
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali Türkiye turizmindeki rezervasyonların iptal olmasına neden oldu. Bölüm temsilcileri zati Ukrayna’dan bir hareket beklemediklerini lakin Rusya’dan da büyük iptallerin olduğunu söylüyor.
Rusya'nın Ukrayna’yı işgali ile başlayan savaş sürecini Türkiye'nin turizm bölümü de yakından takip ediyor.
Zira Kültür ve Turizm Bakanlığı bilgilerine nazaran Türkiye'yi 2021 yılında ziyaret eden yabancı turistlerin 4 milyon 700 bini Rusya'dan, 3 milyon 100 bini Almanya'dan, 2 milyonu Ukrayna'dan, 1 milyon 400 bini Bulgaristan'dan ve 1 milyon 100 bini İran'dan gelmişti. Rusya ve Ukrayna'dan gelenler ise toplam turistlerin içerisinde yüzde 27,3'lük bir hisseye sahip. Bu iki ülkenin 2019'daki toplam hissesi ise yüzde 19'du.
Yani Türkiye, pandemi periyodunda Avrupa üzere pazarlardan kaybettiği turistin boşluğunu iki değerli pazarı olan Rusya ve Ukrayna ile kısmen de olsa doldurmuştu.
2022’den beklenti yüksekti
Turizm dalı 2022 döneminden ise epeyce ümitliydi. Neredeyse dalın tüm oyuncuları 2019’da yakalanan 52 milyon turist ve yaklaşık 35 milyar dolarlık turizm gelirini yakalayacağını düşünüyordu.
Peki savaş Rusya ve Ukrayna’nın iktisadını olumsuz tarafta etkilemişken ve gelinen noktada Rusya’ya olan yaptırımlar da göz önünde bulundurulduğunda turizmciler ne düşünüyor?
DW Türkçe'den Emre Yapıt'ın haberine nazaran, Türkiye'de devletin bir turizm siyasetinin olmamasının bölümün tüm dış hareketlerden önemli derecede etkilenmesine neden olduğunu anlatan Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Lideri Serdar Karcılıoğlu, gelinen noktada turizmin yeni bir krizle baş başa olduğunu söyledi.
Geçmişte Rusya ile yaşanan uçak krizinin, terör olaylarının ve pandeminin Türkiye turizmini önemli kayıplara uğrattığını belirten Karcılıoğlu, bugün itibariyle kesimin Rusya-Ukrayna savaşının tesirlerini yaşamaya başladığını açıkladı.
Rezervasyonlar durdu
Karcılıoğlu, gelinen noktayı şu sözlerle anlattı:
'Ne yazık ki istemediğimiz şeyleri yaşamaya başladık. İki kıymetli kaynak ülkemiz olan Rusya ve Ukrayna için büyük bir kayıp kelam konusu. Zati Rusya'nın Ukrayna’ya girdiği gün Ukrayna'dan tüm rezervasyonlar durmuştu. Olanlar da iptal edildi. Sonra da Rusya’da iptalleri gördük. Artık Rusya da rezervasyon manasında bizim için bitmiş durumda.'
İki ülkeden de rezervasyonların durduğunu söyleyen öteki bir isim ise Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (TÜRSAB) Batı Akdeniz Bölge Temsil Heyeti Lideri Özgen Uysal. Rusya ve Ukrayna'dan turizm manasında bir hareket göremediklerini, ayrıyeten esasen savaş ortamında bu pazarlardan bir hareket beklemediklerini de tabir eden Uysal’a nazaran Rusya'ya havacılıkta ve ödeme sistemlerinde uygulanan yaptırımlar Rus vatandaşların yurt dışına çıkmasını neredeyse imkânsız hale getirecek.
Ukrayna’da ve Rusya’da oluşan savaş iktisadının mahallî paralarda önemli bedel kaybına neden olduğunu belirten Uysal, 'Her şey olağan olsa bile Ukrayna’daki havalimanlarının birden fazla bombalanmış durumda. Yalnızca bizim en fazla çalıştığımız 3 havalimanının güzel durumda olduğunu öğrendik lakin Ukrayna vatandaşlarının artık bunu düşüneceğini sanmıyoruz. Rusya tarafında ise ülkenin en kıymetli havayolu firmasının uçakları Avrupa’lı şirketlerden kiralanmış. O uçaklar da hareket edemeyecek. Esasen uçak yoksa turizm de yok. Bunun bizim için manası bu' diyor.
"Rusların yerine alternatif bulamayız"
Hem pandemiye hem de savaş devrine kesimin çok makus yakalandığını belirten Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Lideri Serdar Karcılıoğlu, 'Sektörün kredi yükü çok fazla. Pandemide ötelenen kredilerin ödeme vakti geldi. Artık dal ne yapacağını bilmiyor. Rusların yerini diğer ülke vatandaşları ile doldurabilir miyiz? Bence hayır. Yapılan rezervasyonlara baktığımızda Avrupa’nın en düşük harcama potansiyeline sahip turistlerin geleceğini görüyoruz. Yani hem az turist gelecek hem de gelen turistin kesime bir yararı olmayacak' değerlendirmesinde bulundu.
Uysal ise en azından bu noktada Türkiye'nin süratli bir refleks göstererek kayıpların azaltılabileceğini söylüyor. Buna nazaran Rusya'dan Türkiye'deki kimi havalimanlarına neredeyse günde 10'un üzerinde sefer vardı. Türkiye, hem burada azalan seferleri Türkiye'ye turist gelme potansiyeli olan ülkelere kaydırabilir hem de Rusya’nın uçak kaldıramadığı noktalarda Türk Hava Yolları (THY) ile yolcu taşıyabilir.
"Planlar Mart ayında bitti"
Ancak Karcılıoğlu’nun bu bahisteki görüşleri farklı. Karcılıoğlu, Türkiye'nin bu hususta geç kaldığını, tüm ülkelerin tıp ve tatil planlarını Mart ayı itibariyle tamamladığını belirtiyor. Karcılıoğlu’na nazaran Türkiye, Rusya ve Ukrayna ortasındaki gerginliğin savaşa dönüşmesini yalnızca izledi ve vaktinde alternatif planlar çalışılmadı.
Uysal ise en düzgün senaryoda Rusya pazarından gelen turistlerde geçen yıla nazaran yüzde 50 kayıp yaşanacağını başka pazarlarda da istenen hareketi yakalamanın güç olduğunu lisana getiriyor.
Akaryakıt maliyeti turizmciyi zorluyor
Son olarak akaryakıta gelen artırımlar Türkiye'deki çok sayıdaki kesim için kıymetli bir maliyet yükü manasına geliyor. Uysal, turizm bölümünün de bu maliyet yüküne daha fazla dayanamayacağını anlatıyor. Buna nazaran, ulaştırma tarafında yaşanan artışlarla artık bir yıllık yakıt sarfiyatları araç fiyatını geçmiş durumda. Şimdiye kadar en büyük sorunlarının nitelikli eleman bulmak olduğunu anlatan Uysal, artık birinci problemlerinin akaryakıt ve güç girdileri olduğu bilgisini paylaşıyor.