Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Sarıkamis Şehitleri Günü 15 Ocak
Sarıkamis Şehitlerini kutlama Günü 15 Ocak 1915
SARIKAMIŞ ŞEHİTLERİ:
Harekât Öncesi
OsmanlıRus Savaşı'nı sona erdiren 3 Mart 1878 tarihli Ayestefanos Antlaşması, Kars, Ardahan ve Batum'u savaş tazminatı olarak Rusya'ya verdi Aynı anda, Sarıkamış'da Berlin Antlaşması ile Rusya'ya verilmişti 1914 yılında Döneminin Başkomutan Vekili olan Enver Paşa, Sarıkamış'ı geri fethetmek amacıyla 19 Aralık tarihinde harekat planını kurmaylarına sundu Kurmaylar manevranın başarısızlığa uğrayacağını Enver Paşa'ya çoğu defa söylemiş olmalarına rağmen Enver Paşa hareketin yapılmasına karar vermiştir
Doğuyu korumakla görevli Üçüncü Ordu dur Kendi sayfasindan gücü hakında veri vardır Cephede malzeme ve iaşe fazla noksandı Örneğin mevcut 6 takvim iaşesi için 88000 ton buğday, çavdar ve arpa ihtiyacı olmasına rağmen, Ordu ambarında 1250 ton hububat vardı kışa girilmiş olduğu için erzağın gereği gibi taşınması, dağıtılması bi hayli güçtüBu güçlükte Rusların Karadeniz'deki donanma üstünlüğünün de payı vardıRuslar Zonguldak'ı bombalamak için 10 gemiyle denize açıldıklarında,doğuya erzak götürmekle görevli en büyük üç erzak gemisiBahriahmer,Bezmialem ve Mithatpaşa gemilerine rast gelmiş ve onları da batırmışlardırBunu yanında 4000 tonluk Derne gemisinin yeniden Ruslar kadar batırılması da askerin erzaksız kalmasındaki bir öteki kayda değer etkendir
Sarıkamış Harekatı
1 Kasım 1914 ’de sınırı geçen Ruslar 4 Kasım 1914 ’te Köprüköy önlerine gelmiş bulunuyorlardı Karaköse Murat suyu cephesinde de benzer surette ilerlediler 5 Kasım ’da Ruslar Türk sınırına taarruz için dikte aldılar Başkumandan vekili Enver Paşa 4 Kasım tarihli emrinde taarruz emrediyordu Bu dikte verildiği sırada Doğu Anadolu ’da kışın en şiddetli sert günleri başlamıştı Nitekim Rus ordusu da taarruz emri almışken harekete geçemiyordu Hasan İzzettin Paşa Üçüncü Ordu ’nın fikri, buralarda ve bu mevsimde taarruzdan kaçmaktı Fikri, düşman ilerlese bile onun Erzurum Kalesine çarptıktan sonra karşı bir taarruzla ezilmesini sağlamaktı Enver Paşa taarruz emri vermemiş olsaydı, nasıl olursa olsun iki orduda iki taraflı yerlerinde kalacaktı ve sonuçta “Sarıkamış Dramı da yaşanmayacaktı
1 Köprüköy Savaşı
3 Ordumuz ve XI Kolordu, süvari birlikleri ve kürt aşiret askerleri 69 Kasım Köprüköy muharebesiyle Ruslar ’ın taarruzunu kırmiş fakat 18 Piyade Alayı ve 30 Piyade Alayınin gerilemesi yüzünden alan kaybetmişdir
2 Koprukoy Savaşı
1112 Kasım ’da IX Kolordu, Ahmet Fevzi Paşanin komutasinda, ve XI Kolordu solunda elde etmek üzere süvari birliğinin öncüüğünde ilerlemeye başlamışdır 3rd Infantry Regiment Köprüköy yü elegeçirmeyi başarmışdır
Azap muharebesini
1418 Kasım ’da Cefa muharebesini de kazandı
Fakat pek ekonomik olan Ordu komutanı Hasan İzzettin Paşa, sınır gerisine çekilen Ruslar ’ı takipten vazgeçince bunun üstüne başkumandan vekili Enver Paşa bu cepheye gelmiştir Enver Paşa Erzurum ’a gelmeden önce Albaylığa yükseltilen Genel Kurmay ikinci başkanı Hafız İsmail Hakkı 27 Kasım ’da İstanbul ’dan Erzurum ’a gelmişti Kendisini Enver Paşa ’nın görevlendirdiğini bildirmektedir Zaten anında onun gerisinde Enver Paşa Erzurum ’a gelmiştir
Sonuçları
Savaşın galibi General Yudenic, Rus Kafkasya Ordu komutanı duyuru edildi ve 1915 yılın yaz aylarında Anadolu'ya taaruza geçti Rus ordu birlikleri Erzincan'a değin ilerledi
