iltasyazilim
FD Üye
Sakarya yöresine has kıyafetler
Sakaryanın bölgesel kadın kıyafetleri
Sakaryanın yöresel erkek kıyafetleri
Sakarya Bayan Giysileri
İçe Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar: Sarı veya beyaz el dokumasından (Kandıra veya Şile bezinden) ya da satenden yapılan, boyu kalça hizasında olan üzeri işlemesiz, uzun kollu ve kolları düğmesiz, dik yakalı yalnızca boyun kısmı takriben beş parmak dek aşağıya doğru açık düğmesiz GöynekGömlekiçe giyiliyor
Üste Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar: Gömlek üstüne önü açık, kolsuz bordo veya mor renkli kadife kumaştan, boyu kuşağa kadar olan, genelde minare, alem motiften sim işlemeli YelekCepkenSarkagiyiliyor
Yörede kadınlar üstlerine cepkenyelek yerine, kimi zaman kadifeden yapılan ve üzeri simle işlenen Üçetekveya varlıklı ailelerin kadınlarıkızları kadife ve ağır işlemeleriyle Bindallıgiyebiliyorlar Boylu Boyunca yine kırmızı kurdele üzerine takılı altınlardan oluşan Gerdanlıktakılıyor
Bele meslek yaparken tartma taşımada kullanılan ve keçi kılından dokunan, üzeri işlemeli ve uçları püsküllü Kılkuyrukbağlanıyor Üçetek ya da entari biçiminde elbiseler giyildiğinde, bele önceleri gümüş, sonraları sarı saçtan yapılan Kemertakılıyor Fakat kılkuyruk kemer görevini de gördüğünden hem bele kemer takmayanlarda olabiliyor
Kemerin veya kılkuyruğun ön yüzü üstüne, 40x90 cm boyunda dikdörtgen şeklinde KandıraŞile bezinden dokunan üstüne yöre motifleri ve yelken direği kısımları ise kanaviçeden tamamlanmış Önlükortalanarak takılır Kemerin ya da kılkuyruğun bel tarafına, 40x40 cm boyunda dikdörtgen şeklinde pamuklu bezden dokunan desenli Dokumaortalanarak takılır
Pamuk veya ipekle karmakarışık pamuktan dokunmuş kutnu kumaştan, geniş, tek ağlı ve ağı aşağı, paçaları gizli bir şalvar olarak yapılan ZıpkaZıbkagiyiliyor
Yöre oyunlarının çoğunda şimşir ağacından yapılan Kaşıklar iki elle çalınıyor
Başa GiyilenlerTakılanlar ve Aksesuarlar: Evli veya bekar köy kadınları baş kısmına, üstü sargılı ve altınlı fes şeklinde KofikKofiKofugiyiliyor Kofinin üzerine arkaya doğru uzanan kırmızımavibeyaz renkte Grep Örtmeya da kenarları oyalı ve payetli, kırmızı, mavi, beyaz renkte Yemeniyüz kısmına sarkmayacak ve uzun kısmı arkaya gelecek biçimde örtülüyor Gerp örtmeyiYemeniyi de fes üstüne bağlantı kurmak için, üç parmak kalınlığında, kenarları payetli ve kuşak biçiminde beyazmorkırmızı renkte SıktırmaÇemberbağlarlar Kofinin alına gelen kısmı üstüne dizilen ufak 79 adet altın para dizisinden oluşan Turadikiliyor Ayrıca başa şakaklardan sarkan saç lülesi Zülüftakılıyor
Ayağa Giyilenler ve Aksesuarlar: Ayağa yünden el örgüsü beyaz, üzeri ve yanları nakışlı, renkli işlemeli Yün Çorapgiyiliyor Yün çorabın üzerine tabaklanmamış minik baş hayvan derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritlerle sıkıca bağlanan ayak giyeceği olarak Çarıkya da yüzü yumuşak deriden yapılan, ucu oval ve topukları iki parmak yükseklikte olan çoğunlukla kırmızı renkli hafif kundura olarak Yemenigiyiliyor
Sakarya'da Manav, Kafkasetkisindeki bayan giyimi ve Karadeniz'e özgü çizgilerle bezeli geleneksel ırk giysileri yerini çağdaş giysilere bırakmıştır
Sakarya Erkek Giysileri
