Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Türkiye son periyotta şarbon konuşmaya başladı. Üst üste gelen karantina haberleri nedeniyle kaygı artarken, ülkeyi uzunluktan boya dolaşan şarbon haritası da yalnızca karantina nahiyeleri için değil, o nahiyelerin yakınlarının da tehlike altında olduğunu gösteriyor.
Kurban bayramı öncesinde Et ve Süt Kurumu tarafından Brezilya'dan getirilen 3 bin 959 büyükbaş hayvan birinci olarak Ankara'ya bırakılmış ve muhit vilayetlere dağıtılmıştı.
Çoklukla koyun, keçi, sığır üzere büyükbaşlarda ve yabani hayvanlarda görülen şarbon illeti, son olarak İstanbul'da ortaya çıktı. Ankara, Sivas, Bitlis üzere kentlerde de kısa müddet içinde birçok kişi şarbon nedeniyle hastaneye kaldırıldı.
Şikayetler, büyükbaşların etiyle temas ettiği için vücutlarında çıkan yaralar nedeniyle ortaya çıktı. Gelen haberler doğrultusunda Sivas'ta 2, Silivri'de 7, Bitlis'te 42, Ankara'da 50 adet büyükbaş hayvan şarbon nedeniyle telef oldu.
Şarbon, bilhassa sığır, koyun, keçi, deve üzere ot yiyen hayvanlarda görülen ve etin teması ile kişiye geçebilen bir bulaşıcı bir hastalık. Tıpta "antraks" ismi ile geçen şarbon illeti, devletimizde çoban çıbanı ve karakabarcık isimleri ile anılıyor.
Şarbon nasıl bulaşır?
Şarbon, kişilere 3 halde bulaşıyor.
Deri şarbonu hasta hayvana, bunların dokusuna yahut hayvanın kirletmiş olduğu eşya yahut materyallere temas edilmesi ile oluşuyor.
Bağırsak şarbonu, şarbon mikrtobu ile bulaşmış besinlerin, münhasıran şarbon marazı olan hayvanların etlerinin yenmesi ile oluşuyor.
Akciğer şarbonu ise şarbon sporu ile bulaşık tozların yahut hayvan tüyünde yahut kılında bulunabilen sporların solunması ile bulaşıyor. Şarbon marazı cinsleri arasındaki en tehlikeli olan akciğer şarbonu olarak görülüyor. En çok irtihalle sonuçlanan vakalar, ne yazık ki akciğer şarbonu vakaları.
Şarbon belirtileri
Deri şarbonunda, hayvanın eti ile temas sonucu oluşan şarbonda, deride kabarıklık ve kaşıntı başlıyor. Daha sonra bu kabarıklık içi su dolu kabarcıklara dönüyor. Akabinde ortası siyah renkte yaralar medyana geliyor. Deri şarbonu ülkemizde karakabarcık (Habis çıban, karbonkül) olarak da isimlendiriliyor.
Habis ödemde derinin birtakım nahiyelerinde boyun, göğüs, mahsusen göz kapaklarında, ağız içi ve lisanda meydana gelir. Mikrobun girdiği mekanda hafif ve ağrısız bir kızarıklık görülür. Mikrop, ağızda çoğalırsa kısa müddette boğaza ilerler ve öldürür.
Bağırsak şarbonu sonucunda bulantı, kusma, iştahsızlık ve ateş meydana geliyor. Daha ileri aşamada karın ağrısı, kanlı kusma ve kanlı ishal medyana geliyor. Münhasıran zayıf ya da bünyesi zayıf bireylerde 2-3 gün içinde vefata neden olabileceğinden, belirtiler görülür görülmez hastanelerin acil kısımlarına başvurulmalı ve sıhhat çalışanlarına şarbondan şüphelenildiği malumatı verilmelidir.
Akciğer şarbonu ise en çok irtihalle sonuçlanan şarbon tipi. Evvel kolay soğuk algınlığı üzere belirtilerle başlayan hastalık, akabinde yüksek ateş ve titremelerle devam ediyor. Birkaç gün sonra hastada ağır teneffüs güçlüğü ve şok gelişiyor. Müdahale geç gerçekleşirse, hasta hayatını kaybediyor.
Şarbon aşısı var mı?
