Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Hammaddelerin veya sözde tamamlanmış maddelerin kullanıma hazır ülkü getirilmesine sanayi denir Sanayi ülkelerin gelişmesinde manâlı bir aşamadır Çünkü gelişmiş ülkeler zenginliklerinin önemli bir kısmını sanayileşme ile sağlamışlardır
Sanayi 18 yüzyılın İkinci yarısından önce İngiltere ’de sonradan Batı Avrupa ülkeleri ve ABD ’de gelişmiştir Sanayinin gelişmesiyle el emeğinin yerini çabuk imal yapan makineler almış, kısa zamanda mülk üretilmiştir Üretilen bu malların pazarlanması yeni bir zenginleşme süreci başlatmıştır Günümüzde sanayi, ülkelerin ekonomisini yönlendiren başlıca sektör haline gelmiştir Sanayi ülkelerinin doğal kaynaklarının değerlendirilmesi, fazla sayıda insana iş imkanı sağlaması, imal kapalı mekanlarda yapıldığı için iklim şartlarından etkilenmemesi, üretilen ürünlerin uzun ömürlü olması ve pazarlamaya karşın olması nedeniyle önemli imkanlar sunmaktadır Bir yerde sanayi tesislerinin kurulup gelişmesi çeşitli koşullara bağlıdır
Bunların başlıcaları şunlardır:
1*** Sermaye
Sanayi tesislerinin yapımı, makine ve teçhizat alımı, işlenecek hammaddenin alımı ve işçilere ücretlerin ödenmesi gibi bir fazla alanda sermayeye gereksinim duyulmaktadır Cumhuriyetin birincil yıllarında özel sektörün büyük sanayi tesislerini kuracak sermayesi olmadığı için bir fazla tesis devlet göre kurulmuştur Günümüzde ise özel sektör, sanayinin hemen her alanında önemli bir paya sahiptir Hem yabancı sermaye sahipleri de ülkemizde sanayinin bir çok alanına para yatırmışlardır
2*** Enerji
Hammaddenin işlenmesi için gereklidir Ülkemiz petrol, doğalgaz gibi bazı enerji kaynaklarını ithalat yoluyla sağladığından kayda değer miktarda döviz çıktısına neden olmakta, bu koşul sanayileşme hızını azaltmaktadır Linyit yataklarımız varlıklı olmakla birlikte kalori değeri düşük olduğundan daha fazla termik santrallerde kullanılır Sanayide kullandığımız en kayda değer kaynak elektrik enerjisidir Ülkemiz hidroelektrik enerji potansiyeli yüksek bir ülkedir Ama şu lahza için bu kaynağın iyi bir şekilde değerlendirildiği söylenemez Enerji tüketiminin pozitif olması sanayinin gelişmiş olduğunun göstergesidir
3*** Hammadde
Sanayinin esas kuruluş şartı olan hammadde bakımından, ülkemiz büyük avantajlara sahiptir Hammaddeler veya onlardan tamamlanmış maddelerin fazlası ihraç edilerek, yurdumuza döviz kazandırılmaktadır Hammaddeleri tarımsal, hayvansal ve madensel hammaddeler diye gruplandırılabilir Hammadde kaynakları ile sanayi tesislerinin birbirine yakın olması verimlilik açısından önemlidir
Aşağıdaki bir takım örnekler bunu göstermektedir
–*** Linyit yataklarının olduğu Yatağan, Soma ve Elbistan ’da termik santral kurulması
–*** Ormanlara emrindeki olarak Batı Karadeniz ’de kereste sanayinin gelişmesi
–*** Ayçiçeğine tabi olarak Marmara ’da yağ sanayinin gelişmesi
Oysa, herhangi bir ülkede, dağıtılmış sanayi kollarının kurulup gelişmesi, hammaddenin tamamının ülkede bulunmasını gerektirmez Hammadde beceriksiz olsa da madenlere dayanan sanayi dallarını mutlaka ayarlamak gerekir Çünkü sanayi mallarının sağlayacağı kazanç, hammaddelere ödenen giderlere kadar çok yüksektir
