Şehir Üniversitesi'yle gündeme gelmişti! Tahsis bereketi hangi üniversiteleri ihya etti?

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarından sonra gözler son yıllarda açılan öteki vakıf üniversitelerine çevrilmesini neden oldu. Datalara nazaran yalnızca 5 vakıf üniversitesine 1 milyon 700 bin metrekareden fazla arazi tahsisi yapıldı

Türkiye'de 77 vakıf üniversitesi bulunuyor. Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan, vakıf üniversiteleri hakkında kısa bir müddet evvel “Vakıf olmaktan çıkmış, büsbütün ticari çalışıyorlar” değerlendirmesini yapmıştı. AKP iktidarında irili ufaklı 55 vakıf üniversite açılırken, son devirde İstanbul Kent Üniversitesi yapılan arazi tahsisi ve içine düştüğü darboğaz nedeniyle gündemde. Sözcü'nün yaptığı araştırmaya nazaran son yıllarda açılan ve sahip olduğu geniş alanlarla ön plana çıkan üniversiteler iktidara yakınlığıyla dikkat çekiyor.

Ahmet Davutoğlu’nun kurucularından olduğu ve 1980’lerde faaliyetlerine başlayan Bilim ve Sanat Vakfı, 2008 yılında İstanbul Kent Üniversitesi’ni açtı. Üniversiteye birebir yıl, Kartal'da bulunan, TEKEL'e ilişkin 297 bin metrekarelik arazinin kullanım hakkı verildi. Özelleştirme Yüksek Heyeti ise 2015’te araziyi bedelsiz olarak üniversiteye devretti.



Mimarlar Odası’nın arazinin bedelsiz tahsis edildiği argümanıyla açtığı davayı taşıdığı Danıştay, 2018’de bu suçlamayı haklı buldu. Danıştay, yerdeki en büyük parselle ilgili açılan bu davada zaman kararını iptal etti. Üniversite, Halkbank’tan kredi alırken bu araziyi teminat gösterilmişti. Halkbank ise Danıştay’ın kararını da münasebet göstererek, üniversiteye tahsis ettiği kredi limitlerinin kullanımını durdurdu sonra da tüm bankalardaki varlıklarına önlem koydu.

Bu gelişmelerin zamanlaması ise kamuoyunda “AKP hükümeti, kendisine muhalefet bayrağını açan Davutoğlu’nu cezalandırmak için üniversitenin üzerine mi gidiyor?” sorusuna neden oldu. Erdoğan hafta sonu bu soruya yanıt vererek, “Halkbank'ı dolandırmaya çalışıyorlar” dedi. Davutoğlu’ndan birkaç kere ‘malum zat’ olarak bahseden Erdoğan, “Burası 2.5 milyar tl kıymetinde bir yer. Bunu (Davutoğlu) bedelsiz olarak devrediyor. Bu türlü bir şey olabilir mi? Hani dürüsttünüz?” dedi.

Eski Başbakan Ahmet Davutoğlu ise İstanbul Kent Üniversitesi ile ilgili kararın AKP Merkez Karar ve İdare Şurasında alındığını öne sürdü ve bunun “husumetin altında yatan gerçek niyeti ortaya koyduğunu” söyledi.

Yaşanan bu tartışma gözlerin vakıf üniversitelerine yapılan arazi tahsislerine çevrilmesini neden oldu.

İşte uygun kaidelerle toplamda milyonlarca metrekare arazi tahsisinin yapıldığı o üniversiteler:

İbn Haldun Üniversitesi Başakşehir Yerleşkesi

TÜRGEV'e 779 bin metrekare




Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Tayyip Erdoğan'ın oğlu Bilal Erdoğan ve kızı Esra Albayrak'ın idaresindeki Türkiye Gençlik ve Eğitim Vakfı'na (TÜRGEV) üniversite açma yetkisi veren yasa 31 Mart 2015'te sabaha karşı 05.20'de TBMM'de maddeleşti. Üniversite için hazırlıklar ise daha evvelden başlamıştı. Başakşehir İkitelli Mahallesi'nde bulunan ve mülkiyeti Hazine'ye ilişkin iki farklı parselden toplamda 779 bin 32 metrekarelik alan 2 Şubat 2015'te “eğitim, öğretim ve öğrenci yurdu” olarak kullanılmak üzere TÜRGEV'e tahsis edildi.

