Periodontal marazlar dişeti ve dişleri destekleyen vesair dokuları etkileyen iltihabi hastalıklardır. Erişkinlerde diş kayıplarının %70' inden periodontal illetler sorumludur. Bu marazlar erken periyotta teşhis edildiklerinde kolay ve başarılı bir formda tedavi edilebilirler. Dişeti illetlerinin önlenmesi yahut tedavisi; doğal dişlerin korunması, daha rahat çiğnemenin ve daha yeterli bir sindirimin sağlanması üzere öteki yararları da beraberinde getirir.
Periodontal illetler dişeti iltihabı (gingivitis) ile başlar. Yani gingivitis periodontal marazın erken periyodudur. Bu devirde dişetleri kanamalı, al ve hacim olarak büyümüştür. Erken devirde çok çokça rahatsızlık vermeyebilir. Tedavi edilmezse hastalık periodontitise ilerleyerek dişeti ve dişleri destekleyen alveol kemiğinde arkaya dönüşsüz hasar oluşturabilir.
Periodontitis periodontal marazların daha ilerlemiş bir safhasıdır. Dişleri destekleyen öbür dokularla birlikte alveol kemiğinde de hasar oluşur. Diş-diş eti arasında periodontal cep oluşur. Periodontal cep varlığı enfeksiyonun yerleşimini ve marazın ilerlemesini kolaylaştırır. Hastalık ilerledikçe dişler sallanmaya başlar, velev çekime gidebilir.
Dişeti illetinin belirtileri nelerdir?
Dişeti marazının pek çok bulgusu vardır;
- Diş fırçalama sırasında kanayan dişetleri,
- Al, şiş ve hassas dişetleri,
- Dişlerden kolaylıkla ayrılabilen, uzaklaşan dişetleri,
- Dişler ve dişetleri arasında iltihabi akıntı,
- Sallanan ve giderek birbirinden uzaklaşan dişler(dişler arasında aralıkların oluşması yahut mevcut aralıkların artması),
- Isırma sırasında alt ve üst dişler arasındaki bağların değişmesi,
- Mütemadi istenilmeyen ağız kokusu,
Bununla bir arada, periodontal illetler hiç bir bulgu vermeden de ileri safhalara ulaşabilir. Bu nedenle tertipli aralıklarla diş tabibine gitmek son aşama değerlidir.
Dişeti Illetine sebep olan etkenler?
Dişeti marazının temel nedeni bakteri plağı denen dişe sıkıca tutunan, yapışkan saydam bir tabakadır. Plağın bir miligramında 200 ile 500 milyon arasında bakteri bulunur. Bunun yanı sıra aşağıdaki faktörler de dişeti sıhhatinizi etkilemektedir.
Genetik faktörler
Sigara
İlaç tasarrufu
Hormonal değişiklikler
Gerilim
Diş sıkmak ve gıcırdatmak
Beğenilmeyen beslenme
Diyabet-Şeker illeti
Istenilmeyen yapılmış kuron köprü ve dolgular
Periodental marazlar sinsi, ağrısız, meçhul olarak ilerledikleri için erken teşhis ve tedavi çok değerlidir. Dişeti illetlerinin erken safhalardaki tedavisi çoklukla diş taşı ariliği ve kök yüzeyi düzleştirmesidir. Bu aşamalarda dişlerin etrafındaki ceplerden bakteri birikintileri ve diş taşları uzaklaştırılır ve kök yüzeyleri düzleştirilir. Bu süreçlerle iltihaba neden olan bakteriler ve toksin unsurlar ağızdan uzaklaştırılır.
Daha ilerlemiş vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahalenin maksadı; derin ceplerdeki diş taşlarını ve hastalıklı dokuları ortamdan uzaklaştırarak güzelleşmenin olabilmesi için kök yüzeylerini düzleştirmek ve dişetlerine kolay temizlenebilmesi için biçim vermektir.
Periodontal tedavi ile elde edilen olumlu sonuçları müdafaanın tek yolu dişlerin fırçalanması, diş ipi ve bakteri birikintilerini ortamdan uzaklaştıran kimyasal ajanların sistemli olarak kullanılmasıdır. En kıymetlisi diş doktorunun önerdiği aralıklarla denetiminizi yaptırmaktır. Dişeti marazların ağız içinde gizlice ilerlediği unutulmamalıdır.