İçe Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar: Beyaz veya açık mavi veya uzunlamasına buruşuk el dokumasından (Kandıra ya da Şile bezinden) yapılan, boyu kalça hizasında olan üzeri işlemesiz, uzun kollu ve kolları düğmesiz, başat yakalı önünde yukarıdan aşağıya değişik renklerden 40 adet düğmesi bulunan Kırkdüğme GöynekGömlekiçe giyiliyor
Üste Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar: Gömlek üstüne önü kapalı, koyu kahverengisiyah depme mevsimine göre şayak(Kaba dokunmuş, dayanıklı yünden dövme yoluyla elde edilen kumaş) veya keçe(Yapağı ya da keçi kılın dokunmadan, yalnızca dövülmesi ile elde edilen kaba kumaş) kumaştan yapılan önden 6 düğmeli, üstünde kösteğin ve çevrenin konulduğu cepleri yer alan Yelekveyahut yelek yerine bordo veya mor renkli ince keçekadife kumaştan, boyu kuşaktan 4 parmak yukarıda, sim işlemeli önü açık ve kolu omuzdan düz olarak inen KartalkanatCepkenSaltagiyiliyor
Boylu Boyunca renkli, kenarları payetli(İşlemede kullanılan minik pırıltılı pul) yemeni veya yazmadan Çemberya da fazla bükümlü iplikle dokunmuş ince kumaştan Krepya da Çevrebağlanır Çevreler (sırma işlemeliyöre motifli şamata) 35 x 35 cm ya da 40 x 40 cm ebatlarında olup, yazın sıcakta başa, serin havalarda uzunlamasına bağlanıyor
Yelek üstünde iki adet zincirden oluşan Köstek(daha önceleri kısa kılıç, yakın dönemde de saatin takıldığı zincir) takılıyor
Bele ise pamuklu veya yünden turuncu, koyu yeşil, gül kurusu renklerden oluşan buruşuk, kare şeklinde el dokuması Kuşaksarılıyor Üçgen biçiminde katlandıktan daha sonra bir karış genişliğinde kalıncaya değin katlanan kuşağın ucu sol tarafa sımsıkı tutturulup, diğer ucu sağ taraftan çevrilerek bele sarılı kısmın üstteki tarafına sıkıştırılır
Eskiden dört okka ağırlığında köseleden üretilmiş ve takriben 5 kilo ağırlığında Silahlıkve üzerinde Kamave Silahtakıyorlarmış
Kuşağın üstüne, 30 x 90 cm boyunda dikdörtgen biçiminde KandıraŞile bezinden dokunan, üstüne yöre motifleri ve direk kısımlarına ise kanaviçe işlenmiş ve sol bacak üzerinden aşağıya doğru sarkıtılan Yağlık; kimi zamanda kuşağın üzerine sağ üçgenin taban olmayan kenarı kadar ya da kuşak ortalanarak ya tek olarak ya da işlemeli ÇaputÇevrebirlikte takılır
Koyu kahverengisiyah depme kumaştan yapılan, üstü biraz bol, paçaları dizden aşağısı ayağa kadar rahat ve alt kısmı düğmeli Külot Pantolongiyiliyor Yöre oyunlarının çoğunda erkekler şimşir ağacından yapılan Kaşıklar iki elle çalınıyor
Başa GiyilenlerTakılanlar ve Aksesuarlar: Baş kısmına ipekli ve saçaklı Kefiyeya da basma parçalarından dikilmiş Takke(günümüzde Hacı Kefiyesive Fesde) giyiliyor Bir Zamanlar yöre insanları kadifeden veya keçeden uzun sıfır kalıp Fesve fesin üzerinde yarım arşına yakın (yaklaşık 3035 cm) boyunda omuzlarına kadar inen kalın bir püskül takılıyorlarmış
Başa giyilen kefiye veya fes üstüne renkli ince katlanan Poşuveya Krepsarılıyor Sarıldıktan daha sonra uçları sağa dürüst aşağıya gelecek biçimde sarkıtılıyor
Ayağa Giyilenler ve Aksesuarlar: Ayağa yünden el örgüsü beyaz, üzeri ve yanları nakışlı Yün Çorapgiyiliyor Yün çorabın üstüne tabaklanmamış küçük baş hayvan derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritlerle sıkıca bağlanan üçgenin taban olmayan kenarı giyeceği olarak Çarıkveya yüzü yumuşak deriden yapılan, ucu oval ve topukları iki parmak yükseklikte olan çoğunlukla siyah renkli hafif pabuç olarak Yemenigiyiliyor *
