Ziyade kilo, tip 2 diyabet, kalp damar marazları, kanser, hipertansiyon üzere birçok kıymetli sıhhat sıkıntısına yol açıyor. Kişinin ülkü kilosunda olması ise sağlık risklerini değerli aşamada azaltıyor.
Kilo fazlalılığının Tip 2 diyabet, kalp damar illetleri, hipertansiyon, uyku apnesi üzere teneffüs sistemi marazları ve birtakım kanser çeşitlerinin yanı sıra ruhsal dertler ve ömür kalitesinde düşüşü de beraberinde getirdiğini hatırlatan Sabri Ülker Vakfı, kilo kaybının sağlanması ve fizikî aktivitenin artırılmasıyla bu dertlerin oluşma riskinin ortadan kaldırılabileceğinin altını çiziyor.
İşte ülkü kilonuzda olursanız risklerini minimuma indirebileceğiniz sıhhat dertleri...
Tip 2 diyabet
Umumide yetişkinlikte ortaya çıkan ve kilo fazlalığı ile kontaklı diyabet, Tip 2 diyabet yahut insüline bağlı olmayan diabetes mellitustur. Kilo fazlalığı ne kadar yüksekse Tip 2 diyabete yakalanma riski de artar. Obez olan bayanlar, sıradan kilolu bayanlara kıyasla 12 kat daha ziyade Tip 2 diyabete yakalanma riski taşır. Risk; münhasıran ailesinde diyabet geçmişi olanlarda Vücut Kütle İndeksi’nin de artmasıyla yükselir, kilo vermeyle azalır.
Kalp damar illetleri
Kalp damar illetleri (KDH) arasında koroner kalp marazları (KKH), inme ve periferik vasküler illetler bulunur. Endüstrileşmiş devletlerin birçoklarında, erkek ve hatun ölümlerinin büyük bir kısmından (yaklaşık üçte biri) sorumlu olan bu illetler, gelişmekte olan devletlerde de büyük bir ivme kazanıyor. Obezite; hipertansiyon ve yüksek kolesterol de dahil birçok kalp damar illeti riskini artırır. Hatunlarda obezite, yaş ve tansiyondan sonra kalp damar marazlarının ortaya çıkmasında büyük risk oluşturuyor.
Yapılan araştırmalar obez bir hatunun kalp bunalımı riski tıpkı yaştaki zayıf bir hatuna nazaran yaklaşık üç kat çokça olduğunu ortaya koyuyor. Obez kimseler, kanda yüksek trigliserit (kandaki yağ) ve makûs huylu kolesterol olarak bilinen LDL ve daha düşük düzgün huylu kolesterol olarak bilinen HDL kolesterole sahip olmaya eğilimlidir. Bu türlü bir metabolizma profili yağın yüksek nispette göbek etrafında ağırlaştığı şahıslarda koroner kalp illetleri riskinin artmasıyla ilişkilendirilir. Kilo kaybı ile trigliseritlerin seviyesinde bariz orantıda güzelleşme sağlanır. 10 kg'lik tartı azalması, LDL kolesterol seviyelerinde yüzde 5 azalma ve HDL kolesterolde yüzde 8 artış sağlayabilir.
Hipertansiyon
Hipertansiyon (yüksek tansiyon) ile obezite arasındaki bağlantının kanıtlanmış olmasının yanı sıra, obeziteden kaynaklanan hipertansiyonun Garp nüfusundaki orantısı yüzde 30-65 olarak varsayım ediliyor. Tansiyon Vücut Kütle İndeksi’nin artmasıyla yükselir. Her 10 kg'lik tartı artışında ise tansiyon, 2-3 mmHg yükselir. Buna karşılık kilo kaybı, tansiyonda düşüş sağlar ve ekseriyetle vücut tartısının yüzde 1 azalması tansiyonu 1-2 mmHg düşürür. Ziyade kilolu kimselerde hipertansiyonun görülme sıklığı ziyade kilolu olmayanlara orantıyla yaklaşık üç kat ziyadedir. 20-44 yaş arası ziyade kilolu bireylerin hipertansiyon riski ziyade kilolu olmayan bireylere kıyasla yaklaşık altı kat daha yüksektir.
