Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Sedef (Psoriasis) hastalığı hakkında bilgi
Sedef (Psoriasis)
Psoriasis yunanca kaşınmak anlamına gelir Psoriasis kalıcı bir hastalıktır Sedef hastalığında kırmızı ve uzerinde sedefimsi beyaz pullar bulunan yaralar, ozellikle kafa derisi, diz ve dirseklerde ortaya cıkar Bazı vakalar o kadar hafiftirler ki bu kişiler sedefleri olduğunu bile bilmezler Bunun tam tersi bir şekilde psoriasis vucutta geniş alanları tutabilir Psoriasis ailesel ozellik gosterebilmesine rağmen, kişiden kişiye bulaşma ozelliğine sahip değildir
Psoriasisin sebebi nedir?
Hastalığın nedeni bilinmemektedir Bununla beraber son zamanlarda yapılan araştırmalar beyaz kan hucrelerindeki anormal fonksiyonun derideki enflamasyonu uyardığı saptanmıştır Bu enflamasyon yuzunden, deride ki olu hucreler daha hızlı bir şekilde 34 gun icerisinde dokulur Derideki herhangi bir kesik, sıyrık veya yanıktan 1014 gun sonra bu alanlarda sedefe ait bulgular cıkmaya başlar Psoriasis boğaz enfeksiyonu gibi bazı enfeksiyonlardan ve bazı ilacların alımından etkilenir Kış aylarında cildin kuruması ve guneş ışığının azalması nedeni ile alevlenmeler gorulur
Psoriasis tipleri
Hastalık bir cok şekilde gorulebilir Hastalığın şiddeti, suresi, vucutta dağılımı ve şekli kişiden kişiye değişiklik gosterir Sıklıkla acık kırmızı renkli lekeler şeklinde başlar Zaman icinde genişleyerek uzerinde pullar gelişir Yuzeydeki pullar kolaylıkla kaldırılabilirken, altta yerleşenler deriye daha yapışıktırlar Bu kabuklar kaldırıldığında deri kanamaya hassasiyet gosterir Bu kırmızı alanlar genişleyerek oldukca buyuk alanları kaplayabilirler Diz, dirsek, kasıklar ve cinsel bolge, kollar, bacaklar, avuc ici ve ayak tabanı, saclı deri sedefin sık gorulduğu alanlardır Daha cok hep aynı alanlarda gorulme eğilimindedir
Tırnaklarda ince cukurcuklar meydana gelebilir Tırnaklar kalınlaşabilir ve yatağından ayrılabilirler
Kıvrım bolgesindeki psoriasis koltuk altlarında, goğuslerin altında, kasıklarda kalcaların arasında ve cinsel bolgede gorulur
Guttat psoriasis genellikle cocukları ve genc erişkinleri etkiler Genellikle bir boğaz enfeksiyonunu takiben kucuk yağmur damlası biciminde kucuk kırmızı uzeri pullu noktacıklar şeklinde ortaya cıkar Haftalar veya birkac ay icinde kendiliğinden geriler
Psoriasis vakalarının bir kısmında bir eklem rahatsızlığı da bulunabilirDeri tutuluma yaygın olduğunda eklem bulguları da şiddetlenir Bazen de deri lezyonları iyileştiğinde eklem bulguları da geriler
Psoriasis tanısı nasıl konulur?
Dermatoloji uzmanları deri tırnak ve kafa derisini muayene ederek tanıyı koyarlar Tanı da eğer bir şuphe var ise biyopsi alınır
Psoriasis nasıl tedavi edilir?
