Sağlıklı bir uçuş için beslenme ilkeleri

Yüzlerce insan her gün bir mahalden bir alana, kimisi kısa 1 saat üzere, bazıları de denizaşırı devletlere gün uzunluğu uçak seyahati yaparlar. Bu uçuşlar uçus aralığına ve kişinin fiziki özelliklerine nazaran değişen sıklıklarda susuzluğa, halsizliğe, mide-barsak meselelerine,psikolojik dertlere ve en değerlisi damarda pıhtı oluşması üzere çok önemli külfetlere yol açabilir. WHO' ya nazaran milletlerarası seyahat edenlerin % 50'sinde mide meseleleri oluşmuş ve uçarken diyetlerine dikkat etmek gerekliliği doğmuştur. Lancet isimli yayında, uçak yolcuları üzerinde yapılan bir değerlendirmede, 3 yıl içinde gözlenen 61 ani vefatın,%18 ine bacaklarda pıhtı oluşmasının neden olduğu saptanmıştır. Bu nedenle, uçuş öncesi, esnası ve sonrası kimi pratik lakin işe yarayan beslenme ve hareket kurallarına uymak gerekliliği vardır.

Uçuş öncesi bir kaç gün yeterli dinlenin ve sağlıklı beslenerek bağışıklık sisteminizi uçuştan evvel kuvvetlendirin, bol bol hareket edin, vücudunuzu susuz bırakmayın. En ideali proteinden varlıklı bir kahvaltı,öğle yemeği ve ikindi, karbonhidratlardan güçlü ( spagetti, sandviç vb) bir akşam yemeği tüketmektir. Azar azar sık sık ve total kalorinin düşük tutulduğu bir diyet mahsusen uzun uçuşlar için en sağlıklısıdır. Bu diyet stiline 3-4 gün evvelden geçilmesi yeniden uzun uçuşlar için yararlıdır.

Uçuş öncesi bir şeyler yemeye devriniz olmayabilir ya da şayet havaalanında yemeyi düşündüyseniz sağlıklı besin aramaya devriniz olmayabilir, bu nedenle sabah saatlerinde size gün uzunluğu güç verecek hoş bir kahvaltı yapın ya da meskenden yanınıza kalp ve sıhhat dostu bir kahvaltı( yağsız süt yahut yoğurtla birlikte kepekli gevrekler, meyve alabilir ya da tam tahıllı bir ekmekten yapılmış az yağlı peynirden oluşan bir sandviç) alabilirisniz. Bu kahvaltı kuvvetinizi uzun müddet yüksek tutacaktır. Havaalanında uçuş saatinizi beklerken vaktiniz varsa taze meyve, zerzevat çorbası, fırında tavuk, salata üzere hafif bir menü yahut yeniden bol peynirli sandviç ve meyve ya da bir iki dilim pizza ile portakal suyu tüketebilirisniz. Uçuş öncesi diyetinizin tahıllardan ve zerzevat meyveden varlıklı olmasına dikkat etmek gerekir. Havaalanında beklerken şekerli içecekler, kekler, kuruyemişler üzere can zahmetini giderici kalorili, çok tuzlu, yağlı besinlerdenden uzak durun. Birtakım havaalanlarında taze meyve, yağsız yoğurt bulabilir ve bunları uçakta tüketmek üzere satın alabilirsiniz.

Uçaktaki besin hizmetiniz , bilhassa ana mönünüz için, 48 saat evvelce uçak şirketinizi arayıp hafif bir menü seçeneği belirtebilirsiniz. Bunun yanında size servis edilen her mönüyü tamamını ya da hepsini tüketmek zorunda değilsiniz. Acıktığınızda, yolculuk gerilimi yaşadığınızda yahut sıkıldığınızda sağlıklı ara öğünler tüketmeye çalışın. Uçakta size servis edilen besin seçenekleri arasından sağlklı seçimler yapabilirsiniz. Bir şişe gazlı şekerli içecek, tuzlu bisküviler, çikolata yahut gofretler, kekler hem çok yağ hem de kalori içerir. Bu ziyade kaloriye gereksiniminiz yoktur. Uçakta satın alma durumunuz varsa sağlıklı besinler seçin. Şayet yanınızda su yoksa meyve suyu yahut su var mı diye sorun.... Acıktığınız devir en âlâ seçenekler yoğurt, meyve ve tam tahıllı gevrekler yahut bisküvilerdir. Bir şişe su büyük bir kremalı kahveden yahut şekerli içecekten daha düzgün bir seçenektir.

SU ALKOL KAFEİN

Havaalanlarının ve uçağın içindeki havalandırma ve klima sistemleri nedeniyle uçak yolculuğu vüdunuzu susuz bırakabilir, bunun sonucunda baş ağrısı, burun kanalları, ağız ve boğazınızda kuruluk hissi oluşabilir, damar dolaşımı bozulabilir. Yanınızda su taşımayı ihmal etmeyin, her saat başı 1 su bardağı su, az kalorili şekersiz meyve suyu, limonata, limonlu su üzere içeceklerin içilmesi gerekmektedir.