O tarihte toplam 606 milyon lira kıymet biçilen iki arazinin irtifak hakkı 3 milyon TL karşılığında 30 yıllığına TÜRGEV'e verildi. Vakıf tarafından kurulan İbn Haldun Üniversitesi 2017 – 2018 eğitim yılında Başakşehir'deki inşa edilen Güney yerleşkesinde faaliyete başladı. Hali hazırda 529 lisans, 727 lisansüstü öğrencisi bulunan İbn Haldun Üniversitesi'nin toprağındaki inşaat çalışmalarının 2020 – 2021 eğitim yılına kadar tamamlanması hedefleniyor. Öte yandan tarihi Süleymaniye Medreseleri de 2018 yılından bu yana üniversitenin yüksek lisans ve doktora öğrencileri tarafından kullanılıyor.


Medipol Üniversitesi Kavacık Yerleşkesi

8 yılda 62 kat büyüdü



Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca'nın kurucusu olduğu Medipol Üniversitesi, Türkiye’nin son yıllarda en süratli büyüyen kurumlarından biri. Medipol, YÖK’ün Haziran 2009’da verdiği müsaadeyle İstanbul’da kuruldu. Mayıs 2009’da Özelleştirme Yönetimi Başkanlığı tarafından ‘kamu faydasına dönük’ eğitim hizmetlerinde kullanılması şartıyla Maliye Bakanlığı’na devredilen TEKEL’in Unkapanı’nda bulunan binası Temmuz 2009’da Medipol Üniversitesi’ne verildi. 2010’da ise Karayolları 17. Bölge Müdürlüğü’nün Beykoz Kavacık’ta bulunan yaklaşık 220 bin metrekarelik yeri evvel Ulusal Emlak’a devredildi, akabinde 49 yıllığına Metropolitan Eğitim ve Sıhhat Vakfı Medipol Üniversitesi’ne kiralandı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Meclisi arazinin imar planları değiştirdi ve yapılaşmanın önünü açtı. Dev bir yerleşkenin inşa edilediği arazi ile Medipol’ün çapı da büyümüş oldu.  Sahip olduğu toplam alan 2012’de 12 bin 500 metrekare olan Medipol Üniversitesi, 2019’a gelindiğinde 778 bin 92 metrekarelik bir alana yayılıyordu. 8 yılda metrekare bazında 62,2 kat büyüyen Metropol Üniversitesi’nin öğrenci sayısındaki artış dikkat cazip. 2012’de yalnız 1.689 öğrencisi bulunan Medipol’ün Mayıs 2019 itibariyle 30 bin 232 öğrencisi var.


Tek kolejden 10 bin öğrencili üniversiteye

AKP periyodunda özel üniversitelerin devlet eliyle palazlandırılmasının bir öteki örneği ise: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi oldu. Kurucuları ortasında Recep Tayyip Erdoğan Nevzat Yalçıntaş, Muammer Güler, Kadir Topbaş, Ahmet Davutoğlu, Kemal Unakıtan, Korkut Özal, Numan Kurtulmuş üzere siyaset dünyasının yakından tanıdığı isimlerin bulunduğu İlim Yayma Vakfı, İrfan Koleji ile eğitim alanında faaliyet gösteriyordu.



