Şarkı Ve Özellikleri

Şarkı, Divan şiirinde bestelenmek için yazılan uygun ölçü kalıpları ile yazılan ve genelde 4 dizelik bendlerden oluşan nazım birimidirKafiye düzeni; x: istikrarsız aa xa şeklindedir Türk Edebiyatında bestelenmek amacıyla yazılan milli bir nazım biçimidir Halk Müziği edebiyatındaki türkünün karşılığıdır

Aruz ölçüsünün her kalıbı ile kullanılırDörtlüklerden kurulan musammat da denebilir Murabbaya aynı 5 veya 6 dizelik bendlerden de oluşabilir Üçüncü dizeye meyan, dördüncü dizeye nakarat denir Aşk, sevgili, ayrılık, alkol ve eğlence konularında yazılır Divan edebiyatının ilk şarkı yazarı Naili KadimdirLale Devrinde ise en kayda değer temsilcisi Nedim dirEn fazla şarkıyı Enderunlu Vasıf yazmıştır Müzikte, türkünün karşıtı olarak, Şarktan gelen, batılı anlamında kullanılır

Şarkı çeştli ses sanatçıları kadar söylenerek Türk toplumunun musikisinde manâlı bir yer tutmaktadırşarkıda şair son bendde mahlasını söylerŞarkıda her bentin üçüncü mısrası miyan(orta)miyanhanedirMiyan daha çok şarkının en hoş ve dokunaklı bölümüdürBestenin en kayda değer bölümüdürşarkıların konusu genellikle aşk,sevgilinin güzelliği ,ziyafet ve içkidirirk edebiyatında türkü türünün an edebiyatına yansıması gibidir

Divan şiirine Türklerin kazandırdığı bir nazım şeklidir Şarkıda ilk bendin dördüncü mısraı tüm bentlerde tekrarlanmaktadır Nazım birimi, uyak şeması bakımından koşmaya aynı Ölçü, beste, dil ve anlatım yönünden koşmadan ayrılır Buna nakarat denir Şarkılar bestelenmek üzere yazılır Bu sahanın ustası Nedimdir

Özellikleri:

1 Irk edebiyatındaki türkünün karşılığıdır
2 Kuruluşu ve uyak düzeni yönüyle murabbaya aynı aaaa, bbba, ccca
3 Bestelenmek için yazıldığından artı uzun değildir
4 Dörtlüklerden oluşur ve mısra sayısı üç ile beş arasında değişir
5 Şarkının konusu genel olarak aşk, sevgili, ayrılık, içki ve eğlencedir
6 Geniş insanlar kitlelerine hitap ettiğinden dili genelde sadedir
7 Şarkının en kayda değer isimleri Nedim, Enderunlu Vasıftır Yakın dönem şairlerinden olan Yahya Kemâlin de böylece çok şarkısı vardır
8 Jurnal dile ait söyleyişler ve irk deyişleri vardır




Kalbim yine üzgün seni andım içten
Geçtim yeniden dün eski hazan bahçelerinden
Üzgün ve kırılmış gibi en ince yerinden
Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden

Sendin boşalan bağrıma gözyaşları dolmuş
Gördüm oysa yazın bastığımız otlar solmuş
Son demde bu mevsim gibi benzim
Geçtim yeniden dün eski hazan bahçelerinden

Yahya Kemâl *