iltasyazilim
FD Üye
Sanayi devriminin nedenleri
Sanayi devriminin sonuçları
Sanayi devrimi hakkında veri
Sanayi Devriminin Nedenleri
Düşünsel Nedenler
Sanayi devrimini 16 ve 17 yüzyıldaki dinsel, siyasal, bilimsel ve felsefi görüşler hazırlamıştır Protestan Reformasyonu bugün çok çalışıp yarını düşünmeyikayda değer bir layık olarak yerleştirmiştir 17 yüzyılda Aydınlanma filozofları bilimsel yöntemi ve akılcı düşünme ilkelerini geliştirmişlerdir Fransız devrimi Napolyon aracılığıyla bu düşünceleri Avrupa ’ya yaymıştır 17 yüzyılın bilimsel buluşları, sanayi devriminin teknolojik gelişmelerine kaynak oluşturmuştur
SosyoHesaplı Nedenler
Düşünsel nedenlerin yanında, sanayi devrimini doğuran öteki nedenler şunlardır
Çabuk nüfus artışı 16 yüzyıldan başlayarak Avrupa'nın nüfusu çabucak arttı
Tarımdaki gelişmeler bu sektördeki nüfus ihtiyacını azaltarak bu nüfusun kentlere göç etmesine niçin oldu Bu Nedenle büyük kasaba sanayine hazır işgücü oluştu
Yaşam düzeyinin yükselişi Önceden lüks sanılan şeker, kahve, akarsu gibi mallar artık orta derslik ve daha aşağı sınıflar için doğal bir gereksinme olmaya başlıyordu Bu da dolaylı olarak tüketim malı talebini arttırdı
Sömürgecilik Avrupa ülkeleri yeni koloniler oluşturarak buradan getirdikleri malları sanayide kullanmaya başladılar, işlediler ve yeniden sömürgelere sattılar
Kapitalizm Orta sınıfın zenginleşmesi sürecine paralel olarak kapital birikimi oluşmaya başladı Böylece yeni yatırım alanları aranmaya başlandı
Nakliye ve teknolojide meydana gelen gelişmeler
İngiltere'de Sanayi Devrimi
Sanayi devriminin önce İngiltere'de başlamasının birkaç nedenini şöyle sıralayabiliriz
İngiltere'de uzun süredir bir anayasal monarşi düzeni oluşmuştur Bu düzenin temelinde sahiplik hakkının ve kişisel yargı ve özgürlüklerin korunması yatar
18 yüzyıl İngiltere'si zaten dünyanın parasal merkezi konumunda idi Borsa ve bankacılık sektörleri diğer ülkelerden çok ileri idi
Parlamento, kapitalizm ilkeleri doğrultusunda iç piyasada hür rekabeti önleyici bütün engelleri kaldırmıştı
İngiltere, sanayi için zorunlu en esas hammaddeler olan kömür ve demir yönünden varlıklı yeraltı kaynaklarına sahipti
İngiltere, dünyanın en büyük sömürge imparatorluğu idi Bu da ona hammadde kaynakları ve yapılmış mallar için geniş pazar olanağı sağladı
İngiliz donanması ve güçlü ticaret filoları, taşımacılığı kolaylaştırdı
İngiltere Avrupa'da zaten Rönesans döneminden beri dokumacılık sanayinde başı çekiyordu
Fabrika Sistemine Geçiş
Fabrika sistemi ile imal, talep artışı doğrultusunda bir gereksinme olarak ortaya çıktı Büyük makineler ev üretimi için elverişsizdi bu nedenle evler yerine işçilerin makinelerin bulunduğu büyük binalara giderek egzersiz sistemi, başka deyişle fabrika sistemi süreç içinde oluştu
Fabrika sistemi çabuk imal gibi olumlu sonuç yanına sosyal açıdan olumsuz birtakım sonuçlar da doğurdu Erkek işçiler yanına, hatta onların yerine (daha ucuza çalıştıkları için) çocuk ve kadınlar çalıştırılmaya başlandı 20 saate değin varan meslek saatleri küçük çocuk ve kadınları eziyordu
Buna rağmen ücretler yetersizdi İşçilerin kalifiye olması artık o kadar manâlı değildi Makineler monoton, basit, mekanik hareketler yapabilen herkesle çalışabiliyordu Kalifiye işçilerin adi ücretle meslek bulması imkansızlaşıyordu
Öteki Teknolojik Gelişmeler
