Adalet Bakanlığı 2019 yılı Adalet İstatistikleri açıklandı. Buna nazaran, Cumhuriyet başsavcılıklarına son on yılda gelen evrak sayısı yüzde 52.9 oranında arttı. Meğer tıpkı periyotta nüfus artışı yüzde 12 seviyesinden gerçekleşti. Artışın baskı rejimi argümanlarına paralel olarak yükseldiği görüldü. Bu süreçte başsavcılıklara gelen ilamlardaki artış ise yüzde 290.2 olarak gerçekleşti.
DAVA BELGESİNDEKİ ARTIŞ DAHA DÜŞÜK
Her yıl daha çok yurttaş hakkında soruşturma açılırken bunların davaya dönüşme oranı birebir ölçüde olmadı. Mahkemelerde görülen dava sayısındaki artış, Cumhuriyet başsavcılıklarına gelen evrakların gerisinde kaldı. İsimli mahkemelere 2010 yılında gelen toplam dava sayısı 6 milyon 34 bin 179 iken 2019 yılında 6 milyon 897 bin oldu.
Hakim başına düşen dava sayısı da geriledi. İsimli yargı yargıcına düşen dava sayısı son on yılda yüzde 29.5, idari yargıda yüzde 30.2 azaldı. Bir isimli hakime düşen yıllık dava sayısı 2010 yılında bin 142 iken 2019 yılında 805’e geriledi.
İdari mahkemelere 2010 yılında gelen toplam dava sayısı 585 binden 2019 yılında 578 bin 228’ e düştü. Bir hakimin baktığı dava sayısı on yılda 616 iken 2019 yılında 430 oldu.
Ceza mahkemelerindeki dava sayısı da tıpkı devirde yüzde 0.6 azaldı. 2010 yılında ceza mahkemelerindeki dava sayısı 3 milyon 129 bin 326’dan on yılın sonunda 3 milyon 110 bin 71’e geriledi.
YARGITAY’DAKİ BELGELER DA AZALDI
Yargıtay öncesi getirilen itiraz düzeneklerinin da tesiriyle yüksek mahkemedeki belgelerin sayısı da 10 yılda azaldı.
Azalma oranı
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı: Yüzde 22
Ceza Genel Şurası ve Ceza Daireleri: Yüzde 4
Hukuk Genel Heyeti ve Hukuk Daireleri: Yüzde 30.9.
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı’na gelen evrak sayısı
2010: 732 bin 934
2019: 571 bin 766
2019 yılı Yargıtay belgelerinin durumu:
Karara bağlanan: 241 bin 266
2020’ye devredilen: 330 bin 500
***
Savcılıklara gelen evrak sayısı
2010: 6 milyon 111 bin 102
2019: 9 milyon 342 bin 676
Türkiye’de önemli yargı sorunu var
Diyarbakır Barosu Lideri Cihan Aydın: “Ortaya çıkan bu sayılar Türkiye’de önemli bir yargı sorunu olduğunu gösteriyor. Hata onlarındaki artış ya da yargının kimi sorunlara ait tavrı bilhassa tabir özgürlüğü, Cumhurbaşkanı’na hakaret ya da toplumsal medya paylaşımlarına yönelik başlatılan soruşturmalar üzere sorunlarda yargının problemli yaklaşımları olduğunu ortaya koyuyor. Yargı tarafsızlığı ve bağımsızlığı Türkiye’de kıymetli bir sorun. Yeniden toplumsal ve ekonomik problemlerde özellik siyasi aktörelerin kullandığı şiddet ve nefret lisanı topluma bu biçimde yansıyor. Türkiye şayet hata sürece oranında yüksek artışlar olduysa bunun altında ekonomik toplumsal ve siyasal siyasetler yatıyor. Bununla gayretin yolu ekonomik ve toplumsal siyasetlere öncelik tanınması. Kullanılan şiddet ve nefret lisanının terk edilmesi ve yargıda tarafsız ile bağımsızlığının sağlanmasıdır.”
Nurcan Gökdemir/Birgün