Tedavideki amac inflamasyonu azaltmak ve olu hucrelerin atılımını yavaşlatmaktır Nemlendirici kremler pullanmayı azaltır, olu hucrelerin atılımını kontrol altına alır ve kaşıntıyı azaltır Bazı nadir hastaların dışında diyet yapılması psoriasiste fayda sağlamaz
Tedavi seceneği hastanın genel sağlık durumu, yaşı, yaşam sitili ve hastalığın şiddetine gore belirlenir Doktorunuz kortizon, sentetik D vitamini veya antralin iceren kremleri tedaviniz icin verebilir Bu tedaviler doğal guneş ışığı veya ultraviyole ışığı ile birlikte uygulanabilir Cok şiddetli psoriasisli hastalar ışık tedavisi ile birlikte veya yalnız başına alınan hap tedavileri kullanabilir Guneş ışınları psoriasise iyi gelir, fakat dikkatli olunmalıdır Ultraviyole(mor otesi) ışık tedavisi bu cihazın bulunduğu bir merkezde yapılabilir
Tedavi Tipleri
Steroidler ( Kortizon) Kortizonlu krem, merhem, losyonlar sedefi gecici olarak iyileştirir ve hastalığı kontrol altına alır Cinsel bolge, kasıklar ve yuz gibi bolgelere hafif kuvvette kortizon iceren ilaclar uygulanmalıdır Yuksek kuvvetteki ilaclar saclı deri, diz, dirsek, ayak tabanı ve avuc ici gibi bolgelere kapalı olarak uygulanırlar Bu uygulama dikkatli bir bicimde Dermatoloji uzmanının kontrolunde yapılmalıdır Guclu kortizonlu kremlerin deride incelme, kılcal damarlarda genişleme ve deri renginde değişiklik yapma gibi yan etkileri vardır Bu ilacları birden bire kesmek hastalığın alevlenmesine neden olabilir Bir kac aylık bir tedaviden sonra psoriasis kortizonlu kremlere direnc kazanabilir Dermatoloji uzmanları tedavi edilemeyen alanlara kortizon enjeksiyonu yapabilir Yan etkilerden kacınmak icin kucuk miktarlarda enjeksiyon yapılmalıdır
Saclı derinin tedavisi Bu bolgenin tedavisi hastalığın şiddeti, sacların uzunluğu ve hastanın yaşam stili gibi faktorlere gore değişir Bir cok ceşit şampuan, yağ, solusyon ve sprey tarzında urun kullanılabilir Bu tip urunler komur katranı veya kortizon icerirler Hastalar sac diplerini tahriş etmeden nazikce şampuanlamalıdır
Antralin Bu tedavi psoriasisli alanların kalınlığını azaltır Ciltte hafif tahrişe, elbise ve deride hafif boyanmaya neden olur
Vitamin D Sentetik olarak uretilmiş D vitamini olan kalsipotriol tedavide kullanılabilir Bu tedavi sınırlı alanda psoriasisi olan hastalarda etkilidir ve diğer tedavilerle birlikte de uygulanabilirYan etkilerden kacınmak icin sınırlı miktarda uygulanır Eczanelerde satılan sıradan D vitamini ilaclarının sedef uzerine bir etkisi yoktur
Retinoidler Vitamin A ile bağlantılı ilaclar iceren jeller psoriasisde tek başına ve kombine tedavide uygulanabilirler Gebelerde ve gebe kalmak isteyen bayanlarda kullanılmamalıdır
Işık tedavisi Guneş veya yapay ultraviyole ışığı, hızlı hucre buyumesini durdurur Guneş ışığı veya yapay ultraviyole deri kırışıklıkları, deri kanseri ve goz hasarlarına yol acmasına rağmen, doktor kontrolunde kullanıldığında etkili ve guvenli bir tedavi yontemidir Vucudunun her yerinde sedef bulgusu olan hastalar yapay ultraviyole ışığı yayan kabinlerde, tum vucutlarındaki sedef bulgularını Dermatoloji uzmanlarının kontrolunde tedavi ettirebilirler Ilıman bolgelerde yaşayan psoriasis hastaları direk doğal guneş ışığından dikkatli bir şekilde yararlanabilirler Fakat yapay veya doğal ultraviyole ışınları ile yapılan tedaviler Dermatoloji uzmanının kontrolu altında olmalıdır
PUVA Eğer psoriasis diğer tedavilere cevap vermiyorsa ve vucudun her yerinde sedef mevcutsa PUVA tedavisi % 8590 oranında faydalı olur Bu tedavinin adı psoralen ve UVA kelimelerinin kısaltılması ile oluşur Hastalar psorelen denen bir ilacı aldıktan sonra uygun miktarda ultraviyole A (UVA) ışığına maruz bırakılırlar Hastalığın iyileşmesi icin ortalama 25 seanslık 23 ay suren bir tedavi gerekirYılda 3040 tedavi seansı hastalığı kontrol altında tutar Psoralen goz lensinde biriktiğinden hastalar psorelen aldıktan sonraki 24 saat guneş gozlukleri takılmalıdır Uzun sureli PUVA tedavilerinin kırışıkları ve deri kanseri riskini arttırdığı bilinmelidir Bu nedenle PUVA tedavisi Dermatoloji uzmanının gozetiminde dikkatlice yapılmalıdır
