Safra kesesi ameliyatları Umumi Cerrahi sahasında en sık yapılan ameliyat tiplerinden biridir. Memleketimizde kamu ve şahsi hastaneler hesaba katıldığında yılda 200.000’ e yakın safra kesesi ameliyatı yapılmaktadır.
Safra kesesinin işlevi nedir?
Karaciğerden salgılanan safra ana safra kanalına akar ve açlık durumunda safra kesesinde konsantre edilerek biriktirilir. Yemek yenilmesi durumunda safra kesesi ihtarlara karşılık vererek kasılır ve safranın oniki parmak barsağına safra yoları aracılığı ile akmasını sağlar.
Neden safra kesesi ameliyatı?
Safra kesesi taşları ve buna bağlı iltihap, duvarda yaygın kireçlenme (porselen kese), polipler ve kanser üzere nedenler safra kesesi ameliyatı gerektiren en sık nedenlerdir. Bu durumlarda gerçekleştirilen ameliyat safra kesesinin tamamının çıkarılmasıdır. Yalnızca taşları çıkarmak ve safra kesesini noktasında bırakmak biçiminde bir tedavi yoktur. Zira kısa vadede tekrar taş gelişebilecektir ve bu 2. bir ameliyata gereksinim duyuracaktır. Yalnız akılda tutulması gereken bir mevzu da safra kesesi taşının birtakım durumlarda ameliyat gerektirmeyeceğidir.
Nasıl bir ameliyat?
Safra kesesi ameliyatı günümüzde konvansiyonel (açık) yahut laparoskopik (kapalı) formüllerle yapılabilmektedir. Her hangi bir mani oluşturacak durum yok ise tercih edilecek usul gizli prosedürdür. Gizli sistem, ameliyatın yapılabildiği birçok merkezde rahatlıkla yapılabilmektedir. Üç yahut dört adet yarım ve birer santimetrelik delikler açılarak buradan karın içerisine gönderilen kamera ve şahsi aletlerle safra kesesi damarı ve kanalı kesilip klipslendikten sonra safra kesesi karaciğerden ayrılarak büsbütün çıkarılır. Bu prosedür ile karın cildindeki kesiler küçük ve dağınık olduklarından kozmetik cihetten daha başarılıdır, ameliyat sonrasında ağrı daha az olur ve düzgünleşme süreci daha süratlidir. Yara bölgesi enfeksiyonu nadiren görülür ve uzun vadede fıtıklaşma ihtimali çok düşüktür. Açık ameliyat hastanın anatomik yapısına nazaran 10-15 santimetrelik bir kesi ile yapılır. Kilolu hastalarda ameliyat sonrasında yara güzelleşme sorunlarına sıklıkla rastlanır. Gelgelelim birtakım durumlarda açık ameliyat kaçınılmaz olur. Bunun en önemli nedenleri; geçirilmiş mükerrer karın ameliyatları, ileri aşamada kalınlaşmış safra kesesi duvarı ve kanserlerdir. Bunların dışında gizli sistem esnasında önemli bir meseleyle karşılaşıldığında açık ameliyata geçmek gerekebilir.
Riskler
Bu kadar sık yapılan bir ameliyat kolay bir ameliyat mıdır? Tabi ki hiçbir ameliyat hafife alınmamalıdır. Lokal anestezi ile yapılabilen küçük ameliyatlar bile önemli riskler taşıyabilirler.
Safra kesesi ameliyatlarında umum risklerin yanı sıra ameliyat tekniğine bağlı olan riskler vardır. Umumî riskler hastada mevcut olan ortaya konabilen yahut saklı olan illetlerden kaynaklanır. Bunlar daha çok kalp ve akciğer sorunlarına bağlı olan, bazen çok ağır sonuçlar doğurabilen durumlardır. Ameliyat tekniğine bağlı olan riskler kanama, safra yollarının yaralanmasının yanı sıra, mide, kolon ve oniki parmak barsağı olarak bilinen duodenumun üzere komşu organ yaralanmalarıdır. Bu tıp yaralanmalar ameliyat esnasında fark edildiklerinde önemli bir sorun çıkarmadan tedavi edilmeleri umumiyetle mümkün olur. Gelgelelim bu yaralanmaların önemli bir kısmı ameliyat esnasında gözden kaçar, lakin ameliyat sonrasında bulgu vermesi ile fark edilebilir. Bu yaralanmalar ne kadar erken fark edilirlerse tedavilerinin başarısı o kadar düzgün olur. Fark edilmeleri geciktikçe sonuçlar o nispette berbat olur.
