Sağlıklı beslenme ve insülin direnci hakkında

Obezite ve diyabetin süratle artması toplulukta ve sıhhat çalışanları arasında insülin direnci denilen yeni bir kavramın oluşmasına neden olmuştur. İnsülin direnci, kanda insülin hormonunun olmasına karşın vazifesini yapamaması olarak tanımlanabilir. Sıradan koşullarda kan şekeri 1 kısım insülin ile denetim altına alınabiliyorken insülin direnci olan insanlarda 2-3 kısım insülin ile denetim edilemeyebilmektedir. İnsülin direnci arttıkça şeker denetimini sağlamak için insülin daha çokça salgılanır. Ve dolaşımda ölçüsü artar. Kanda insülinin çokça bulunması kalp hastalıklarına, karaciğer yağlanmasına, şeker illetine ve pankreas yetmezliğine kadar birçok illetlere yol açabilmektedir. Denetimsiz kilo artışı, kilo vermede zorluk, sık tatlı yeme isteği, yemek sonrası sık sık acıkma, yorgunluk hissi, bel etrafının genişlemesi, karaciğer yağlanması ve bayanlarda adet düzensizlikleri üzere belirtiler insülin direncinin belirtileri olabilmektedir.

İnsülin direnci, tip 2 diabetin en değerli habercisi sayılabilir. Zira artık kanda şekerin tasarrufunda sorunlar olmaya başlamıştır. Ve bu durum tedavi edilmez ise kan şekeri yükselmeye devam eder ve şeker marazı ortaya çıkmaya başlar. Ayrıyeten bununla bir arada hipertansiyon, koleşterol yüksekliği, obezite, kalp marazları da görülebilir. Vücuttaki yağ dokusunun artması da insülin direncinin artmasına sebep olur. Ve insülin direnci arttıkça da vücutta yağ nispeti artar. Bu bir kısır döngüdür. Bu nedenle kilolu ve obez şahıslarda kesinlikle insülin direnci araştırılmalıdır.

İnsülin direncinde beslenme çok değerlidir. Teknolojinin gelişmesi ile hareketsizliğin artması, fast food ve yağlı azıkların tüketimindeki artış insülin direnci sendromunun başlamasına neden olabilmektedir. İnsülin direnci tedavisinde öncelikli adım ömür şeklindeki değişiklikler olmalıdır. Tıbbi beslenme tedavisi, egzersiz ve hareketin artırılması, uyku tertibinin sağlanması ve bunun sürdürülebilir olması kıymetlidir.

İnsülin direnci için hazırlanacak diyette, kişinin yaşı, cinsiyeti, fizikî aktivitesi ve hayat biçimi göz önüne alınarak öncelikle tüm besin ögelerini kâfi ve istikrarlı bir biçimde içerecek formda hazırlanması gerekir. Şok diyetlerden uzak durulmalıdır. Uzun vadede ve yavaş bir halde diyet yapılmalıdır. Kişinin kuvvet gereksinimini günlük maksimum 400-600 kalori düşürecek formda diyetler planlanmalıdır. Haftalık 0,5-1 kg. yük kaybı en ülkü olanıdır. Öğünler 4-6 öğün olarak planlanmalı, uzun müddetli açlıklardan sakınılmalıdır. Sık sık beslenmek hem açlığı hem de tatlı buhranlarını önler. Günlük protein alımı çok değerlidir. Kâfi protein alımı vücuttaki kas kütlesini korurken yağların kuvvet olarak kullanılmasını sağlar. Külliyen yağsız beslenmek müsait değildir. A, D, E, ve K vitaminleri vücutta lakin yağ varlığında kullanılabilirler. Tüketilecek yağlar sağlıklı yağlardan olmalıdır. Zeytinyağı, bitkisel yağlar üzere likit yağlar az olmak kaydı ile yalnızca yemeklerde kullanılmalıdır. Başkaca kahvaltıda yağ tüketilmemeli, kızartmalardan ve çok çokça yağlı besinlerden uzak durulmalıdır. Ayrıyeten en kıymetli güç kaynağı olan karbonhidratlar da diyetimizde çok değerlidir. Fakat bilhassa yalın şekerlerden sakınılmalıdır. Daha fazla tam tahıllı besinler olan tam buğday ekmeği, çavdar ekmeği, yulaf ekmeği, bulgur, kepekli makarna, esmer pirinç üzere besinlere diyetimizde taraf vermemizde büyük yarar vardır. Ayrıyeten bu besinler uzun vade tok tuttukları için sık acıkmaları ve şeker bunalımlarını önlemektedir.

Yeniden gün içinde 1 saat tempolu egzersiz yapılması ve tekrar günde 2,5-3 litre su tüketimi metabolizmamızı hızlandırırken, kas kütlemizi de koruyarak insülin direncinden kurtulmamıza çok yarar sağlayacaktır.

SIHHATLE KALIN……