Şarbon için aşı var ve mahsusen şarbona karşı tehlikenin olduğu ortamlarda Sıhhat Bakanlığı tarafından aşılama çalışmaları sürüyor. Fakat şarbon görülen yerlerde yasağa karşın sürdürülen hayvan ticareti, o yerin büsbütün şarbondan arınmasını ve başka ortamlara yayılımını önlemeyi daha çetin hale getiriyor.
Şarbon aşısı hem cilt hem de akciğer şarbonuna karşı müdafaa sağlıyor. Lakin umumi bir şarbon aşısı pratiği bulunmuyor. Canlı bakteriler içermeyen ve enfeksiyona yol açmayan aşı daha çok enfekte olan hayvanlar ile el teması olanlara, muayyen laboratuvar çalışanlarına ve birtakım askeri çalışana öneriliyor. Başkaca şarbon marazı geçiren şahıslara de şarbon aşısı yapılabiliyor. 6 ayda bir yapılan üç aşı tesirli bir himaye sağıyor. Aşı alerjik reaksiyon yapabilir.
Evlatlarımızı ve ailemizi şarbon illetinden nasıl koruyabiliriz?
Son periyotta İstanbul üzere büyükşehirlerde de görülen şarbon illetine karşı et tüketiminde daha dikkatli olmak, güvenmediğimiz yanlardan et almamak gerekiyor. Mektep periyodunun açıldığı bu devirde evlatlarımızın dışarıdan alacakları besinler konusunda da onları bilinçlendirmeliyiz.
Büyükbaş hayvanlardan kişiye bulaşabilen şarbon, ne yazık ki süt ve süt eserleri üzerinden de kişilere bulaşma riski olan bir hastalık. Bu manada bağırsak şarbonuna karşı, evlatlarımızın ve ailemizin sıhhati için muteber markalardan ve sağlam yanlardan bu eserlerin alınması çok değerli.
Kurban bayramı öncesinde Et ve Süt Kurumu tarafından Brezilya'dan getirilen 3 bin 959 büyükbaş hayvan birinci olarak Ankara'ya bırakılmış ve muhit vilayetlere dağıtılmıştı.
Çoklukla koyun, keçi, sığır üzere büyükbaşlarda ve yabani hayvanlarda görülen şarbon illeti, son olarak İstanbul'da ortaya çıktı. Ankara, Sivas, Bitlis üzere kentlerde de kısa müddet içinde birçok kişi şarbon nedeniyle hastaneye kaldırıldı.
Şikayetler, büyükbaşların etiyle temas ettiği için vücutlarında çıkan yaralar nedeniyle ortaya çıktı. Gelen haberler doğrultusunda Sivas'ta 2, Silivri'de 7, Bitlis'te 42, Ankara'da 50 adet büyükbaş hayvan şarbon nedeniyle telef oldu.
Şarbon, bilhassa sığır, koyun, keçi, deve üzere ot yiyen hayvanlarda görülen ve etin teması ile kişiye geçebilen bir bulaşıcı bir hastalık. Tıpta "antraks" ismi ile geçen şarbon illeti, devletimizde çoban çıbanı ve karakabarcık isimleri ile anılıyor.
Şarbon nasıl bulaşır?
Şarbon, kişilere 3 halde bulaşıyor.
Deri şarbonu hasta hayvana, bunların dokusuna yahut hayvanın kirletmiş olduğu eşya yahut materyallere temas edilmesi ile oluşuyor.
Bağırsak şarbonu, şarbon mikrtobu ile bulaşmış besinlerin, münhasıran şarbon marazı olan hayvanların etlerinin yenmesi ile oluşuyor.
Akciğer şarbonu ise şarbon sporu ile bulaşık tozların yahut hayvan tüyünde yahut kılında bulunabilen sporların solunması ile bulaşıyor. Şarbon marazı cinsleri arasındaki en tehlikeli olan akciğer şarbonu olarak görülüyor. En çok irtihalle sonuçlanan vakalar, ne yazık ki akciğer şarbonu vakaları.
Şarbon belirtileri
Deri şarbonunda, hayvanın eti ile temas sonucu oluşan şarbonda, deride kabarıklık ve kaşıntı başlıyor. Daha sonra bu kabarıklık içi su dolu kabarcıklara dönüyor. Akabinde ortası siyah renkte yaralar medyana geliyor. Deri şarbonu ülkemizde karakabarcık (Habis çıban, karbonkül) olarak da isimlendiriliyor.
