Sancılı adet görme(Dismenore ) Dismenore (Sancılı adet görme) Kadınların yarısından fazlasında adet döneminde eksik ya da çok sancı olur Ancak takriben %10 kadında adet dönemindeki ağrı epeyce şiddetli olur ve kadının 13 gün her tarafında birçok durumda kendini meslek göremeyecek değin fena hissetmesine neden olur Kadın Hastalıkları ve Doğum kliniklerine yapılan acele başvurularının takriben %10'u adet sancısı sebebiyle olmaktadır Dismenore, yani sancılı adet görme uygulama yapıldığı takdirde zorunlu incelemeler sonrası etkili bir şekilde tedavi edilebilir Neden sancılı adet görülür? Sancılı adet görme aslında olağan adet görme mekanizmasının önemli bir parçası olan uterus kasılmalarının kadın tarafından ağrı biçiminde hissedilmesidir Bu uterus kasılmalarının amacı uterus iç tabakasının atılarak yenilenmesi esnasında oluşan kanama miktarını asgari seviyede tutmaktır Bu kasılmalar sırasında uterusta yöresel olarak prostaglandin adı bahşedilen bazı maddeler salgılanır Ağrıya yolaçan olayın bu prostaglandinlerin ya fazla miktarda salgılanması veya kadında prostaglandinlere sızı biçiminde bir aşırı duyarlılık cevabı oluşması olduğu kabul edilmektedir Prostaglandin salgısı yumurtlama ardından oluşan bir durum olduğundan tipik olarak adet görmeden kısa süre önce başlayan ve adet bittikten sonra tamamen kaybolan adet sancısı yumurtlama olduğunun güvenilir belirtilerinden biridir Sancılı adet görmenin nadir görülen nedenleri arasında serviks (rahimağzı) girişinin kürtaj, enfeksiyon gibi nedenlere ast olarak daralmış olması ve buna bağlı olarak adet kanının zorlukla atılmasıve spiral kullanımı gibi nedenler yeralır Ne gibi belirtiler oluşur? Adet sancısı genellikle adet görmeden önceki birincil 24 saat içinde başlar, adet görmekle beraber şiddeti kısa süreli olarak artar ve adet döneminin bitmesine kadar gitgide artarak hafifler Bulantıkusma, halsizlik, ishal, kramplara ilave olarak şiddetli belağrısı ve başağrısı sancıyla beraber sık görülen öteki belirtilerdir Ağrının fazla şiddetli olduğu durumlarda bayılma bile ortaya çıkabilir Ne süre jinekolojik değerlendirme gerekir? Adet sancıları sızı kesicilerle denetleme altına alınabiliyorsa ve başka bir jinekolojik belirti yoksa jinekolojik tetkik gerekli degildir Oysa adet sancıları çok şiddetli olup genel iyilik halini etkilemeye başlamışsa veveya iş kaybına niçin oluyorsa mutlaka jinekolojik değer biçme yapılmalı etkili bir tedavi uygulanmalıdır Jinekolojik değerlendirmenin fazla manâlı bir amacı vardır Endometriozis (rahim iç tabakasının normaldışı bölgelerde bulunması), kronik enfeksiyon, yapışıklıklar, yumurtalık kistleri, uterus miyomları ve diğer bazı jinekolojik hastalıklar kendilerine özgü belirtiler haricen tıpkı adet sancısı gibi belirtiler de verebilirler Yapılan jinekolojik tetkik bu durumların varlığını ortaya çıkarır ve böyle durumlarda çare en ince ayrıntısına kadar ayrı olur Nasıl çare edilir? Eğer jinekolojik muayenede adet sancısını taklit edecek bir koşul sözkonusuysa (endometriozis, yumurtalık kisti, miyom, spiral, enfeksiyon gibi) ilk önce saptanan hastalık çare edilmelidir Eksik değerleme sonucu yapılan tedavinin başarılı olma şansı düşüktür Jinekolojik muayenede hiç bir jinekolojik patoloji saptanmadığında ilk basamak çare sızı kesicilerdir Kullanılacak ağrı kesiciler ****adı aşağıda gruplandırılan ve sızı kesme dışarıya cerahat giderici özellikleri de buılunan sancı kesiciler olmalıdır Bu ilaçlar ağrıyı kesmeleri dışında prostaglandin üretimini de azaltarak çift yönlü çare yaparlar Adet başlamadan 24 saat öncesinde hekim önerisine tarafından değişen dozlarda tercihan naproksen sodyum içeren ilaçlar kullanılır ve sızı devam ettiği sürece ilaçlar alınmaya devam edilir analjezik ilaçlara cevap alınamayan durumlarda ikinci basamak çare doğum denetleme haplarıdır Dismenore ile yumurtlama arasında yakın bir ilişki sözkonusu olduğundan yumurtlamanın doğum denetim haplarıyla ortadan kaldırılması ağrıları çoğu durumda etkili bir şekilde yoklama altına alır İkinci basamak tedaviden de fayda görmeyen kadınlarda ileri inceleme gerekir Bu amaçla zorunlu ön hazırlığı takiben laparoskopi adı verilen yöntemle karın boşluğu incelenir Bu incelemede çoğunlukla saptanan patoloji endometriozistir ve tedavisi daha farklıdır Olayın psikolojik kompoonentinin varlığından şüphelenildiği durumlarda doktor önerisine kadar psikiyatri konsultasyonu gerekebilir Yoga, transandantal meditasyon, biofeedback, gevşeme gezersizi gibi yöntemler de usulüne uygun şekilde uygulandıklarında yardımsever olabilir id