Saç, kimselerin fizikî görünümlerinin kıymetli bir kısmını oluşturur. Kimi kişilerde saç dökülmesine bağlı dış görünüm ile olumsuz kanılar, ruhsal sıkıntılar oluşturmakta, ömür kalitesini etkilemektedir.
Saç kaybının en sık sebebi androgenetik alopesi denen erkek tipi saç dökülmesidir. Burada kelliğe yatkın kıl yuvalarında erkeklik hormonunun tetiklediği bir küçülme vardır. Hatun ve erkeklerde her iki cinsde de görülebilir. Gelgelelim farklı usullerde ve klinik imgede olur.
Bayanlarda saç dökülmesi ergenlik periyodundan sonra rastgele bir vakitte görülebilir. Gelgelelim umumiyetle doğumdan sonra, menapoz periyodunda daha da barizleşir. Kimi insanlarda yaygın saç dökülmesi, tüm saçlı deride saç yoğunluğunun azalmasına neden olabilir. Ama birçok olguda tam bir kellikle sonuçlanmaz. Erkeklerde androgenetik alopesi, alın saç çizgisinden başlar, tepe yerindeki saçlarda incelme ortaya çıkar.
Her ne kadar saç dökülmesinin nedeni, sarih bir genetik geçişe bağlanıyor olsa da saç dökülmesinin en sık nedenleri:
-Endokrin Marazlar: Tiroid bezi marazları (Hipo/hipertiroidi), tevellüt sonrası devri, menapoz ve menapoz sonrası periyodu, gebelik, diabet (şeker hastalığı)
-Beslenme bozuklukları: Biotin, demir, protein, çinko eksikliği, kalori kısıtlayıcı diyetler.
-İlaçlar: Tevellüt denetim hapları, çok A vitamini, birtakım mantar ilaçları, antikuagülanlar, interferon, lityum, retinoidler vb.
-Anemi,
-Cerrahi süreçler,
-Sistemik illetler (kanserler, karaciğer marazları, enfeksiyon marazları vb.)
-Mekanik süreçler: Sık fön, berbat fırçalama, çekme yapacak biçimde saç toplama)
-Kimyasal işlemler(uygunsuz şampuan, boya, perma, renk açma işlemleri)
-Psikolojik gerilim,
-Deniz suyu, güneş ışınları, havuz sularındaki klor saç yapısına zarar verir.
Sağlıklı saç yumuşak, parlak ve etrafını sıkıca saran keratin tabakası nedeniyle kolay form alır. Çeşitli nedenlerle hasar görmüş saç kendi haline bırakılırsa bu hasar yavaş yavaş birikir ve saç dökülür. Akabinde saçın doğal döngüsünde bölgesine tekrar yeni saç gelir. Saçın sıradanda biraz hasar görmesi kaçınılmazdır. Ama sistemli saç bakımı ve saç kozmetiklerinin elverişli formda kullanılması bu hasarın azaltılmasına yardımcı olur. Lakin gerektiğinde bir dermatologa kesinlikle danışılmalı.
Yalnızca saç dökülmesi değil, saçta kırıklar, kuruma yahut çokça yağlanmalar, saç uçlarında ayrılmalar, saçın parlaklığının azalması vb. dertler saçta önemli illetlerin velev bazen sistemik marazların bir belirtisi olabilir.
Olağan saçın bakımı
Saç kılı, keratin ismi verilen moleküllerin sıkı bağlarla birbirine yapışarak oluşturduğu, çok katmanlı epey karışık bir biyolojik yapıdır. Keratin molekülleri içinde sistein, serin, ve arginin üzere bir çok aminoasit vardır. Saçın yapısında keratin proteinlerinden diğer yağlar ve %20 nispetinde su vardır. Biyolojik bir yapı olan kılın yapısını, uzamasını ve gelişimini beslenme, münhasıran protein ve vitaminlerin besinlerle ehliyetli ölçüde alınması, hormonlar tesirler. Olağan saçın bakımı için ön koşul protein ve vitamin gereksinimini karşılayan sistemli bir beslenme ve umum sıhhat kurallarına iyi ömür biçimidir. Sigara tasarrufunun umumî sıhhate zararının yanı sıra saç sıhhatine da zararları bilinmektedir.
Saç aklığı için, keratin yapısını bozmayacak sıcaklıkta su kullanılmalı. Deri pH sı ile şampuanlar kullanılmalı. Şampuan vadesi bir iki dakikayı geçmemelidir. Saçlar kurutulurken ılık hava kullanılmalı. Uzun, dalgalı yahut boya nedeni ile sertleşmiş saçlarda saç kremi tatbikleri saç yüzeyinde kayganlık sağlar saç yüzeyindeki kırılmaları azaltır.