Bugün, sanayileşmiş ülkelerden çok azı (Avustralya, Kanada ve Rusya gibi) hammaddenin çoğunu kendi ülkelerinden sağlamaktadırlar Örneğin, Japonya, Almanya, İngiltere, Hollanda, Belçika ve daha bir çok sanayileşmiş ülke ham madde ihtiyaçlarının büyük çoğunluğunu, diğer ülkelerden karşılar
4 Ulaşım ve Pazarlama
Üretilen mallar, iç ve dış pazarlara ahenkli bir biçimde sevkedilmesi gerekir Sanayinin gelişmesinde en etkin ve en hesaplı ulaşım sistemleri denizyolu ve demiryoludur Dolayısıyla bütün sanayileşmiş ülkelerde fabrikalar, daha fazla demiryolları ile iç alan pazarlarına bağlanmış olan, liman kentleri çevresinde toplanmıştır
Mesela ABD ’nin batı ve doğu kıyıları, Fransa ’nın kuzey ve güney kıyıları, ingiltere ’nin kıyı bölgeleri ve Belçika, Hollanda ve Almanya ’nın kıyı bölgelerinde şart böyledir Türkiye ’de de İstanbul, izmit, Adana, İzmir, Bursa gibi şehirler buna örnek gösterilebilir Bir sanayi kuruluşunun varlığını devam ettirebilmesi için ürettiği ürünleri pazarlayabileceği aralıksız bir pazara gereksinim vardır Pazarlamada ucuz ve kaliteli mal üretimi ile tanıtım fazla manâlı rol oynar
5 Meslek Gücü ve Teknik Eleman
Üretimi gerçekleştirecek insan unsuru meslek gücünü açıklama eder Ülkemiz meslek gücü ve teknik eleman bakımından şanslıdır Iş gücü fazlalığının bir sonucu ücret düşüklüğü, maliyetin azalması ve rekabet şansının artmasıdır
Bir ülkenin sanayileşmesiyle birlikte aşağıdaki değişmeler görülür;
1*** Sanayi ürünleri ihracatı ve hammadde ithalatı artar
2*** Dış ticaret hacmi büyür
3*** Tarımda çalışan nüfus oranı azalır, sanayide çalışan nüfus oranı artar Tarımda gelişme olması nedeniyle üretimde azalma olmaz
4*** Sıradan yaşam düzeyi yükselir
5*** işsiz insan sayısı azalır
6*** Kaliteli Iş gücü önem kazanır
7*** Birey başına düşen ulusal kazanç artar
8*** Şehirleşme oranı artar
Not: Endüstrinin Türkiye ekonomisindeki yeriyle ilgili konumuza buradan ulaşabilirsiniz
Sanayi 18 yüzyılın İkinci yarısından önce İngiltere ’de sonradan Batı Avrupa ülkeleri ve ABD ’de gelişmiştir Sanayinin gelişmesiyle el emeğinin yerini çabuk imal yapan makineler almış, kısa zamanda mülk üretilmiştir Üretilen bu malların pazarlanması yeni bir zenginleşme süreci başlatmıştır Günümüzde sanayi, ülkelerin ekonomisini yönlendiren başlıca sektör haline gelmiştir Sanayi ülkelerinin doğal kaynaklarının değerlendirilmesi, fazla sayıda insana iş imkanı sağlaması, imal kapalı mekanlarda yapıldığı için iklim şartlarından etkilenmemesi, üretilen ürünlerin uzun ömürlü olması ve pazarlamaya karşın olması nedeniyle önemli imkanlar sunmaktadır Bir yerde sanayi tesislerinin kurulup gelişmesi çeşitli koşullara bağlıdır
Bunların başlıcaları şunlardır:
1*** Sermaye
Sanayi tesislerinin yapımı, makine ve teçhizat alımı, işlenecek hammaddenin alımı ve işçilere ücretlerin ödenmesi gibi bir fazla alanda sermayeye gereksinim duyulmaktadır Cumhuriyetin birincil yıllarında özel sektörün büyük sanayi tesislerini kuracak sermayesi olmadığı için bir fazla tesis devlet göre kurulmuştur Günümüzde ise özel sektör, sanayinin hemen her alanında önemli bir paya sahiptir Hem yabancı sermaye sahipleri de ülkemizde sanayinin bir çok alanına para yatırmışlardır
2*** Enerji