Başkaca alternatif olarak bir öğün alanına geçen, suyla hazırlanan poşet gıdalar(meal replacement), sağlıklı ve az tuzlu, kalorisi azaltılmış diyet çorbalar içilebilir. Soğuk içeceklerden uzak durmak gerekir. Kola, çay, kahve üzere kafeinli içecekler ve alkollü içecekler vücuttan suyu azalttıkları için uçuş öncesi ve esnasında tüketilmemelidirler. Su ise istenildiği kadar içilebilir. Uçuş öncesi günlerde çok çokça idrar sökücü ve bitki çayları içmişseniz vücudunuzu susuz kalacağından daha ziyade su içmeye itina gösterin ve bu içecekleri tüketmeyi bir kaç gün evvelce bırakın. Hekiminizin verdiği ilaç ve besin desteklerinizi yeniden hekiminize sorarak kullanınız.

Bir de uçuş esnasında kabin basıncı ve hareketsiz oturma üzere nedenlerle kan dolaşımı yavaşladığı için kimi kimselerde ödem, tartı artışı olabilir. Bu durumda yeniden su içilmeye devam edilmelidir. Çok su içilmesinin buna neden olacağı yanlıştır. Ödemi önlemek için şiddetli tuz tasarrufu, tuzlu besinler ve şiddetli besin tüketimi azaltılmalı, su tüketimi saat başı 1 su bardağı olmak üzere ayarlanmalıdır. Su istikrarı ve ödem giderici olarak uçuş esnasında ve sonrasında bir kaç defa 50 mg'lık B6 vitamininden bir yahut 2 tablet içebilirsiniz. Başkaca hareketsizlik de ödemi artıracağından uçak içinde yürümeye yahut oturduğunuz alandan germe hareketleri yapmaya çalışın. Böylelikle dolaşımınız düzelecek ve ödemleriniz azalacaktır..

Alkolün uçarken tesiri 2-3 kere daha ziyadedir. Bir bardak şarap yeryüzünde içtiğiniz 3-3 bardak şaraba eşit tesir gösterir.. Ayrıyeten kan dolaşımını etkileyebilir.. Münhasıran kilo sorunu ve kalp-damar marazları olanlar, tabiplerine müracaattan bu içecekleri tüketmemelidirler.

Alkol ve kafeinli içeceklerden bu nedenlerle uçak yolculuğu öncesi ve sırasında kaçınmak yararlıdır. Uçuştan 3-4 gün öncesi saat 15.00 ile 17.00 arası kafeinli içecek tüketimi kesilmeli. Alışkanlık varsa saat 15.00’den evvel, mahsusen saat 06.00-11.00 arası tüketilmelidir.

HAREKETLİLİK

Seyahatlarda ve münhasıran uçuşlardan evvel, esnasında ve sonrasında yapabildiğiniz kadar çok hareket etmek koşuldur.

Uçana kadar havaalanında 15-20 dk haretket etme avatajınız olacaktır, biraz yürüyerek hengam geçirin.merdiven inin çıkın vb. Border geçiş öncesi oturmak bölgesine devri yürüyerek geçirin. Uzun uçuşlarda bir kaç sefer uçağın koridorunda yürüyün. Mütemadi tıpkı usulde kıpırdamadan oturmayın. Kısa uçuşlarda bir kez yürümeniz ve otururken ayaklarınızı hareket ettirmeniz, parmaklarınızı açıp kapatmanız bile sağlıklı kan dolaşımınız, kas kramplarından korunmanız ve mide-barsak çalışma sisteminiz için kâfi olacaktır.. . Uçağa binerken vücudu sıkmayan rahat seyahat kıyafetleri ve ayakkabılar giyinmeniz sağlıklı kan dolaşımı için gerekir.

Uçak içinde havalandırmanın âlâ yapıldığından emin olun, taze havanın size gelmesini sağlamak için hostes yardımı alın. First Class yahut Business Class kısımları bu hususta daha uygundur, tercihinizi buralardan yapabilirisniz.

Uyku verici ilaçlar ve antihistaminikler vücudun doğal hareketlerini azaltır ve bu da yukarıda bahsettiğimiz üzere ani ölümlere neden olabilen kan pıhtısı oluşumuna(ölümcül derin ven trombozuna) neden olabilir. O nedenle bu tabletlerin tasarrufunu hekiminize sorarak sınırlayınız.

UÇUŞ SONRASI

Uçuş sonrası da vücudun su gereksinimi için bol su tüketmeye, sağlıklı besinlerden oluşan öğünler tüketmeye ve hareketli olmaya devam etmelisiniz. Seyahatlerde sıhhati ve kiloyu korumak esas olmalıdır. Yolculuklarda zayıflama diyetlerini bırakın, kilo aldırmayacak besinlerle beslenmeye devam edin. Düşünün; seyahatler iş seyahati bile olsa eğlendirici olmalıdır. O nedenle sağlıklı ömür biçimini esas alın; konutunuza sağlıklı ve onlarca harika anıyla dönün, sıhhatsiz bir vücut ve zihin ve ziyade kilolarla değil.