Kıl kökü insan vücudunun en karmaşık ve en küçük organlarındandır. Büyüme (anagen), regresyon
(katagen) ve dinlenme (telogen) periodlarından oluşan ve hayat boyu süren sikluslar gösteren tek
organdır.
Saç dökülmesinin nedenleri
Saç dökülmesinde pek çok hormonal (tiroid ve seks hormonları ) veya besinsel faktörler, ilaç kullanımı,
kimyasal maddelere maruziyet, sistemik ve lokal deri hastalıkları ile psikolojik stres sorumlu
tutulmaktadır. Bu nedenle saç kaybı olan hastada eksiksiz bir sorgulama yapılması, ilaç kullanımı, son 6
ay-1 yıl içinde geçirilen hastalık ve kilo kayıplarının araştırılması, saçla ilgili işlemlerin öğrenilmesi, aile
öyküsünün alınması çok önemlidir.
Öykü sonrası fizik muayene ile tanımızı destekleriz. Saç dökülmesi lokal veya diffüz mü (yaygın), saçlı
deri normalmi, kıl yapısında bozulma var mı, saç çekme testinde kaç adet saç teli ele geliyor diye ayrıntılı
bir muayene yapılır.
Diyet ve saç dökülmesi
Çok sıkı diyet başlandıktan ortalama 1-6 ay sonra diffüz saç kaybına neden olabilir. Diyet ile saç kaybı
arasındaki ilişki tam olarak bilinmemektedir. Yetersiz protein alımının saç dökülmesine neden olduğu
gösterilmiştir. Diyetin bırakılmasından sonra saç kaybı geri dönüşümlüdür. Çinko emilim bozukluğu veya
sonradan oluşan çinko eksikliği şiddetli saç dökülmesine neden olabilir. Diyetle yetersiz çinko alımı hiçbir
zaman tek başına diffüz(genel) saç kaybına neden olmaz. Bu nedenle asemptomatik çinko eksikliğinin
düzeltilmesi saç kaybını azaltmaz. Biyotin eksikliğinde saç dökülmesi gözlenir, tedavi başladıktan 2-4
hafta sonra saç dökülmesinde azalma, 2 ay sonra ise tamamen durma saptanır.
Kansızlık (Demir eksikliği)
Anemi (kansızlık) olsun yada olmasın demir eksikliği, kadınların %72’ sinde diffüz alopesi ile birliktedir.
Yapılan çalışmalarda optimal saç büyümesi için ferritin düzeylerinin 40mikrog/litre üstünde olması
gerekmektedir. Serum demir düzeylerinin düşmesini takiben daha henüz anemi ortaya çıkmadan saç
kaybının görüldüğü gösterilmiştir.
Doğum sonrası saç kaybı
Saç kaybının iyi tanımlanmış formlarından biride postpartum ( doğum sonrası) alopesidir. Gebeliğin 3-9
aylarında büyüme (anagen) fazındaki saçların oranında artış olduğu, doğumdan sonra ise
anagen(büyüme) saçların azalıp telogen (dinlenme) saçların arttığı gösterilmiştir. Özellikle doğum
sonrası 6. haftadan itibaren telogen saçların oranı en üst düzeye ulaşmaktadır. Bu nedenle doğum
sonrası saç dökülmesi, genellikle 1 ay ile 4 ay arasında başlar, altı aydan kısa sürer. Hastaların çoğunda
eğer eşlik eden androgenetik alopesi (ailesel saç dökülmesi) söz konusu değilse, saç kaybı çoğunlukla
normale döner.
Androgenetik alopesi (ailesel geçişli saç dökülmesi=kellik)
Androgenetik alopesi, ortaya çıkış zamanı, görülme sıklığı ve alopesinin gelişim şekli açısından kadın ve
erkekte farklılıklar göstermektedir. Erkekte ilk olarak ön saç çizgisi yavaş yavaş geriler ve sonunda ‘M’
şeklinde bir açıklık ortaya çıkar. Daha sonra bunu tepe bölgesinde seyrelme takip eder. Erkeklerin %15’
inde bu iki alan birleşmekte ve sonunda saçlı derinin sadece etrafını çevreleyen bir miktar saç
kalmaktadır. Kadınlardaki genetik saç dökülmesi modeli erkeklerden biraz daha farklıdır. Saç çizgisi
korunur, saçlı deri orta hatta genel saç kaybı oluşur, tepe bölgesinde tam kellik gelişmez. Her iki cinste
de başlangıç puberte (ergenlik) sonrasında herhangi bir zamanda oluşabilir. Genellikle başlangıç 20-40
yaşlar arasındadır. Klinik olarak erkeklerde 17 yaşında, kadınlarda 25-30 yaşlarında farkedilir. Erkeklerin
birçoğu artmış saç dökülmesinin farkında değildir, sadece giderek saçlarının yok olduğunu görürler.
Kadınlarda ise saçlı deri ön saç çizgisi ve kenarlardaki saçlarda incelme mevcuttur.
Kadınlar için babanın kel olmasından ziyade annenin saç kaybı olması önemlidir. Erkeklerde ise saç
kaybı (kellik) yaşayan aile bireylerinin sayısı arttıkça androgenetik alopesi riski de artmaktadır.
Tedavi yöntemleri
Genel saç kaybı olan hastalarda neden ortadan kaldırıldığında saç kaybı durdurulabilmektedir. Yani
hormonal bir neden yada anemi varsa bu sorunları tıbbi tedaviler ile düzeltmek gerekir. Ek olarak
içerisinde saç için destekleyici proteinler ve vitaminler olan gıda takviyeleri başlıyoruz.
Saç dökülmesini durdurmak, incelen saçları güçlendirmek ve varolan saçları korumak için ayrıca saç
mezoterapisi uyguluyoruz. Mezoterapi yöntemiyle kıl follikülünü güçlendirecek ilaçları ve vitaminleri, çok
ince uçlu iğne aracılığıyla saçın köküne belli aralıklarla (15 gün-1 ay) veriyoruz. Yine aynı yöntemle PRP
(hastadan aldığımız kanı trombositlerden zengin serum haline getiriyoruz) tedavisi de saç köklerine
uygulanabilmekte. En az 5 seans uygulama sonrası 1-3 ay aralıklarla idame (koruyucu) tedavi ile devam
ediyoruz.
Androgenetik alopesi de ise ilk safhalarında olan hastaların tedavisindeki temel amaç daha fazla saç
kaybını önlemek ve incelmeyi geri döndürmektir. Ağızdan veya topikal olarak kullanılan ilaç tedavileri
kesintisiz kullanılmalıdır ve etkinliği görmek için en az 1 yıl gerekmektedir. Beraberinde yine saç
mezoterapisi uygulanmalıdır.