Habis ödemde derinin birtakım nahiyelerinde boyun, göğüs, mahsusen göz kapaklarında, ağız içi ve lisanda meydana gelir. Mikrobun girdiği mekanda hafif ve ağrısız bir kızarıklık görülür. Mikrop, ağızda çoğalırsa kısa müddette boğaza ilerler ve öldürür.
Bağırsak şarbonu sonucunda bulantı, kusma, iştahsızlık ve ateş meydana geliyor. Daha ileri aşamada karın ağrısı, kanlı kusma ve kanlı ishal medyana geliyor. Münhasıran zayıf ya da bünyesi zayıf bireylerde 2-3 gün içinde vefata neden olabileceğinden, belirtiler görülür görülmez hastanelerin acil kısımlarına başvurulmalı ve sıhhat çalışanlarına şarbondan şüphelenildiği malumatı verilmelidir.
Akciğer şarbonu ise en çok irtihalle sonuçlanan şarbon tipi. Evvel kolay soğuk algınlığı üzere belirtilerle başlayan hastalık, akabinde yüksek ateş ve titremelerle devam ediyor. Birkaç gün sonra hastada ağır teneffüs güçlüğü ve şok gelişiyor. Müdahale geç gerçekleşirse, hasta hayatını kaybediyor.
Şarbon aşısı var mı?
Şarbon için aşı var ve mahsusen şarbona karşı tehlikenin olduğu ortamlarda Sıhhat Bakanlığı tarafından aşılama çalışmaları sürüyor. Fakat şarbon görülen yerlerde yasağa karşın sürdürülen hayvan ticareti, o yerin büsbütün şarbondan arınmasını ve başka ortamlara yayılımını önlemeyi daha çetin hale getiriyor.
Şarbon aşısı hem cilt hem de akciğer şarbonuna karşı müdafaa sağlıyor. Lakin umumi bir şarbon aşısı pratiği bulunmuyor. Canlı bakteriler içermeyen ve enfeksiyona yol açmayan aşı daha çok enfekte olan hayvanlar ile el teması olanlara, muayyen laboratuvar çalışanlarına ve birtakım askeri çalışana öneriliyor. Başkaca şarbon marazı geçiren şahıslara de şarbon aşısı yapılabiliyor. 6 ayda bir yapılan üç aşı tesirli bir himaye sağıyor. Aşı alerjik reaksiyon yapabilir.
Evlatlarımızı ve ailemizi şarbon illetinden nasıl koruyabiliriz?
Son periyotta İstanbul üzere büyükşehirlerde de görülen şarbon illetine karşı et tüketiminde daha dikkatli olmak, güvenmediğimiz yanlardan et almamak gerekiyor. Mektep periyodunun açıldığı bu devirde evlatlarımızın dışarıdan alacakları besinler konusunda da onları bilinçlendirmeliyiz.
- Kimi mektepler, şarbon tehlikesinin devam ettiği vade boyunca yemekhanelerde ve kantinlerinde al et tüketilmesinin yasaklandığını velilere duyururken, ebeveynlerin de evlatların dışarıdan yemek tüketimine kısıtlama getirmesi çok kıymetli.
- Illeti evlatlara yalın ve anlaşılır bir lisan ile anlatmak, bir periyot boyunca onların sevdiği lakin al et, şarküteri eseri içermeyen besinlere yöneltmek, çok güvenmediğiniz mahallerde et almamak alabileceğiniz tedbirler arasında.
- Şimdilik yalnızca taze et tüketiminde risk görülse de, belirli bir devir ahir bu hayvanlardan elde edilebilecek etlerin şarküteri eseri olarak da değerlendirilebileceğini unutmamak gerekiyor.
- Birebir hengamda mahsusen şarbon tehlikesinin konuşulduğu periyotlarda çiğ ya da az pişmiş et tüketilmesi önerilmiyor.
Büyükbaş hayvanlardan kişiye bulaşabilen şarbon, ne yazık ki süt ve süt eserleri üzerinden de kişilere bulaşma riski olan bir hastalık. Bu manada bağırsak şarbonuna karşı, evlatlarımızın ve ailemizin sıhhati için muteber markalardan ve sağlam yanlardan bu eserlerin alınması çok değerli.