Metotreksate Diğer tedaviler başarısız kaldığında kanser tedavisinde kullanılan bir ilac olan metotreksat psoriasiste dramatik bir iyileşmeye neden olur Ozellikle karaciğer uzerine olan yan etkilerinden dolayı duzenli olarak kan tahlilleri yapılarak takip edilmelidir Bazen karaciğer biyopsisi de gerekebilir Diğer yan etkileri mide rahatsızlığı, bulantı ve kusmadır
Retinoidler şiddetli psoriasisi olgularda A vitamini turevi olan ilaclar tek başına veya ultraviyole ışığı ile kombine olarak kullanılabilirler Deride dudaklarda ve gozlerde kuruma, kan yağlarında yukselme gibi yan etkileri vardır Retinoidler gebe olan veya gebe olmayı duşunen gebe hastalarda kullanılmamalıdır Bebekte onemli hasarlara yol acabileceği icin tedavi esnasında ve tedavinin sonlanmasından 3 yıl icinde gebe kalınmamalıdır Duzenli kan testleri ile dikkatli takip yapılmalıdır
Siklosporin Organ transplantasyonu yapılan hastalarda organın reddini engellemek icin kullanılan bağışıklık sistemini baskılayıcı bir ilactır Diğer tedavilerin başarısız olduğu psoriasis olgularında kullanılabilir Bobrek ve kan hucrelerine olan yan etkileri nedeniyle duzenli kan tahlilleri ile sıkı takip yapmak gerekir
Yukarıda bahsedilen tedaviler psoriasisde buyuk oranda iyileşme sağlamalarına rağmen, kalıcı bir tedavi sağlamazlar Yeni ilaclar uzerinde yapılan calışmalar halen devam etmektedir
Sedef (Psoriasis)
Psoriasis yunanca kaşınmak anlamına gelir Psoriasis kalıcı bir hastalıktır Sedef hastalığında kırmızı ve uzerinde sedefimsi beyaz pullar bulunan yaralar, ozellikle kafa derisi, diz ve dirseklerde ortaya cıkar Bazı vakalar o kadar hafiftirler ki bu kişiler sedefleri olduğunu bile bilmezler Bunun tam tersi bir şekilde psoriasis vucutta geniş alanları tutabilir Psoriasis ailesel ozellik gosterebilmesine rağmen, kişiden kişiye bulaşma ozelliğine sahip değildir
Psoriasisin sebebi nedir?
Hastalığın nedeni bilinmemektedir Bununla beraber son zamanlarda yapılan araştırmalar beyaz kan hucrelerindeki anormal fonksiyonun derideki enflamasyonu uyardığı saptanmıştır Bu enflamasyon yuzunden, deride ki olu hucreler daha hızlı bir şekilde 34 gun icerisinde dokulur Derideki herhangi bir kesik, sıyrık veya yanıktan 1014 gun sonra bu alanlarda sedefe ait bulgular cıkmaya başlar Psoriasis boğaz enfeksiyonu gibi bazı enfeksiyonlardan ve bazı ilacların alımından etkilenir Kış aylarında cildin kuruması ve guneş ışığının azalması nedeni ile alevlenmeler gorulur
Psoriasis tipleri
Hastalık bir cok şekilde gorulebilir Hastalığın şiddeti, suresi, vucutta dağılımı ve şekli kişiden kişiye değişiklik gosterir Sıklıkla acık kırmızı renkli lekeler şeklinde başlar Zaman icinde genişleyerek uzerinde pullar gelişir Yuzeydeki pullar kolaylıkla kaldırılabilirken, altta yerleşenler deriye daha yapışıktırlar Bu kabuklar kaldırıldığında deri kanamaya hassasiyet gosterir Bu kırmızı alanlar genişleyerek oldukca buyuk alanları kaplayabilirler Diz, dirsek, kasıklar ve cinsel bolge, kollar, bacaklar, avuc ici ve ayak tabanı, saclı deri sedefin sık gorulduğu alanlardır Daha cok hep aynı alanlarda gorulme eğilimindedir
Tırnaklarda ince cukurcuklar meydana gelebilir Tırnaklar kalınlaşabilir ve yatağından ayrılabilirler
Kıvrım bolgesindeki psoriasis koltuk altlarında, goğuslerin altında, kasıklarda kalcaların arasında ve cinsel bolgede gorulur
Guttat psoriasis genellikle cocukları ve genc erişkinleri etkiler Genellikle bir boğaz enfeksiyonunu takiben kucuk yağmur damlası biciminde kucuk kırmızı uzeri pullu noktacıklar şeklinde ortaya cıkar Haftalar veya birkac ay icinde kendiliğinden geriler
Psoriasis vakalarının bir kısmında bir eklem rahatsızlığı da bulunabilirDeri tutuluma yaygın olduğunda eklem bulguları da şiddetlenir Bazen de deri lezyonları iyileştiğinde eklem bulguları da geriler
Psoriasis tanısı nasıl konulur?