Kanser
Obezite ve kanser arasındaki irtibat daha az ilişkilendirilmiş olsa da, birtakım araştırmalar ziyade kilo ile münhasıran hormona bağlı kanser cinsleri ve sindirim sistemi kanserleri üzere muayyen kanser vakaları arasında temas olduğunu tespit ediyor. Obez bayanlarda göğüs, yumurtalık ve rahim ağzı kanseri ile endromatriyal kanserin arttığı kanıtlanırken, erkeklerde prostat kanseri ve rektal kanser riskinin arttığına dair kimi kanıtlar bulunmuştur. En bariz bağlantı, obezitenin hem erkek hem de hatunlarda riski neredeyse üç kat arttırdığı kolon kanserinde gözleniyor.
Osteoartrit
Diz üzere yük taşıyan eklemlerdeki dejeneratif marazlar, obezitenin yaygın komplikasyonları arasında mekan alıyor. Bunun nedeni olarak çoklukla eklemlerdeki ölçüsüz tartıdan kaynaklanan mekanik hasar olduğu düşünülüyor. Başkaca obez insanlarda bel ağrıları da yaygın biçimde görülüyor.
Ruhsal etkenler
Obezite birçok Avrupa memleketinde, hem istenmeyen vücut imgesi, hem de karakter zaafı olarak görülüyor. Velev 6 yaşındaki evlatlar bile çokça kilolu evlatları "tembel, aptal, yalancı ve hilekar" olarak algılıyor. Obez bireyler bu ayrımcılıkla baş etmek zorunda bırakılıyor. ABD'deki bir araştırma ziyade kilolu genç bayanların, çokça kilolu olmayan yahut kronik sıhhat meseleleri olan bayanlara orantıyla değerli ölçüde daha az para kazandığını gösteriyor. Kompulsif (önlenemeyen bir dürtüyle yapılan) çok yeme de obez kişiler arasında daha sık görülüyor. Bu yeme bozukluğuna sahip birçok kişinin geçmişinde hem ölçüsüz yeme ve içme, hem de tartı dalgalanmaları bulunuyor.
Kilo fazlalılığının Tip 2 diyabet, kalp damar illetleri, hipertansiyon, uyku apnesi üzere teneffüs sistemi marazları ve birtakım kanser çeşitlerinin yanı sıra ruhsal dertler ve ömür kalitesinde düşüşü de beraberinde getirdiğini hatırlatan Sabri Ülker Vakfı, kilo kaybının sağlanması ve fizikî aktivitenin artırılmasıyla bu dertlerin oluşma riskinin ortadan kaldırılabileceğinin altını çiziyor.
İşte ülkü kilonuzda olursanız risklerini minimuma indirebileceğiniz sıhhat dertleri...
Tip 2 diyabet
Umumide yetişkinlikte ortaya çıkan ve kilo fazlalığı ile kontaklı diyabet, Tip 2 diyabet yahut insüline bağlı olmayan diabetes mellitustur. Kilo fazlalığı ne kadar yüksekse Tip 2 diyabete yakalanma riski de artar. Obez olan bayanlar, sıradan kilolu bayanlara kıyasla 12 kat daha ziyade Tip 2 diyabete yakalanma riski taşır. Risk; münhasıran ailesinde diyabet geçmişi olanlarda Vücut Kütle İndeksi’nin de artmasıyla yükselir, kilo vermeyle azalır.
Kalp damar illetleri
Kalp damar illetleri (KDH) arasında koroner kalp marazları (KKH), inme ve periferik vasküler illetler bulunur. Endüstrileşmiş devletlerin birçoklarında, erkek ve hatun ölümlerinin büyük bir kısmından (yaklaşık üçte biri) sorumlu olan bu illetler, gelişmekte olan devletlerde de büyük bir ivme kazanıyor. Obezite; hipertansiyon ve yüksek kolesterol de dahil birçok kalp damar illeti riskini artırır. Hatunlarda obezite, yaş ve tansiyondan sonra kalp damar marazlarının ortaya çıkmasında büyük risk oluşturuyor.