Buharlı alet Sanayi devriminin en önemli gelişmelerinden birisi buğulu makinenin bulunuşudur 1763'de James Watt, İskoçya'da buharla çalışan makineyi buldu Bu makinenin gelişmiş biçimi, cihaz çağının hakiki açılış noktasını oluşturur
1807'de Robert Fulton adındaki Amerikalı buğulu makineyi gemilere uyguladı 1840'da birincil ahenkli okyanus ötesi buharlı gemi seferleri başladı
1825 tarihinde öncelikle buğulu alet lokomotiflerde kullanılmaya başlandı
1844'de Samuel Morse Amerika Birleşik Devletleri'nde birincil ticaret amaçlı telgraf servisini hizmete soktu
1876'da Alexander Graham Bell telefonu buldu
Tarım teknolojisinde gelişmeler sağlandı Almanya bu alandaki gelişmelere öncülük etti Almanlar pancardan şeker çıkarma tekniğini buldu Bir diğer Alman kimyager yapay gübreyi yaptı 1834'de bir Amerikalı mühendis bir biçerdöver buluş etti 1870'lerden sonra konserve yiyecek imalatı hızlı bir biçimde arttı
1830–1 arasında İngiltere'de daha etkin maden tasfiye yöntemlerinin geliştirilmesine paralel olarak kömür üretimi çabuk arttı Çünkü yüksek demir ve çelik talebi bu yöntemler sayesinde zahmetsizce karşılanabiliyordu
Bu üretim doğru 1800–1830 arasında köprü, kanal, demiryolu vb gibi inşaatlar şipşak arttı 1850'lere kadar başlıca İngiltere'nin tekelinde olan sanayi devrimi, bu tarihten sonar bütün Avrupa ’ya ve Amerika Birleşmiş Devletleri'ne yayıldı
Sanayi Devriminin Sonuçları
Batı'nın Toplumsal Derslik Yapısında Değişmeler
Sanayi devrimi Avrupa'da burjuva sınıfının inşa değiştirmesine ve yeni bir emekçi sınıfı doğmasına yol açtı Eski burjuva sınıfına derhal fabrika sahipleri de katılmıştı Kent Soylu sınıfı bundan böyle her ülkede en zengin sınıfı oluşturuyordu Fakat ülkelerin çoğunda orta sınıf böylece fazla siyasal ve sosyal haklardan mahrumdular Bu haklarını olmak için 19 yüzyılın bitişini ummak gerekecektir
Avrupa'da sanayi devrimi öncesinde de bir işçi sınıfı vardı Fakat bu sınıf tekrar tekrar çoğunlukta lakin bilinçsiz durumda idi Sanayi devrimi sonucunda işçi sınıfı bilinçlenmeye başladı Toplumların anında hepsinde en topluluk sınıfını oluşturdu Emekçi sınıfı, yoğunluğuna rağmen idareli ve siyasal haklardan mahrumdu Ücretleri düşük, yaşama ve egzersiz koşulları fazla kötüydü Alıştırma saatleri uzun, fabrikalar havasız ve her türlü afiyet koşullarından uzaktı
Siyasal açıdan oy hakları yoktu Sendikalaşma ve grev yasaktı Ancak işçiler bundan böyle bu durumun farkında olan ve bilincindeydiler
Kentleşme ve Nüfus Artışı
Sanayi devriminin bir başka etkisi de nüfus artışı konusunda oldu Sanayileşme sayesinde tarım makineleşmiş, böylece aynı tedarik toprak daha fazla insanı besleyebilir ışık halkası gelmişti
Ayrıca büyük kasaba sanayi tarım sektörü dışındaki insanlara meslek sağlayarak daha pozitif insanı besleyebilir duruma gelmişti
Sanayi devrimi kentlerde nüfus yığılmalarına da neden olmuştur 1920'lerde ABD nüfusunun yarısı kentlerde yaşıyordu Kentleşme manâlı sorunları da beraberinde getirdi Gecekondu bölgeleri büyüdü Bu bölgeler havasız, kirli ve kalabalıktı
Uluslararası Rekabet
Sanayi devriminin bir başka sonucu da süratli sanayileşen ülkeler aralarında başlayan rekabet ve gerginliktir Ülkeler doğal kaynak ve pazar kapmak için neredeyse yarışmaya başladılar Bu yarış kademeli olarak artan bir çabuk, kanlı veya anemik savaşlarla, günümüze kadar sürecektir *