Dermatoloji uzmanları deri tırnak ve kafa derisini muayene ederek tanıyı koyarlar Tanı da eğer bir şuphe var ise biyopsi alınır
Psoriasis nasıl tedavi edilir?
Tedavideki amac inflamasyonu azaltmak ve olu hucrelerin atılımını yavaşlatmaktır Nemlendirici kremler pullanmayı azaltır, olu hucrelerin atılımını kontrol altına alır ve kaşıntıyı azaltır Bazı nadir hastaların dışında diyet yapılması psoriasiste fayda sağlamaz
Tedavi seceneği hastanın genel sağlık durumu, yaşı, yaşam sitili ve hastalığın şiddetine gore belirlenir Doktorunuz kortizon, sentetik D vitamini veya antralin iceren kremleri tedaviniz icin verebilir Bu tedaviler doğal guneş ışığı veya ultraviyole ışığı ile birlikte uygulanabilir Cok şiddetli psoriasisli hastalar ışık tedavisi ile birlikte veya yalnız başına alınan hap tedavileri kullanabilir Guneş ışınları psoriasise iyi gelir, fakat dikkatli olunmalıdır Ultraviyole(mor otesi) ışık tedavisi bu cihazın bulunduğu bir merkezde yapılabilir
Tedavi Tipleri
Steroidler ( Kortizon) Kortizonlu krem, merhem, losyonlar sedefi gecici olarak iyileştirir ve hastalığı kontrol altına alır Cinsel bolge, kasıklar ve yuz gibi bolgelere hafif kuvvette kortizon iceren ilaclar uygulanmalıdır Yuksek kuvvetteki ilaclar saclı deri, diz, dirsek, ayak tabanı ve avuc ici gibi bolgelere kapalı olarak uygulanırlar Bu uygulama dikkatli bir bicimde Dermatoloji uzmanının kontrolunde yapılmalıdır Guclu kortizonlu kremlerin deride incelme, kılcal damarlarda genişleme ve deri renginde değişiklik yapma gibi yan etkileri vardır Bu ilacları birden bire kesmek hastalığın alevlenmesine neden olabilir Bir kac aylık bir tedaviden sonra psoriasis kortizonlu kremlere direnc kazanabilir Dermatoloji uzmanları tedavi edilemeyen alanlara kortizon enjeksiyonu yapabilir Yan etkilerden kacınmak icin kucuk miktarlarda enjeksiyon yapılmalıdır
Saclı derinin tedavisi Bu bolgenin tedavisi hastalığın şiddeti, sacların uzunluğu ve hastanın yaşam stili gibi faktorlere gore değişir Bir cok ceşit şampuan, yağ, solusyon ve sprey tarzında urun kullanılabilir Bu tip urunler komur katranı veya kortizon icerirler Hastalar sac diplerini tahriş etmeden nazikce şampuanlamalıdır
Antralin Bu tedavi psoriasisli alanların kalınlığını azaltır Ciltte hafif tahrişe, elbise ve deride hafif boyanmaya neden olur
Vitamin D Sentetik olarak uretilmiş D vitamini olan kalsipotriol tedavide kullanılabilir Bu tedavi sınırlı alanda psoriasisi olan hastalarda etkilidir ve diğer tedavilerle birlikte de uygulanabilirYan etkilerden kacınmak icin sınırlı miktarda uygulanır Eczanelerde satılan sıradan D vitamini ilaclarının sedef uzerine bir etkisi yoktur
Retinoidler Vitamin A ile bağlantılı ilaclar iceren jeller psoriasisde tek başına ve kombine tedavide uygulanabilirler Gebelerde ve gebe kalmak isteyen bayanlarda kullanılmamalıdır