Sağlıklı saç parlaktır, görünümü düzgündür ve kolay form alır. Genetik faktörler, yaş, kozmetik pratikler, beslenme bozukluğu, gerilim ve hormonal istikrarın bozulması üzere durumlarda saç sıhhatini kaybedebilir.
Kuru saç nedenleri ve bakımı
Kuru saç, sıradan parlaklık ve yapısını devam ettirmek için kâfi nem ve yağ içeriği olmayan saçları tanımlamak için kullanılır. Saçları gereğinden çokça yıkama, sert deterjanlar, kuru yahut farklı etraf, tutarlı olmayan diyet yahut altta yatan bir ekip marazlar nedeniyle kuru saçlar oluşabilir.
En sık nedenleri:
- Sık yıkama, sert deterjanlar yahut alkol, sık kurutma
- Çevresel kuruluk
- Uzun süren istikrarsız diyetler
- Hipotiroidi,
- Hipoparatiroidi
- Kimi ilaçlara bağlı olarak
Kuru saç bakımı:
-Saçlar daha az yıkanmalı (haftada bir yahut iki kez)
-Gerekirse saç kremi eklenmeli
-Sık saç kurutma makinesi ve sert fırçalama süreçlerinden kaçınılmalı.
Yağlı saç nedenleri ve bakımı
Saçlar her devir hoşluğun sembolü olmuştur. Saç yağlanması da birçok insan için bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Çabuk yağlanan saçlar kirlilik hissi yanında görünümü da olumsuz tesirler.
Saçlı Deri Yağlanmasını Azaltmak İçin Uygulanabilecek Yollar:
- Saçlar günde bir sefer yıkanmalı. Şampuanlar 5 dakika mühletle saçlı deride köpürtülerek bırakılmalı.
- Şampuanlama sırasında masaj yapılabilir. Böylelikle daha çokça yağ saçtan uzaklaştırılmış olur.
- Temizleyici şampuanlar, formülünde alkol olanlar tercih edilmelidir.
- Saçlar çok sık taranmamalı ve fırçalanmamalıdır.
- Saç kurutma süreci çok sıcak hava ile yapılmamalı.
- Gerilimden uzaklaşmak gerekir
Saç kaybının en sık sebebi androgenetik alopesi denen erkek tipi saç dökülmesidir. Burada kelliğe yatkın kıl yuvalarında erkeklik hormonunun tetiklediği bir küçülme vardır. Hatun ve erkeklerde her iki cinsde de görülebilir. Gelgelelim farklı usullerde ve klinik imgede olur.
Bayanlarda saç dökülmesi ergenlik periyodundan sonra rastgele bir vakitte görülebilir. Gelgelelim umumiyetle doğumdan sonra, menapoz periyodunda daha da barizleşir. Kimi insanlarda yaygın saç dökülmesi, tüm saçlı deride saç yoğunluğunun azalmasına neden olabilir. Ama birçok olguda tam bir kellikle sonuçlanmaz. Erkeklerde androgenetik alopesi, alın saç çizgisinden başlar, tepe yerindeki saçlarda incelme ortaya çıkar.
Her ne kadar saç dökülmesinin nedeni, sarih bir genetik geçişe bağlanıyor olsa da saç dökülmesinin en sık nedenleri:
-Endokrin Marazlar: Tiroid bezi marazları (Hipo/hipertiroidi), tevellüt sonrası devri, menapoz ve menapoz sonrası periyodu, gebelik, diabet (şeker hastalığı)
-Beslenme bozuklukları: Biotin, demir, protein, çinko eksikliği, kalori kısıtlayıcı diyetler.
-İlaçlar: Tevellüt denetim hapları, çok A vitamini, birtakım mantar ilaçları, antikuagülanlar, interferon, lityum, retinoidler vb.
-Anemi,
-Cerrahi süreçler,
-Sistemik illetler (kanserler, karaciğer marazları, enfeksiyon marazları vb.)
-Mekanik süreçler: Sık fön, berbat fırçalama, çekme yapacak biçimde saç toplama)
-Kimyasal işlemler(uygunsuz şampuan, boya, perma, renk açma işlemleri)
-Psikolojik gerilim,
-Deniz suyu, güneş ışınları, havuz sularındaki klor saç yapısına zarar verir.
