Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Yeni bir çalışma Satürn gezegeninin Enceladus uydusunda yaşam belirtilerini inceledi. Enceladus’un buzlu kabuğunun altındaki gizli okyanusta bilinmeyen bir metan üreten süreç yaşanıyor. Uydudan fışkıran dev su bulutları, uzun zamandır bilim insanlarının dikkatini çekiyor. Uydunun kayalık çekirdeği ile buzlu kabuğu arasında sıkışıp kaldığına inandıkları uçsuz bucaksız okyanusun göstergesi.
NASA’nın Cassini uzay aracından elde edilen veriler, metanın ‘bilinmeyen bir kaynaktan’ geldiğini ortaya koyuyor. Ancak araştırmacılar, metanojenler olarak bilinen mikroplardan gelebileceğini iddia ediyor. Arizona Üniversitesi ve Paris Sciences & Lettres Üniversitesi araştırmacıları Nature Astronomy‘de çalışmalarını yayımladı.
Satürn uydusunda beklenmedik metan seviyeleri
Cassini, uydudan fışkıran su bulutları arasında uçarak kimyasal yapılarını örnekledi. Dünya okyanuslarının dibindeki hidrotermal menfezlerle ilişkili belirli moleküllerin (özellikle dihidrojen, metan ve karbondioksitin)nispeten yüksek konsantrasyonunu tespit etti. Bulutlarda bulunan metan miktarı özellikle beklenmedikti.
Arizona Üniversitesinden Dr. Regis Ferriere, “Dihidrojeni ‘yiyen’ ve metan üreten Dünya benzeri mikroplar, Cassini tarafından tespit edilen şaşırtıcı derecede büyük metan miktarını açıklayabilir mi? Bunu bilmek istedik. Satürn uydusunun deniz tabanında metanojenleri aramak onlarca yıldır görünmeyen son derece zorlu derin dalış görevlerini gerektiriyor.” dedi.
Ferriere ve ekibi bu yüzden farklı ve daha kolay bir yol izledi. Biyolojik metanojenez de dahil olmak üzere farklı süreçleri hesaplamak için matematiksel modeller oluşturdular. Verilerin ya mikrobiyal hidrotermal havalandırma aktivitesiyle ya da yaşam formlarını içermeyen (Dünyadakinden farklı) süreçlerle tutarlı olduğu sonucuna vardılar.
Yeryüzünde hidrotermal aktivite, soğuk deniz suyu okyanus tabanına sızdığında, alttaki kaya boyunca ilerlediğinde ve hidrotermal menfezlerden tekrar suya püskürmeden önce bir magma odası gibi bir ısı kaynağının yakınından geçtiğinde meydana gelir. Dünya’da metan, hidrotermal aktivite yoluyla üretilir. Ancak yavaş bir oranda. Üretimin çoğu dihidrojenin kimyasal dengesizliğinden yararlanan ve metanojenez sürecinde karbondioksitten metan üreten mikroorganizmalardan kaynaklanmaktadır.
Cassini, metan seviyelerini açıklayamıyor mu?
Ekip, hangi hidrotermal dihidrojen üretiminin Cassini’nin gözlemlerine en uygun olacağını ve bu üretimin Dünya benzeri bir hidrojenotrofik metanojen popülasyonunu sürdürmek için yeterli “gıda” sağlayıp sağlayamayacağını değerlendirdi.
Araştırmacılar, varsayımsal hidrojenotrofik metanojenin popülasyon dinamikleri için bir model geliştirdi. Daha sonra hidrotermal sıvıdaki dihidrojen konsantrasyonu ve sıcaklık gibi belirli bir dizi kimyasal koşulun bu mikropların büyümesi için uygun bir ortam sağlayıp sağlayamayacağını görmek için modeli çalıştırdılar. Ayrıca varsayımsal bir mikrop popülasyonunun çevresi üzerinde ne gibi bir etkisi olacağına da baktılar.
Bulgular, bilinen hidrotermal kimyaya dayanan abiyotik metan üretiminin mümkün olan en yüksek tahmininin bile, bulutlarda ölçülen metan konsantrasyonunu açıklamak için yeterli olmaktan uzak olduğunu ortaya koydu.
Ferriere, “Açıkçası Enceladus’un okyanusunda yaşamın var olduğu sonucuna varmıyoruz. Biyolojik metanojenez verilerle uyumlu görünüyor. Başka bir deyişle, ‘yaşam hipotezini’ son derece olasılık dışı olarak göz ardı edemeyiz.” dedi.