Sakaryanın bölgesel kadın kıyafetleri
Sakaryanın yöresel erkek kıyafetleri
Sakarya Bayan Giysileri
İçe Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar: Sarı veya beyaz el dokumasından (Kandıra veya Şile bezinden) ya da satenden yapılan, boyu kalça hizasında olan üzeri işlemesiz, uzun kollu ve kolları düğmesiz, dik yakalı yalnızca boyun kısmı takriben beş parmak dek aşağıya doğru açık düğmesiz GöynekGömlekiçe giyiliyor
Üste Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar: Gömlek üstüne önü açık, kolsuz bordo veya mor renkli kadife kumaştan, boyu kuşağa kadar olan, genelde minare, alem motiften sim işlemeli YelekCepkenSarkagiyiliyor
Yörede kadınlar üstlerine cepkenyelek yerine, kimi zaman kadifeden yapılan ve üzeri simle işlenen Üçetekveya varlıklı ailelerin kadınlarıkızları kadife ve ağır işlemeleriyle Bindallıgiyebiliyorlar Boylu Boyunca yine kırmızı kurdele üzerine takılı altınlardan oluşan Gerdanlıktakılıyor
Bele meslek yaparken tartma taşımada kullanılan ve keçi kılından dokunan, üzeri işlemeli ve uçları püsküllü Kılkuyrukbağlanıyor Üçetek ya da entari biçiminde elbiseler giyildiğinde, bele önceleri gümüş, sonraları sarı saçtan yapılan Kemertakılıyor Fakat kılkuyruk kemer görevini de gördüğünden hem bele kemer takmayanlarda olabiliyor
Kemerin veya kılkuyruğun ön yüzü üstüne, 40x90 cm boyunda dikdörtgen şeklinde KandıraŞile bezinden dokunan üstüne yöre motifleri ve yelken direği kısımları ise kanaviçeden tamamlanmış Önlükortalanarak takılır Kemerin ya da kılkuyruğun bel tarafına, 40x40 cm boyunda dikdörtgen şeklinde pamuklu bezden dokunan desenli Dokumaortalanarak takılır
Pamuk veya ipekle karmakarışık pamuktan dokunmuş kutnu kumaştan, geniş, tek ağlı ve ağı aşağı, paçaları gizli bir şalvar olarak yapılan ZıpkaZıbkagiyiliyor
Yöre oyunlarının çoğunda şimşir ağacından yapılan Kaşıklar iki elle çalınıyor
Başa GiyilenlerTakılanlar ve Aksesuarlar: Evli veya bekar köy kadınları baş kısmına, üstü sargılı ve altınlı fes şeklinde KofikKofiKofugiyiliyor Kofinin üzerine arkaya doğru uzanan kırmızımavibeyaz renkte Grep Örtmeya da kenarları oyalı ve payetli, kırmızı, mavi, beyaz renkte Yemeniyüz kısmına sarkmayacak ve uzun kısmı arkaya gelecek biçimde örtülüyor Gerp örtmeyiYemeniyi de fes üstüne bağlantı kurmak için, üç parmak kalınlığında, kenarları payetli ve kuşak biçiminde beyazmorkırmızı renkte SıktırmaÇemberbağlarlar Kofinin alına gelen kısmı üstüne dizilen ufak 79 adet altın para dizisinden oluşan Turadikiliyor Ayrıca başa şakaklardan sarkan saç lülesi Zülüftakılıyor
Ayağa Giyilenler ve Aksesuarlar: Ayağa yünden el örgüsü beyaz, üzeri ve yanları nakışlı, renkli işlemeli Yün Çorapgiyiliyor Yün çorabın üzerine tabaklanmamış minik baş hayvan derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritlerle sıkıca bağlanan ayak giyeceği olarak Çarıkya da yüzü yumuşak deriden yapılan, ucu oval ve topukları iki parmak yükseklikte olan çoğunlukla kırmızı renkli hafif kundura olarak Yemenigiyiliyor
Sakarya'da Manav, Kafkasetkisindeki bayan giyimi ve Karadeniz'e özgü çizgilerle bezeli geleneksel ırk giysileri yerini çağdaş giysilere bırakmıştır
Sakarya Erkek Giysileri
