Sedef marazı aniden belirip bazen de iz bırakmadan ortadan kaybolabilen, üzeri beyaz kepeklerle kaplı kızarıklıklarla seyreden bir cilt illetidir. Bu yerler bazen kaşıntılı olabilir. En çok etkilenen ortamlar umumiyetle diz, dirsek, saçlı deri ve kalçadır. Nispeten sık görülür.
Nedeni
Toplulukta her yüz insandan ikisinde görülen bu illette kalıtımın rolü olduğu düşünülür. Genetik yatkınlığı olan kimsede gerilim marazı başlatır. Ayrıyeten enfeksiyonlar ve birtakım ilaçlar da marazı tetikleyebilir.
Sedefli insanların derisi tahrişe karşı hassastır. Yaralanma, çizilme, basınca maruz kalma durumlarında o yerde sedef yaraları oluşur.
Olağanda derinin çoğalma döngüsü 3-4 hafta iken, bu illette 3-4 gün kadar kısalmıştır. Bundan ötürü ciltte mum lekesi üzere sedef rengi kabuklaşma olur.
Tipleri
En sık görülen kronik plak tipi sedef illetinde diz, dirsek, gövde ve saçlı deride daha sık olmak üzere vücudun her noktasında uzun vade kalan plaklar gelişir.
Kızarıklıkların 1 cm’den küçük ve çok sayıda olduğu damla psöriyazis en çok çocuklarda görülür ve üst teneffüs yollarında yerleşen streptokok mikropları ile tetiklenebilir.
Sedef plakları keskin hadlerini kaybedip genişleyerek birleşebilir. Yeni büyük plaklar ortaya çıkabilir. Bazen tüm deri kızarabilir.
Avuç içi ve ayak tabanlarında kızarık ortamlarda iltihaplı noktacıklar görülen tipte sedef illeti tedaviye dirençlidir.
Saçlı deri ve tırnaklarda da sedef görülebilir. Tırnaklarda renk ve biçim değişikliği olabilir. Tırnak üstünde toplu iğne başı üzere çukurluklar, tırnakların uçlarında kalınlaşma, sarımsı yağlı görünüm sedef marazı için tipiktir. Saçlı deride küçük bir yer etkilenebileceği üzere, bazen tüm saç cildi kızarıklık ve kepeklerle kaplanabilir.
Hastaların az bir kısmında el ve ayakların parmak uçlarındaki eklemler de etkilenerek hareketler zorlaşır, ağrılı hale gelir.
Teşhisi
Sedef tanısı eksper doktor tarafından ekseriyetle basitçe koyulur, fakat bazen biyopsi ve ek tetkikler gerekebilir.
Tedavi
Sedef illeti makul tedavilerle denetim altına alınabilir. Deri daha az kepekli ya da külliyen sıradan görünümüne kavuşur. Gelgelelim sedef tedavi ile kaybolsa da, her hengam tekrar başlama ihtimali vardır.
Krem, merhem ve losyonlar hafif sedefte tedavinin temelidir. Nemlendiriciler kepeklenmeyi azaltır ve gereksinim duyuldukça kullanılabilir. D vitamini içeren kremler de uygulanabilir. Ultraviyole ışınları ve ağızdan verilen ilaçlar münhasıran marazın tedaviye dirençli ve yaygın olduğu durumlarda kullanılabilir.
Zayıf kortizonlu ilaçlar deri katlanma ortamlarında ve yüzde kullanılabilir. Güçlü kortizonlar derinin incelmesine neden olabileceğinden tasarrufları tabip tarafından yakından takip edilmelidir.
Sedef marazının tedavisi uzun sürebilir ve güzel yönetilmesi gerekir. Tedaviler marazın ve hastanın durumuna nazaran seçilir. Tedavi seçenekleri devir vakit tekrar kıymetlendirilir. Bu açıdan hastanın güvendiği bir tabibin takibi altında olması şahsi bir kıymet taşır.
Nedeni
Toplulukta her yüz insandan ikisinde görülen bu illette kalıtımın rolü olduğu düşünülür. Genetik yatkınlığı olan kimsede gerilim marazı başlatır. Ayrıyeten enfeksiyonlar ve birtakım ilaçlar da marazı tetikleyebilir.
Sedefli insanların derisi tahrişe karşı hassastır. Yaralanma, çizilme, basınca maruz kalma durumlarında o yerde sedef yaraları oluşur.
Olağanda derinin çoğalma döngüsü 3-4 hafta iken, bu illette 3-4 gün kadar kısalmıştır. Bundan ötürü ciltte mum lekesi üzere sedef rengi kabuklaşma olur.
Tipleri
En sık görülen kronik plak tipi sedef illetinde diz, dirsek, gövde ve saçlı deride daha sık olmak üzere vücudun her noktasında uzun vade kalan plaklar gelişir.
Kızarıklıkların 1 cm’den küçük ve çok sayıda olduğu damla psöriyazis en çok çocuklarda görülür ve üst teneffüs yollarında yerleşen streptokok mikropları ile tetiklenebilir.
Sedef plakları keskin hadlerini kaybedip genişleyerek birleşebilir. Yeni büyük plaklar ortaya çıkabilir. Bazen tüm deri kızarabilir.
Avuç içi ve ayak tabanlarında kızarık ortamlarda iltihaplı noktacıklar görülen tipte sedef illeti tedaviye dirençlidir.
Saçlı deri ve tırnaklarda da sedef görülebilir. Tırnaklarda renk ve biçim değişikliği olabilir. Tırnak üstünde toplu iğne başı üzere çukurluklar, tırnakların uçlarında kalınlaşma, sarımsı yağlı görünüm sedef marazı için tipiktir. Saçlı deride küçük bir yer etkilenebileceği üzere, bazen tüm saç cildi kızarıklık ve kepeklerle kaplanabilir.
Hastaların az bir kısmında el ve ayakların parmak uçlarındaki eklemler de etkilenerek hareketler zorlaşır, ağrılı hale gelir.
Teşhisi
Sedef tanısı eksper doktor tarafından ekseriyetle basitçe koyulur, fakat bazen biyopsi ve ek tetkikler gerekebilir.
Tedavi
Sedef illeti makul tedavilerle denetim altına alınabilir. Deri daha az kepekli ya da külliyen sıradan görünümüne kavuşur. Gelgelelim sedef tedavi ile kaybolsa da, her hengam tekrar başlama ihtimali vardır.
Krem, merhem ve losyonlar hafif sedefte tedavinin temelidir. Nemlendiriciler kepeklenmeyi azaltır ve gereksinim duyuldukça kullanılabilir. D vitamini içeren kremler de uygulanabilir. Ultraviyole ışınları ve ağızdan verilen ilaçlar münhasıran marazın tedaviye dirençli ve yaygın olduğu durumlarda kullanılabilir.
Zayıf kortizonlu ilaçlar deri katlanma ortamlarında ve yüzde kullanılabilir. Güçlü kortizonlar derinin incelmesine neden olabileceğinden tasarrufları tabip tarafından yakından takip edilmelidir.
Sedef marazının tedavisi uzun sürebilir ve güzel yönetilmesi gerekir. Tedaviler marazın ve hastanın durumuna nazaran seçilir. Tedavi seçenekleri devir vakit tekrar kıymetlendirilir. Bu açıdan hastanın güvendiği bir tabibin takibi altında olması şahsi bir kıymet taşır.