Kafkas Cephesinde bütün başarı elde edeceğimiz sırada zamanında yardım gelmeyince, ordumuz geri çekilmek zorunda kalmıştı daha sonra 1918 de Sarıkamış ve Kars küskün, lakin Mondros Mütareke antlaşması uyarınca eski sınırlara dönülmüş ve topraklar elden çıkmıştı Bir dramın en acı izlerini içeren Sarıkamış topraklarında, bu kere düşmanın bacak izleri vardı
Rusya'daki Bolşevik İhtilali'nden daha sonra Ruslar geri çekilince, alan Ermeni ’lerin eline geçmiş ve yöre halkımız Galibiyet sarhoşlarının zulmüyle karşılaşmıştır Ahırlara, samanlıklara doldurularak yakılan halk, 20 binden fazlaydı 33 köy yok oldu Söylenenlere kadar bu işkenceler karşısında Rus askerleri ağlamıştır
Kayıplar
Ne eyvah ancak Enver Paşa planına bir şeyi katmamıştı, o da doğa koşullarıydı Sarıkamış ’ın soğuğu fazla(–40 derece) sert olurdu Allahuekber Dağları'nda fakat tipi ve boranda hesapta yoktu Bu hesapsızlık 90 bin askeri tek kurşun atmadan şehit düşürdü
Kaydedilen hakiki tarih biliyor fakat, bu tarihin hakiki belgeleri ABD ve Alman devlet arşivlerinde vardır Bu halk kendi toprağında sürgün düşmüştürler Sarıkamış dramı şehitleri fiilen 120 bin kişidir
Savaşın kayıpları çoğu kaynakta 90 bin birey olarak görünmesine karşın bir takım tarihçiler bu sayının epeyce abartılmış olduğu ve reel kayıpların 35 40 bin civarında olduğunu da savunuyorlar Savaşın en acıklı kısmı ise Osmanlı kayıplarının bir çoğunun Rus'lar ile yapılan çarpışmalarda yok de ağır soğuk hava koşulları yüzünden şehit olmuş olmalarıdır
Savaştan sonradan İstanbul'a dönen Enver Paşa uzun bir vakit Sarıkamış Savaşı hakkında hiçbir haber, bildiri, ya da yayın yapılmasını engellemiş ve Osmanlı halkı savaşta olup bitenleri uzun yıllardan sonradan öğrenebilmiştir *
Sarıkamis Şehitlerini kutlama Günü 15 Ocak 1915
SARIKAMIŞ ŞEHİTLERİ:
Harekât Öncesi
OsmanlıRus Savaşı'nı sona erdiren 3 Mart 1878 tarihli Ayestefanos Antlaşması, Kars, Ardahan ve Batum'u savaş tazminatı olarak Rusya'ya verdi Aynı anda, Sarıkamış'da Berlin Antlaşması ile Rusya'ya verilmişti 1914 yılında Döneminin Başkomutan Vekili olan Enver Paşa, Sarıkamış'ı geri fethetmek amacıyla 19 Aralık tarihinde harekat planını kurmaylarına sundu Kurmaylar manevranın başarısızlığa uğrayacağını Enver Paşa'ya çoğu defa söylemiş olmalarına rağmen Enver Paşa hareketin yapılmasına karar vermiştir
Doğuyu korumakla görevli Üçüncü Ordu dur Kendi sayfasindan gücü hakında veri vardır Cephede malzeme ve iaşe fazla noksandı Örneğin mevcut 6 takvim iaşesi için 88000 ton buğday, çavdar ve arpa ihtiyacı olmasına rağmen, Ordu ambarında 1250 ton hububat vardı kışa girilmiş olduğu için erzağın gereği gibi taşınması, dağıtılması bi hayli güçtüBu güçlükte Rusların Karadeniz'deki donanma üstünlüğünün de payı vardıRuslar Zonguldak'ı bombalamak için 10 gemiyle denize açıldıklarında,doğuya erzak götürmekle görevli en büyük üç erzak gemisiBahriahmer,Bezmialem ve Mithatpaşa gemilerine rast gelmiş ve onları da batırmışlardırBunu yanında 4000 tonluk Derne gemisinin yeniden Ruslar kadar batırılması da askerin erzaksız kalmasındaki bir öteki kayda değer etkendir
Sarıkamış Harekatı