İlim Yayma Vakfı, 2010 yılında İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi'ni kurdu. Birebir yılın 9 Kasım'ında Vakıflar Genel Müdürlüğü, Sultan II. Bayezid-i Veli Vakfı'na ilişkin olan Halkalı Ziraat Okulu'nun 357 bin metrekarelik yerini İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi‘nin eğitim ve öğretim hizmetlerinde kullanılmak üzere 10 yıllığına İlim Yayma Vakfı'na tahsis etti. Yapılan protokol kararlarına nazaran, Halkalı Ziraat Okulu için birinci 5 yıl aylık 20 bin TL, ikinci 5 yıl da aylık 40 bin TL kira bedeli alınacaktı.

‘Faizsiz bankacılık' teziyle ismini duyuran Prof. Dr. Sabahattin Zaim‘in ismini alan üniversite 2011-2012 yılında eğitime başladı. Mayıs 2019 itibariyle 34 lisans, 57 yüksek lisans, 20 doktora programına sahip olan İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi'nin 7 bin 556 lisans, 3 bin 280 lisans üstü olmak üzere toplam 10 bin 836 öğrencisi bulunuyor.


Antalya Bilim Üniversitesi



15 Temmuz sonrası FETÖ soruşturması kapsamında evvel kapatılan, daha sonra tekrar açılan GAYE Vakfı’nın sahibi olduğu Memleketler arası Antalya Üniversitesi  isim değiştirerek Antalya Bilim Üniversitesi ismini aldı. Değişim sırasında, kamuoyunda hakkında FETÖ konusunda çeşitli savların ortaya atıldığı işadamı Fettah Tamince hem Üniversite’nin, Hem de GAYE Vakfı’nın Başkanlığı misyonunda kaldı. Antalya’nın birinci vakıf üniversitesi olan Antalya Bilim Üniversitesi, 14 Mayıs 2010 tarihinde devrin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasını taşıyan bir kanun teklifi ile kuruldu.

Ulusal Eğitim Bakanlığı'nca hazırlanan ve YÖK Kanununda değişiklik yapılmasını öngören kanun tasarısına eklenen 125 nolu süreksiz unsur ile kurulan üniversitenin temeli ise 3 Ağustos 2010 tarihinde periyodun TBMM Lideri Mehmet Ali Şahin tarafından atıldı. Antalya'nın Döşemealtı ilçesinde, devletin tahsis ettiği arazi üzerinde kurulan Antalya Bilim Üniversitesi'nin 278 bin metrekaresi açık, 46 bin metrekaresi kapalı olmak üzere toplam 324 bin metrekare alana sahip. YÖK datalarına nazaran Mayıs 2019 itibariyle üniversitenin ön lisansta 98, lisansta 2 bin 799, yüksek lisansa 430 olmak üzere toplam 3 bin 327 öğrencisi bulunuyor.


Ümraniye'de 80 dönüm



Diyanet Vakfı tarafından kurulan İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi'ne yerleşke için İstanbul Ümraniye'de 80 dönüm arazi tahsis yapıldı. İlçedeki son büyük parsellerden biri alan Diyanet Vakfı'na üniversite yerleşkesini ise 43 milyon liraya İstanbul Büyükşehir Belediyesi yaptı. Istanbul 29 Mayıs Üniversitesi'nin mütevelli heyetinde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yakınlığıyla bilinen iş insanları Remzi Gür ve Aziz Torun ile Ümraniye eski belediye lideri Hasan Can da yer alıyor.

Erdoğan: Büsbütün ticari çalışıyorlar

Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçtiğimiz eylül ayında yapılan 2019-2020 Akademik Yılı Açılış Töreni'ndeki konuşmasında “Vakıf üniversitelerimiz ticari merkez alanına çekilmesini engellemek için çabucak bir çalışma yapmalıyız. İsmi vakıf lakin bilimsel çalışmaları bırakmış öğrencisinin parasına bakıyor. Vakıf üniversitesinin işverenler kendi ceplerini nasıl dolduracak ona bakıyor. İsmi vakıf lakin vakıf olmaktan çıkmış ticari olarak çalışıyorlar” demişti.

İsmail Şahin/Sözcü