Sanayi devriminin sonuçları
Sanayi devrimi hakkında veri
Sanayi Devriminin Nedenleri
Düşünsel Nedenler
Sanayi devrimini 16 ve 17 yüzyıldaki dinsel, siyasal, bilimsel ve felsefi görüşler hazırlamıştır Protestan Reformasyonu bugün çok çalışıp yarını düşünmeyikayda değer bir layık olarak yerleştirmiştir 17 yüzyılda Aydınlanma filozofları bilimsel yöntemi ve akılcı düşünme ilkelerini geliştirmişlerdir Fransız devrimi Napolyon aracılığıyla bu düşünceleri Avrupa ’ya yaymıştır 17 yüzyılın bilimsel buluşları, sanayi devriminin teknolojik gelişmelerine kaynak oluşturmuştur
SosyoHesaplı Nedenler
Düşünsel nedenlerin yanında, sanayi devrimini doğuran öteki nedenler şunlardır
Çabuk nüfus artışı 16 yüzyıldan başlayarak Avrupa'nın nüfusu çabucak arttı
Tarımdaki gelişmeler bu sektördeki nüfus ihtiyacını azaltarak bu nüfusun kentlere göç etmesine niçin oldu Bu Nedenle büyük kasaba sanayine hazır işgücü oluştu
Yaşam düzeyinin yükselişi Önceden lüks sanılan şeker, kahve, akarsu gibi mallar artık orta derslik ve daha aşağı sınıflar için doğal bir gereksinme olmaya başlıyordu Bu da dolaylı olarak tüketim malı talebini arttırdı
Sömürgecilik Avrupa ülkeleri yeni koloniler oluşturarak buradan getirdikleri malları sanayide kullanmaya başladılar, işlediler ve yeniden sömürgelere sattılar
Kapitalizm Orta sınıfın zenginleşmesi sürecine paralel olarak kapital birikimi oluşmaya başladı Böylece yeni yatırım alanları aranmaya başlandı
Nakliye ve teknolojide meydana gelen gelişmeler
İngiltere'de Sanayi Devrimi
Sanayi devriminin önce İngiltere'de başlamasının birkaç nedenini şöyle sıralayabiliriz
İngiltere'de uzun süredir bir anayasal monarşi düzeni oluşmuştur Bu düzenin temelinde sahiplik hakkının ve kişisel yargı ve özgürlüklerin korunması yatar
18 yüzyıl İngiltere'si zaten dünyanın parasal merkezi konumunda idi Borsa ve bankacılık sektörleri diğer ülkelerden çok ileri idi
Parlamento, kapitalizm ilkeleri doğrultusunda iç piyasada hür rekabeti önleyici bütün engelleri kaldırmıştı
İngiltere, sanayi için zorunlu en esas hammaddeler olan kömür ve demir yönünden varlıklı yeraltı kaynaklarına sahipti
İngiltere, dünyanın en büyük sömürge imparatorluğu idi Bu da ona hammadde kaynakları ve yapılmış mallar için geniş pazar olanağı sağladı
İngiliz donanması ve güçlü ticaret filoları, taşımacılığı kolaylaştırdı
İngiltere Avrupa'da zaten Rönesans döneminden beri dokumacılık sanayinde başı çekiyordu
Fabrika Sistemine Geçiş
Fabrika sistemi ile imal, talep artışı doğrultusunda bir gereksinme olarak ortaya çıktı Büyük makineler ev üretimi için elverişsizdi bu nedenle evler yerine işçilerin makinelerin bulunduğu büyük binalara giderek egzersiz sistemi, başka deyişle fabrika sistemi süreç içinde oluştu
Fabrika sistemi çabuk imal gibi olumlu sonuç yanına sosyal açıdan olumsuz birtakım sonuçlar da doğurdu Erkek işçiler yanına, hatta onların yerine (daha ucuza çalıştıkları için) çocuk ve kadınlar çalıştırılmaya başlandı 20 saate değin varan meslek saatleri küçük çocuk ve kadınları eziyordu
Buna rağmen ücretler yetersizdi İşçilerin kalifiye olması artık o kadar manâlı değildi Makineler monoton, basit, mekanik hareketler yapabilen herkesle çalışabiliyordu Kalifiye işçilerin adi ücretle meslek bulması imkansızlaşıyordu
Öteki Teknolojik Gelişmeler