İçe Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar: Beyaz veya açık mavi veya uzunlamasına buruşuk el dokumasından (Kandıra ya da Şile bezinden) yapılan, boyu kalça hizasında olan üzeri işlemesiz, uzun kollu ve kolları düğmesiz, başat yakalı önünde yukarıdan aşağıya değişik renklerden 40 adet düğmesi bulunan Kırkdüğme GöynekGömlekiçe giyiliyor
Üste Giyilen Kıyafetler ve Aksesuarlar: Gömlek üstüne önü kapalı, koyu kahverengisiyah depme mevsimine göre şayak(Kaba dokunmuş, dayanıklı yünden dövme yoluyla elde edilen kumaş) veya keçe(Yapağı ya da keçi kılın dokunmadan, yalnızca dövülmesi ile elde edilen kaba kumaş) kumaştan yapılan önden 6 düğmeli, üstünde kösteğin ve çevrenin konulduğu cepleri yer alan Yelekveyahut yelek yerine bordo veya mor renkli ince keçekadife kumaştan, boyu kuşaktan 4 parmak yukarıda, sim işlemeli önü açık ve kolu omuzdan düz olarak inen KartalkanatCepkenSaltagiyiliyor
Boylu Boyunca renkli, kenarları payetli(İşlemede kullanılan minik pırıltılı pul) yemeni veya yazmadan Çemberya da fazla bükümlü iplikle dokunmuş ince kumaştan Krepya da Çevrebağlanır Çevreler (sırma işlemeliyöre motifli şamata) 35 x 35 cm ya da 40 x 40 cm ebatlarında olup, yazın sıcakta başa, serin havalarda uzunlamasına bağlanıyor
Yelek üstünde iki adet zincirden oluşan Köstek(daha önceleri kısa kılıç, yakın dönemde de saatin takıldığı zincir) takılıyor
Bele ise pamuklu veya yünden turuncu, koyu yeşil, gül kurusu renklerden oluşan buruşuk, kare şeklinde el dokuması Kuşaksarılıyor Üçgen biçiminde katlandıktan daha sonra bir karış genişliğinde kalıncaya değin katlanan kuşağın ucu sol tarafa sımsıkı tutturulup, diğer ucu sağ taraftan çevrilerek bele sarılı kısmın üstteki tarafına sıkıştırılır
Eskiden dört okka ağırlığında köseleden üretilmiş ve takriben 5 kilo ağırlığında Silahlıkve üzerinde Kamave Silahtakıyorlarmış
Kuşağın üstüne, 30 x 90 cm boyunda dikdörtgen biçiminde KandıraŞile bezinden dokunan, üstüne yöre motifleri ve direk kısımlarına ise kanaviçe işlenmiş ve sol bacak üzerinden aşağıya doğru sarkıtılan Yağlık; kimi zamanda kuşağın üzerine sağ üçgenin taban olmayan kenarı kadar ya da kuşak ortalanarak ya tek olarak ya da işlemeli ÇaputÇevrebirlikte takılır
Koyu kahverengisiyah depme kumaştan yapılan, üstü biraz bol, paçaları dizden aşağısı ayağa kadar rahat ve alt kısmı düğmeli Külot Pantolongiyiliyor Yöre oyunlarının çoğunda erkekler şimşir ağacından yapılan Kaşıklar iki elle çalınıyor
Başa GiyilenlerTakılanlar ve Aksesuarlar: Baş kısmına ipekli ve saçaklı Kefiyeya da basma parçalarından dikilmiş Takke(günümüzde Hacı Kefiyesive Fesde) giyiliyor Bir Zamanlar yöre insanları kadifeden veya keçeden uzun sıfır kalıp Fesve fesin üzerinde yarım arşına yakın (yaklaşık 3035 cm) boyunda omuzlarına kadar inen kalın bir püskül takılıyorlarmış
Başa giyilen kefiye veya fes üstüne renkli ince katlanan Poşuveya Krepsarılıyor Sarıldıktan daha sonra uçları sağa dürüst aşağıya gelecek biçimde sarkıtılıyor
Ayağa Giyilenler ve Aksesuarlar: Ayağa yünden el örgüsü beyaz, üzeri ve yanları nakışlı Yün Çorapgiyiliyor Yün çorabın üstüne tabaklanmamış küçük baş hayvan derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritlerle sıkıca bağlanan üçgenin taban olmayan kenarı giyeceği olarak Çarıkveya yüzü yumuşak deriden yapılan, ucu oval ve topukları iki parmak yükseklikte olan çoğunlukla siyah renkli hafif pabuç olarak Yemenigiyiliyor *