Bahsedilen risklerden en kıymetlisi ve sık görüleni safra yolu yaralanmasıdır. Ameliyat esnasında safra kesesinin bağlı olduğu safra yolu birçok devir teknik zorluk nedeni ile kesilir. Ameliyat esnasında fark edilirse ya tamir edilir ya da barsak kullanılarak safra farklı yoldan sindirim sistemine aktarılır. Bu durumda muvaffakiyet bahtı çok yüksektir. Ama her hengam bu biçimde optimist bir tablo gözlenmez. Ameliyat esnasında oluşan yaralanma gözden kaçabilir. Bu da kesilen safra yolu klipslenmiş ise safranın karaciğer içinde göllenmesine ve sarılık tablosu gelişmesine neden olur. Bu teşhisin kısa müddette konulmasına yardımcı olur. Lakin birtakım durumlarda kesilen safra kanalının ucu açık kalır ve safra karın boşluğuna akarak birikir. Bunun sonucunda hayatı tehdit eden önemli bir tablo ortaya çıkabilir. Bu hastaların tedavilerinin kesinlikle tam teşekküllü bir hastanede devam ettirilmesi gerekir. Bu hastalarda yapılacak tamir sürecinin başarısı daha düşüktür ve ileriki devirlerde safra yollarında gelişebilecek tekrarlayan darlıklar ek müdahalelere gereksinim duyar. Çok nadir de olsa karaciğer nakli gerektirebilen durumlar ortaya çıkabilir.
Özetle belirtmek gerekirse safra kesesi ameliyatları en sık uygulanan cerrahi süreçlerden biri olup, ameliyathanesi olan hastanelerin büyük kısmında rahatlıkla açık yahut örtülü teknikle gerçekleştirilebilmektedir. Fakat yalın üzere görünen bu ameliyatın önemli riskleri taşıdığı da unutulmamalıdır.
Safra kesesinin işlevi nedir?
Karaciğerden salgılanan safra ana safra kanalına akar ve açlık durumunda safra kesesinde konsantre edilerek biriktirilir. Yemek yenilmesi durumunda safra kesesi ihtarlara karşılık vererek kasılır ve safranın oniki parmak barsağına safra yoları aracılığı ile akmasını sağlar.
Neden safra kesesi ameliyatı?
Safra kesesi taşları ve buna bağlı iltihap, duvarda yaygın kireçlenme (porselen kese), polipler ve kanser üzere nedenler safra kesesi ameliyatı gerektiren en sık nedenlerdir. Bu durumlarda gerçekleştirilen ameliyat safra kesesinin tamamının çıkarılmasıdır. Yalnızca taşları çıkarmak ve safra kesesini noktasında bırakmak biçiminde bir tedavi yoktur. Zira kısa vadede tekrar taş gelişebilecektir ve bu 2. bir ameliyata gereksinim duyuracaktır. Yalnız akılda tutulması gereken bir mevzu da safra kesesi taşının birtakım durumlarda ameliyat gerektirmeyeceğidir.
Nasıl bir ameliyat?