Işık tedavisi Guneş veya yapay ultraviyole ışığı, hızlı hucre buyumesini durdurur Guneş ışığı veya yapay ultraviyole deri kırışıklıkları, deri kanseri ve goz hasarlarına yol acmasına rağmen, doktor kontrolunde kullanıldığında etkili ve guvenli bir tedavi yontemidir Vucudunun her yerinde sedef bulgusu olan hastalar yapay ultraviyole ışığı yayan kabinlerde, tum vucutlarındaki sedef bulgularını Dermatoloji uzmanlarının kontrolunde tedavi ettirebilirler Ilıman bolgelerde yaşayan psoriasis hastaları direk doğal guneş ışığından dikkatli bir şekilde yararlanabilirler Fakat yapay veya doğal ultraviyole ışınları ile yapılan tedaviler Dermatoloji uzmanının kontrolu altında olmalıdır
PUVA Eğer psoriasis diğer tedavilere cevap vermiyorsa ve vucudun her yerinde sedef mevcutsa PUVA tedavisi % 8590 oranında faydalı olur Bu tedavinin adı psoralen ve UVA kelimelerinin kısaltılması ile oluşur Hastalar psorelen denen bir ilacı aldıktan sonra uygun miktarda ultraviyole A (UVA) ışığına maruz bırakılırlar Hastalığın iyileşmesi icin ortalama 25 seanslık 23 ay suren bir tedavi gerekirYılda 3040 tedavi seansı hastalığı kontrol altında tutar Psoralen goz lensinde biriktiğinden hastalar psorelen aldıktan sonraki 24 saat guneş gozlukleri takılmalıdır Uzun sureli PUVA tedavilerinin kırışıkları ve deri kanseri riskini arttırdığı bilinmelidir Bu nedenle PUVA tedavisi Dermatoloji uzmanının gozetiminde dikkatlice yapılmalıdır
Metotreksate Diğer tedaviler başarısız kaldığında kanser tedavisinde kullanılan bir ilac olan metotreksat psoriasiste dramatik bir iyileşmeye neden olur Ozellikle karaciğer uzerine olan yan etkilerinden dolayı duzenli olarak kan tahlilleri yapılarak takip edilmelidir Bazen karaciğer biyopsisi de gerekebilir Diğer yan etkileri mide rahatsızlığı, bulantı ve kusmadır
Retinoidler şiddetli psoriasisi olgularda A vitamini turevi olan ilaclar tek başına veya ultraviyole ışığı ile kombine olarak kullanılabilirler Deride dudaklarda ve gozlerde kuruma, kan yağlarında yukselme gibi yan etkileri vardır Retinoidler gebe olan veya gebe olmayı duşunen gebe hastalarda kullanılmamalıdır Bebekte onemli hasarlara yol acabileceği icin tedavi esnasında ve tedavinin sonlanmasından 3 yıl icinde gebe kalınmamalıdır Duzenli kan testleri ile dikkatli takip yapılmalıdır
Siklosporin Organ transplantasyonu yapılan hastalarda organın reddini engellemek icin kullanılan bağışıklık sistemini baskılayıcı bir ilactır Diğer tedavilerin başarısız olduğu psoriasis olgularında kullanılabilir Bobrek ve kan hucrelerine olan yan etkileri nedeniyle duzenli kan tahlilleri ile sıkı takip yapmak gerekir
Yukarıda bahsedilen tedaviler psoriasisde buyuk oranda iyileşme sağlamalarına rağmen, kalıcı bir tedavi sağlamazlar Yeni ilaclar uzerinde yapılan calışmalar halen devam etmektedir