Buharlı alet Sanayi devriminin en önemli gelişmelerinden birisi buğulu makinenin bulunuşudur 1763'de James Watt, İskoçya'da buharla çalışan makineyi buldu Bu makinenin gelişmiş biçimi, cihaz çağının hakiki açılış noktasını oluşturur
1807'de Robert Fulton adındaki Amerikalı buğulu makineyi gemilere uyguladı 1840'da birincil ahenkli okyanus ötesi buharlı gemi seferleri başladı
1825 tarihinde öncelikle buğulu alet lokomotiflerde kullanılmaya başlandı
1844'de Samuel Morse Amerika Birleşik Devletleri'nde birincil ticaret amaçlı telgraf servisini hizmete soktu
1876'da Alexander Graham Bell telefonu buldu
Tarım teknolojisinde gelişmeler sağlandı Almanya bu alandaki gelişmelere öncülük etti Almanlar pancardan şeker çıkarma tekniğini buldu Bir diğer Alman kimyager yapay gübreyi yaptı 1834'de bir Amerikalı mühendis bir biçerdöver buluş etti 1870'lerden sonra konserve yiyecek imalatı hızlı bir biçimde arttı
1830–1 arasında İngiltere'de daha etkin maden tasfiye yöntemlerinin geliştirilmesine paralel olarak kömür üretimi çabuk arttı Çünkü yüksek demir ve çelik talebi bu yöntemler sayesinde zahmetsizce karşılanabiliyordu
Bu üretim doğru 1800–1830 arasında köprü, kanal, demiryolu vb gibi inşaatlar şipşak arttı 1850'lere kadar başlıca İngiltere'nin tekelinde olan sanayi devrimi, bu tarihten sonar bütün Avrupa ’ya ve Amerika Birleşmiş Devletleri'ne yayıldı
Sanayi Devriminin Sonuçları
Batı'nın Toplumsal Derslik Yapısında Değişmeler
Sanayi devrimi Avrupa'da burjuva sınıfının inşa değiştirmesine ve yeni bir emekçi sınıfı doğmasına yol açtı Eski burjuva sınıfına derhal fabrika sahipleri de katılmıştı Kent Soylu sınıfı bundan böyle her ülkede en zengin sınıfı oluşturuyordu Fakat ülkelerin çoğunda orta sınıf böylece fazla siyasal ve sosyal haklardan mahrumdular Bu haklarını olmak için 19 yüzyılın bitişini ummak gerekecektir
Avrupa'da sanayi devrimi öncesinde de bir işçi sınıfı vardı Fakat bu sınıf tekrar tekrar çoğunlukta lakin bilinçsiz durumda idi Sanayi devrimi sonucunda işçi sınıfı bilinçlenmeye başladı Toplumların anında hepsinde en topluluk sınıfını oluşturdu Emekçi sınıfı, yoğunluğuna rağmen idareli ve siyasal haklardan mahrumdu Ücretleri düşük, yaşama ve egzersiz koşulları fazla kötüydü Alıştırma saatleri uzun, fabrikalar havasız ve her türlü afiyet koşullarından uzaktı
Siyasal açıdan oy hakları yoktu Sendikalaşma ve grev yasaktı Ancak işçiler bundan böyle bu durumun farkında olan ve bilincindeydiler
Kentleşme ve Nüfus Artışı
Sanayi devriminin bir başka etkisi de nüfus artışı konusunda oldu Sanayileşme sayesinde tarım makineleşmiş, böylece aynı tedarik toprak daha fazla insanı besleyebilir ışık halkası gelmişti
Ayrıca büyük kasaba sanayi tarım sektörü dışındaki insanlara meslek sağlayarak daha pozitif insanı besleyebilir duruma gelmişti
Sanayi devrimi kentlerde nüfus yığılmalarına da neden olmuştur 1920'lerde ABD nüfusunun yarısı kentlerde yaşıyordu Kentleşme manâlı sorunları da beraberinde getirdi Gecekondu bölgeleri büyüdü Bu bölgeler havasız, kirli ve kalabalıktı
Uluslararası Rekabet
Sanayi devriminin bir başka sonucu da süratli sanayileşen ülkeler aralarında başlayan rekabet ve gerginliktir Ülkeler doğal kaynak ve pazar kapmak için neredeyse yarışmaya başladılar Bu yarış kademeli olarak artan bir çabuk, kanlı veya anemik savaşlarla, günümüze kadar sürecektir *