Safra kesesi ameliyatı günümüzde konvansiyonel (açık) yahut laparoskopik (kapalı) formüllerle yapılabilmektedir. Her hangi bir mani oluşturacak durum yok ise tercih edilecek usul gizli prosedürdür. Gizli sistem, ameliyatın yapılabildiği birçok merkezde rahatlıkla yapılabilmektedir. Üç yahut dört adet yarım ve birer santimetrelik delikler açılarak buradan karın içerisine gönderilen kamera ve şahsi aletlerle safra kesesi damarı ve kanalı kesilip klipslendikten sonra safra kesesi karaciğerden ayrılarak büsbütün çıkarılır. Bu prosedür ile karın cildindeki kesiler küçük ve dağınık olduklarından kozmetik cihetten daha başarılıdır, ameliyat sonrasında ağrı daha az olur ve düzgünleşme süreci daha süratlidir. Yara bölgesi enfeksiyonu nadiren görülür ve uzun vadede fıtıklaşma ihtimali çok düşüktür. Açık ameliyat hastanın anatomik yapısına nazaran 10-15 santimetrelik bir kesi ile yapılır. Kilolu hastalarda ameliyat sonrasında yara güzelleşme sorunlarına sıklıkla rastlanır. Gelgelelim birtakım durumlarda açık ameliyat kaçınılmaz olur. Bunun en önemli nedenleri; geçirilmiş mükerrer karın ameliyatları, ileri aşamada kalınlaşmış safra kesesi duvarı ve kanserlerdir. Bunların dışında gizli sistem esnasında önemli bir meseleyle karşılaşıldığında açık ameliyata geçmek gerekebilir.
Riskler
Bu kadar sık yapılan bir ameliyat kolay bir ameliyat mıdır? Tabi ki hiçbir ameliyat hafife alınmamalıdır. Lokal anestezi ile yapılabilen küçük ameliyatlar bile önemli riskler taşıyabilirler.
Safra kesesi ameliyatlarında umum risklerin yanı sıra ameliyat tekniğine bağlı olan riskler vardır. Umumî riskler hastada mevcut olan ortaya konabilen yahut saklı olan illetlerden kaynaklanır. Bunlar daha çok kalp ve akciğer sorunlarına bağlı olan, bazen çok ağır sonuçlar doğurabilen durumlardır. Ameliyat tekniğine bağlı olan riskler kanama, safra yollarının yaralanmasının yanı sıra, mide, kolon ve oniki parmak barsağı olarak bilinen duodenumun üzere komşu organ yaralanmalarıdır. Bu tıp yaralanmalar ameliyat esnasında fark edildiklerinde önemli bir sorun çıkarmadan tedavi edilmeleri umumiyetle mümkün olur. Gelgelelim bu yaralanmaların önemli bir kısmı ameliyat esnasında gözden kaçar, lakin ameliyat sonrasında bulgu vermesi ile fark edilebilir. Bu yaralanmalar ne kadar erken fark edilirlerse tedavilerinin başarısı o kadar düzgün olur. Fark edilmeleri geciktikçe sonuçlar o nispette berbat olur.
Bahsedilen risklerden en kıymetlisi ve sık görüleni safra yolu yaralanmasıdır. Ameliyat esnasında safra kesesinin bağlı olduğu safra yolu birçok devir teknik zorluk nedeni ile kesilir. Ameliyat esnasında fark edilirse ya tamir edilir ya da barsak kullanılarak safra farklı yoldan sindirim sistemine aktarılır. Bu durumda muvaffakiyet bahtı çok yüksektir. Ama her hengam bu biçimde optimist bir tablo gözlenmez. Ameliyat esnasında oluşan yaralanma gözden kaçabilir. Bu da kesilen safra yolu klipslenmiş ise safranın karaciğer içinde göllenmesine ve sarılık tablosu gelişmesine neden olur. Bu teşhisin kısa müddette konulmasına yardımcı olur. Lakin birtakım durumlarda kesilen safra kanalının ucu açık kalır ve safra karın boşluğuna akarak birikir. Bunun sonucunda hayatı tehdit eden önemli bir tablo ortaya çıkabilir. Bu hastaların tedavilerinin kesinlikle tam teşekküllü bir hastanede devam ettirilmesi gerekir. Bu hastalarda yapılacak tamir sürecinin başarısı daha düşüktür ve ileriki devirlerde safra yollarında gelişebilecek tekrarlayan darlıklar ek müdahalelere gereksinim duyar. Çok nadir de olsa karaciğer nakli gerektirebilen durumlar ortaya çıkabilir.
Özetle belirtmek gerekirse safra kesesi ameliyatları en sık uygulanan cerrahi süreçlerden biri olup, ameliyathanesi olan hastanelerin büyük kısmında rahatlıkla açık yahut örtülü teknikle gerçekleştirilebilmektedir. Fakat yalın üzere görünen bu ameliyatın önemli riskleri taşıdığı da unutulmamalıdır.