Yapılan araştırmalar obez bir hatunun kalp bunalımı riski tıpkı yaştaki zayıf bir hatuna nazaran yaklaşık üç kat çokça olduğunu ortaya koyuyor. Obez kimseler, kanda yüksek trigliserit (kandaki yağ) ve makûs huylu kolesterol olarak bilinen LDL ve daha düşük düzgün huylu kolesterol olarak bilinen HDL kolesterole sahip olmaya eğilimlidir. Bu türlü bir metabolizma profili yağın yüksek nispette göbek etrafında ağırlaştığı şahıslarda koroner kalp illetleri riskinin artmasıyla ilişkilendirilir. Kilo kaybı ile trigliseritlerin seviyesinde bariz orantıda güzelleşme sağlanır. 10 kg'lik tartı azalması, LDL kolesterol seviyelerinde yüzde 5 azalma ve HDL kolesterolde yüzde 8 artış sağlayabilir.
Hipertansiyon
Hipertansiyon (yüksek tansiyon) ile obezite arasındaki bağlantının kanıtlanmış olmasının yanı sıra, obeziteden kaynaklanan hipertansiyonun Garp nüfusundaki orantısı yüzde 30-65 olarak varsayım ediliyor. Tansiyon Vücut Kütle İndeksi’nin artmasıyla yükselir. Her 10 kg'lik tartı artışında ise tansiyon, 2-3 mmHg yükselir. Buna karşılık kilo kaybı, tansiyonda düşüş sağlar ve ekseriyetle vücut tartısının yüzde 1 azalması tansiyonu 1-2 mmHg düşürür. Ziyade kilolu kimselerde hipertansiyonun görülme sıklığı ziyade kilolu olmayanlara orantıyla yaklaşık üç kat ziyadedir. 20-44 yaş arası ziyade kilolu bireylerin hipertansiyon riski ziyade kilolu olmayan bireylere kıyasla yaklaşık altı kat daha yüksektir.
Kanser
Obezite ve kanser arasındaki irtibat daha az ilişkilendirilmiş olsa da, birtakım araştırmalar ziyade kilo ile münhasıran hormona bağlı kanser cinsleri ve sindirim sistemi kanserleri üzere muayyen kanser vakaları arasında temas olduğunu tespit ediyor. Obez bayanlarda göğüs, yumurtalık ve rahim ağzı kanseri ile endromatriyal kanserin arttığı kanıtlanırken, erkeklerde prostat kanseri ve rektal kanser riskinin arttığına dair kimi kanıtlar bulunmuştur. En bariz bağlantı, obezitenin hem erkek hem de hatunlarda riski neredeyse üç kat arttırdığı kolon kanserinde gözleniyor.
Osteoartrit
Diz üzere yük taşıyan eklemlerdeki dejeneratif marazlar, obezitenin yaygın komplikasyonları arasında mekan alıyor. Bunun nedeni olarak çoklukla eklemlerdeki ölçüsüz tartıdan kaynaklanan mekanik hasar olduğu düşünülüyor. Başkaca obez insanlarda bel ağrıları da yaygın biçimde görülüyor.
Ruhsal etkenler
Obezite birçok Avrupa memleketinde, hem istenmeyen vücut imgesi, hem de karakter zaafı olarak görülüyor. Velev 6 yaşındaki evlatlar bile çokça kilolu evlatları "tembel, aptal, yalancı ve hilekar" olarak algılıyor. Obez bireyler bu ayrımcılıkla baş etmek zorunda bırakılıyor. ABD'deki bir araştırma ziyade kilolu genç bayanların, çokça kilolu olmayan yahut kronik sıhhat meseleleri olan bayanlara orantıyla değerli ölçüde daha az para kazandığını gösteriyor. Kompulsif (önlenemeyen bir dürtüyle yapılan) çok yeme de obez kişiler arasında daha sık görülüyor. Bu yeme bozukluğuna sahip birçok kişinin geçmişinde hem ölçüsüz yeme ve içme, hem de tartı dalgalanmaları bulunuyor.