırma Ve Biriktirme Şekilleri
RÜZGARLAR VE RÜZGAR AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
Verimsiz ve sözde verimsiz bölgelerde yer şekillerini biçimlendiren en etkin zorlama rüzgârlardır Rüzgârın biçimlendirici etkisi kurak ve bitki örtüsünden yoksun bölgelerde daha fazladır Çünkü buralarda toprak tanelidir Yel kadar kolayca yerinden sökülür, havalandırılarak taşınır, böylece rüzgârlar en büyük etkilerini çöllerde gösterirler Çünkü bu bölgelerde ur çelimsiz, arazi kuru, yel hızlıdır
Bir yerde rüzgârın etkin olup yer şekillerini oluşturabilmesi için:
1) Bitki örtüsünün olmaması,
2) Toprağın kuru olması gerekir
3)Zemin yapısının gevşek olması,
Rüzgâr yıpratma şekilleri:
Günlük sıcaklık farklarının pozitif olduğu çöllerde somut (mekanik) çözülmeler şiddetlidir Rüzgârlar buralarda oluşan kırıntıları; tozları ve ince kumları havaya kaldırır Rüzgârların havalandırdığı bu parçalar çarptıkları yerleri aşındırır Rüzgâr aşındırmasına korrazyon denir
1Mantarkaya (Şeytan masası):Esinti tarafından kayaların daha fazla daha alçak kısımlarının oyulması ile oluşmuş şekillerdir Altı oyulan kayanın üstü şapka şeklini alır
2Tafoni: Kayaların sular göre çözünen kısımları rüzgârlar kadar aşındırılması sonucu kayalar içinde oluşan kovuklardır
3Şahit kayalar: Bir yamaçta kayalar arasındaki gevşemiş maddelerin uzaklaştırılması ile oluşmuş şekillerdir Yani öbür dirence ve eskime özelliklerine sahip kaya ya da tortulların bulunduğu yerlerde rüzgârın kolay aşınan kaya veya tortulları aşındırması ve aşındırılan maddelerin başka yerlere uzaklaştırılması ile oluşan şekillerdir
4Yardang: Rüzgârlar kadar yamaçlarda yer alan gevşek materyallerin aşındırılması ve taşınması ile dirençli kayaların oluşturduğu pürüzlü, girintili çıkıntılı, oluklu yüzeylere denir( sert tabakanın zemin üzerinde meydana getirdiği sivri köşeli çıkıntılardır) *
Rüzgar Aşındırma Ve Biriktirme Şekilleri
RÜZGARLAR VE RÜZGAR AŞINDIRMA ŞEKİLLERİ
Verimsiz ve sözde verimsiz bölgelerde yer şekillerini biçimlendiren en etkin zorlama rüzgârlardır Rüzgârın biçimlendirici etkisi kurak ve bitki örtüsünden yoksun bölgelerde daha fazladır Çünkü buralarda toprak tanelidir Yel kadar kolayca yerinden sökülür, havalandırılarak taşınır, böylece rüzgârlar en büyük etkilerini çöllerde gösterirler Çünkü bu bölgelerde ur çelimsiz, arazi kuru, yel hızlıdır
Bir yerde rüzgârın etkin olup yer şekillerini oluşturabilmesi için:
1) Bitki örtüsünün olmaması,
2) Toprağın kuru olması gerekir
3)Zemin yapısının gevşek olması,
Rüzgâr yıpratma şekilleri:
Günlük sıcaklık farklarının pozitif olduğu çöllerde somut (mekanik) çözülmeler şiddetlidir Rüzgârlar buralarda oluşan kırıntıları; tozları ve ince kumları havaya kaldırır Rüzgârların havalandırdığı bu parçalar çarptıkları yerleri aşındırır Rüzgâr aşındırmasına korrazyon denir
1Mantarkaya (Şeytan masası):Esinti tarafından kayaların daha fazla daha alçak kısımlarının oyulması ile oluşmuş şekillerdir Altı oyulan kayanın üstü şapka şeklini alır
2Tafoni: Kayaların sular göre çözünen kısımları rüzgârlar kadar aşındırılması sonucu kayalar içinde oluşan kovuklardır
3Şahit kayalar: Bir yamaçta kayalar arasındaki gevşemiş maddelerin uzaklaştırılması ile oluşmuş şekillerdir Yani öbür dirence ve eskime özelliklerine sahip kaya ya da tortulların bulunduğu yerlerde rüzgârın kolay aşınan kaya veya tortulları aşındırması ve aşındırılan maddelerin başka yerlere uzaklaştırılması ile oluşan şekillerdir
4Yardang: Rüzgârlar kadar yamaçlarda yer alan gevşek materyallerin aşındırılması ve taşınması ile dirençli kayaların oluşturduğu pürüzlü, girintili çıkıntılı, oluklu yüzeylere denir( sert tabakanın zemin üzerinde meydana getirdiği sivri köşeli çıkıntılardır) *