1 Kasım 1914 ’de sınırı geçen Ruslar 4 Kasım 1914 ’te Köprüköy önlerine gelmiş bulunuyorlardı Karaköse Murat suyu cephesinde de benzer surette ilerlediler 5 Kasım ’da Ruslar Türk sınırına taarruz için dikte aldılar Başkumandan vekili Enver Paşa 4 Kasım tarihli emrinde taarruz emrediyordu Bu dikte verildiği sırada Doğu Anadolu ’da kışın en şiddetli sert günleri başlamıştı Nitekim Rus ordusu da taarruz emri almışken harekete geçemiyordu Hasan İzzettin Paşa Üçüncü Ordu ’nın fikri, buralarda ve bu mevsimde taarruzdan kaçmaktı Fikri, düşman ilerlese bile onun Erzurum Kalesine çarptıktan sonra karşı bir taarruzla ezilmesini sağlamaktı Enver Paşa taarruz emri vermemiş olsaydı, nasıl olursa olsun iki orduda iki taraflı yerlerinde kalacaktı ve sonuçta “Sarıkamış Dramı da yaşanmayacaktı
1 Köprüköy Savaşı
3 Ordumuz ve XI Kolordu, süvari birlikleri ve kürt aşiret askerleri 69 Kasım Köprüköy muharebesiyle Ruslar ’ın taarruzunu kırmiş fakat 18 Piyade Alayı ve 30 Piyade Alayınin gerilemesi yüzünden alan kaybetmişdir
2 Koprukoy Savaşı
1112 Kasım ’da IX Kolordu, Ahmet Fevzi Paşanin komutasinda, ve XI Kolordu solunda elde etmek üzere süvari birliğinin öncüüğünde ilerlemeye başlamışdır 3rd Infantry Regiment Köprüköy yü elegeçirmeyi başarmışdır
Azap muharebesini
1418 Kasım ’da Cefa muharebesini de kazandı
Fakat pek ekonomik olan Ordu komutanı Hasan İzzettin Paşa, sınır gerisine çekilen Ruslar ’ı takipten vazgeçince bunun üstüne başkumandan vekili Enver Paşa bu cepheye gelmiştir Enver Paşa Erzurum ’a gelmeden önce Albaylığa yükseltilen Genel Kurmay ikinci başkanı Hafız İsmail Hakkı 27 Kasım ’da İstanbul ’dan Erzurum ’a gelmişti Kendisini Enver Paşa ’nın görevlendirdiğini bildirmektedir Zaten anında onun gerisinde Enver Paşa Erzurum ’a gelmiştir
Sonuçları
Savaşın galibi General Yudenic, Rus Kafkasya Ordu komutanı duyuru edildi ve 1915 yılın yaz aylarında Anadolu'ya taaruza geçti Rus ordu birlikleri Erzincan'a değin ilerledi
Kafkas Cephesinde bütün başarı elde edeceğimiz sırada zamanında yardım gelmeyince, ordumuz geri çekilmek zorunda kalmıştı daha sonra 1918 de Sarıkamış ve Kars küskün, lakin Mondros Mütareke antlaşması uyarınca eski sınırlara dönülmüş ve topraklar elden çıkmıştı Bir dramın en acı izlerini içeren Sarıkamış topraklarında, bu kere düşmanın bacak izleri vardı
Rusya'daki Bolşevik İhtilali'nden daha sonra Ruslar geri çekilince, alan Ermeni ’lerin eline geçmiş ve yöre halkımız Galibiyet sarhoşlarının zulmüyle karşılaşmıştır Ahırlara, samanlıklara doldurularak yakılan halk, 20 binden fazlaydı 33 köy yok oldu Söylenenlere kadar bu işkenceler karşısında Rus askerleri ağlamıştır
Kayıplar
Ne eyvah ancak Enver Paşa planına bir şeyi katmamıştı, o da doğa koşullarıydı Sarıkamış ’ın soğuğu fazla(–40 derece) sert olurdu Allahuekber Dağları'nda fakat tipi ve boranda hesapta yoktu Bu hesapsızlık 90 bin askeri tek kurşun atmadan şehit düşürdü
Kaydedilen hakiki tarih biliyor fakat, bu tarihin hakiki belgeleri ABD ve Alman devlet arşivlerinde vardır Bu halk kendi toprağında sürgün düşmüştürler Sarıkamış dramı şehitleri fiilen 120 bin kişidir
Savaşın kayıpları çoğu kaynakta 90 bin birey olarak görünmesine karşın bir takım tarihçiler bu sayının epeyce abartılmış olduğu ve reel kayıpların 35 40 bin civarında olduğunu da savunuyorlar Savaşın en acıklı kısmı ise Osmanlı kayıplarının bir çoğunun Rus'lar ile yapılan çarpışmalarda yok de ağır soğuk hava koşulları yüzünden şehit olmuş olmalarıdır
Savaştan sonradan İstanbul'a dönen Enver Paşa uzun bir vakit Sarıkamış Savaşı hakkında hiçbir haber, bildiri, ya da yayın yapılmasını engellemiş ve Osmanlı halkı savaşta olup bitenleri uzun yıllardan sonradan öğrenebilmiştir *