Sağlıklı saç yumuşak, parlak ve etrafını sıkıca saran keratin tabakası nedeniyle kolay form alır. Çeşitli nedenlerle hasar görmüş saç kendi haline bırakılırsa bu hasar yavaş yavaş birikir ve saç dökülür. Akabinde saçın doğal döngüsünde bölgesine tekrar yeni saç gelir. Saçın sıradanda biraz hasar görmesi kaçınılmazdır. Ama sistemli saç bakımı ve saç kozmetiklerinin elverişli formda kullanılması bu hasarın azaltılmasına yardımcı olur. Lakin gerektiğinde bir dermatologa kesinlikle danışılmalı.
Yalnızca saç dökülmesi değil, saçta kırıklar, kuruma yahut çokça yağlanmalar, saç uçlarında ayrılmalar, saçın parlaklığının azalması vb. dertler saçta önemli illetlerin velev bazen sistemik marazların bir belirtisi olabilir.
Olağan saçın bakımı
Saç kılı, keratin ismi verilen moleküllerin sıkı bağlarla birbirine yapışarak oluşturduğu, çok katmanlı epey karışık bir biyolojik yapıdır. Keratin molekülleri içinde sistein, serin, ve arginin üzere bir çok aminoasit vardır. Saçın yapısında keratin proteinlerinden diğer yağlar ve %20 nispetinde su vardır. Biyolojik bir yapı olan kılın yapısını, uzamasını ve gelişimini beslenme, münhasıran protein ve vitaminlerin besinlerle ehliyetli ölçüde alınması, hormonlar tesirler. Olağan saçın bakımı için ön koşul protein ve vitamin gereksinimini karşılayan sistemli bir beslenme ve umum sıhhat kurallarına iyi ömür biçimidir. Sigara tasarrufunun umumî sıhhate zararının yanı sıra saç sıhhatine da zararları bilinmektedir.
Saç aklığı için, keratin yapısını bozmayacak sıcaklıkta su kullanılmalı. Deri pH sı ile şampuanlar kullanılmalı. Şampuan vadesi bir iki dakikayı geçmemelidir. Saçlar kurutulurken ılık hava kullanılmalı. Uzun, dalgalı yahut boya nedeni ile sertleşmiş saçlarda saç kremi tatbikleri saç yüzeyinde kayganlık sağlar saç yüzeyindeki kırılmaları azaltır.
Sağlıklı saç parlaktır, görünümü düzgündür ve kolay form alır. Genetik faktörler, yaş, kozmetik pratikler, beslenme bozukluğu, gerilim ve hormonal istikrarın bozulması üzere durumlarda saç sıhhatini kaybedebilir.
Kuru saç nedenleri ve bakımı
Kuru saç, sıradan parlaklık ve yapısını devam ettirmek için kâfi nem ve yağ içeriği olmayan saçları tanımlamak için kullanılır. Saçları gereğinden çokça yıkama, sert deterjanlar, kuru yahut farklı etraf, tutarlı olmayan diyet yahut altta yatan bir ekip marazlar nedeniyle kuru saçlar oluşabilir.
En sık nedenleri:
- Sık yıkama, sert deterjanlar yahut alkol, sık kurutma
- Çevresel kuruluk
- Uzun süren istikrarsız diyetler
- Hipotiroidi,
- Hipoparatiroidi
- Kimi ilaçlara bağlı olarak
Kuru saç bakımı:
-Saçlar daha az yıkanmalı (haftada bir yahut iki kez)
-Gerekirse saç kremi eklenmeli
-Sık saç kurutma makinesi ve sert fırçalama süreçlerinden kaçınılmalı.
Yağlı saç nedenleri ve bakımı
Saçlar her devir hoşluğun sembolü olmuştur. Saç yağlanması da birçok insan için bir sorun olarak ortaya çıkmaktadır. Çabuk yağlanan saçlar kirlilik hissi yanında görünümü da olumsuz tesirler.
Saçlı Deri Yağlanmasını Azaltmak İçin Uygulanabilecek Yollar:
- Saçlar günde bir sefer yıkanmalı. Şampuanlar 5 dakika mühletle saçlı deride köpürtülerek bırakılmalı.
- Şampuanlama sırasında masaj yapılabilir. Böylelikle daha çokça yağ saçtan uzaklaştırılmış olur.
- Temizleyici şampuanlar, formülünde alkol olanlar tercih edilmelidir.
- Saçlar çok sık taranmamalı ve fırçalanmamalıdır.
- Saç kurutma süreci çok sıcak hava ile yapılmamalı.
- Gerilimden uzaklaşmak gerekir