Hammaddenin işlenmesi için gereklidir Ülkemiz petrol, doğalgaz gibi bazı enerji kaynaklarını ithalat yoluyla sağladığından kayda değer miktarda döviz çıktısına neden olmakta, bu koşul sanayileşme hızını azaltmaktadır Linyit yataklarımız varlıklı olmakla birlikte kalori değeri düşük olduğundan daha fazla termik santrallerde kullanılır Sanayide kullandığımız en kayda değer kaynak elektrik enerjisidir Ülkemiz hidroelektrik enerji potansiyeli yüksek bir ülkedir Ama şu lahza için bu kaynağın iyi bir şekilde değerlendirildiği söylenemez Enerji tüketiminin pozitif olması sanayinin gelişmiş olduğunun göstergesidir
3*** Hammadde
Sanayinin esas kuruluş şartı olan hammadde bakımından, ülkemiz büyük avantajlara sahiptir Hammaddeler veya onlardan tamamlanmış maddelerin fazlası ihraç edilerek, yurdumuza döviz kazandırılmaktadır Hammaddeleri tarımsal, hayvansal ve madensel hammaddeler diye gruplandırılabilir Hammadde kaynakları ile sanayi tesislerinin birbirine yakın olması verimlilik açısından önemlidir
Aşağıdaki bir takım örnekler bunu göstermektedir
–*** Linyit yataklarının olduğu Yatağan, Soma ve Elbistan ’da termik santral kurulması
–*** Ormanlara emrindeki olarak Batı Karadeniz ’de kereste sanayinin gelişmesi
–*** Ayçiçeğine tabi olarak Marmara ’da yağ sanayinin gelişmesi
Oysa, herhangi bir ülkede, dağıtılmış sanayi kollarının kurulup gelişmesi, hammaddenin tamamının ülkede bulunmasını gerektirmez Hammadde beceriksiz olsa da madenlere dayanan sanayi dallarını mutlaka ayarlamak gerekir Çünkü sanayi mallarının sağlayacağı kazanç, hammaddelere ödenen giderlere kadar çok yüksektir
Bugün, sanayileşmiş ülkelerden çok azı (Avustralya, Kanada ve Rusya gibi) hammaddenin çoğunu kendi ülkelerinden sağlamaktadırlar Örneğin, Japonya, Almanya, İngiltere, Hollanda, Belçika ve daha bir çok sanayileşmiş ülke ham madde ihtiyaçlarının büyük çoğunluğunu, diğer ülkelerden karşılar
4 Ulaşım ve Pazarlama
Üretilen mallar, iç ve dış pazarlara ahenkli bir biçimde sevkedilmesi gerekir Sanayinin gelişmesinde en etkin ve en hesaplı ulaşım sistemleri denizyolu ve demiryoludur Dolayısıyla bütün sanayileşmiş ülkelerde fabrikalar, daha fazla demiryolları ile iç alan pazarlarına bağlanmış olan, liman kentleri çevresinde toplanmıştır
Mesela ABD ’nin batı ve doğu kıyıları, Fransa ’nın kuzey ve güney kıyıları, ingiltere ’nin kıyı bölgeleri ve Belçika, Hollanda ve Almanya ’nın kıyı bölgelerinde şart böyledir Türkiye ’de de İstanbul, izmit, Adana, İzmir, Bursa gibi şehirler buna örnek gösterilebilir Bir sanayi kuruluşunun varlığını devam ettirebilmesi için ürettiği ürünleri pazarlayabileceği aralıksız bir pazara gereksinim vardır Pazarlamada ucuz ve kaliteli mal üretimi ile tanıtım fazla manâlı rol oynar
5 Meslek Gücü ve Teknik Eleman
Üretimi gerçekleştirecek insan unsuru meslek gücünü açıklama eder Ülkemiz meslek gücü ve teknik eleman bakımından şanslıdır Iş gücü fazlalığının bir sonucu ücret düşüklüğü, maliyetin azalması ve rekabet şansının artmasıdır
Bir ülkenin sanayileşmesiyle birlikte aşağıdaki değişmeler görülür;
1*** Sanayi ürünleri ihracatı ve hammadde ithalatı artar
2*** Dış ticaret hacmi büyür
3*** Tarımda çalışan nüfus oranı azalır, sanayide çalışan nüfus oranı artar Tarımda gelişme olması nedeniyle üretimde azalma olmaz
4*** Sıradan yaşam düzeyi yükselir
5*** işsiz insan sayısı azalır
6*** Kaliteli Iş gücü önem kazanır
7*** Birey başına düşen ulusal kazanç artar
8*** Şehirleşme oranı artar
Not: Endüstrinin Türkiye ekonomisindeki yeriyle ilgili konumuza buradan ulaşabilirsiniz
