iltasyazilim
FD Üye
SEHİV SECDESİ NEDİR?
Sehiv secdesi bir namazın kusurlu kılınması halinde bu kusuru düzeltmek maksadı ile,namazın sonunda yapılanSecdedirKusur genellikle namazda farzın Te`hiri vaciblerden birinin unutularak yapılmaması (terki) yahut Sonraya bırakılması (te`hiri),yahut da vaktinden once yapılması (takdimi) suretiyle ortaya çıkar
Namaz içinde bu yanlışlıklar hatırlanırsa namaz sonunda sehiv secdesi yapılırSehiv secdeleri vacibdir
SEHİV SECDESİNİN YAPILIŞI NASILDIR?
Son Oturuşta Tahiyyat okunduktan sonra ,imam olan kimse sadece sağ tarafına yanlız kılan ise iki tarafınıda selam verir ve hemen ardından Allahu Ekber Diyerek 2 defa secdeye varırİkinci Secdede sonra doğrulup ve yeniden Tahiyyatı ,salavat dualarını okuyarak selam verirBöylece sehiv secdesi yerine getirilmiş olur
Namaz kılan kimse şayet selam verdikten sonra yanıldığını hatırlarsa yönünü kibleden cevirmemiş ve konuşmamış ise sehiv secdesi yapabilirFakat yerinden kalkmış yönünü kıbleden cevirmiş veya konuşmuş ise artık sehiv secdesi yapamazNamaz sahihtir ancak Sehiv secdesi yaplmadığı için sevabı noksandır
Vaciblerden biri kasden terkedilirse namazi Tekrar etmek gerekir Sehiv Secdesi yapmak kafi gelmez
SEHİV SECDESİ YAPAN İMAMA İKTİDA (UYMAK) SAHİHTİR
Sehiv Secdesini Gerektiren Haller
Sehiv secdesini gerektiren hallerden bâzıları şunlardır
1 Fâtıha'dan sonra zammı sûre okumadan rukû'a gitmek
Rukû'da iken hatırlarsa, doğrulup sûreyi okur, sonra tekrar rukû'a gider Namazın sonunda da sehiv secdesi yapar
2 Unutarak Fâtıha'yı ıkı kere okumak
3 Vitir namazlarının tekbir ve kunut duasını unutmak Rukû'da iken hatırlasa, doğrulup kunut okumazSonunda sehiv secdesini yapmakla yetinir
4 Dört rek'atlı namazlarda, ıkı rek'at kıldıktan sonra oturmayı unutarak uçuncu rek'ata kalkmak, yanı, ilk oturuşu terketmek Bu durumda bakılır
Eğer namazı kılan kışı tamamen kalkmış veya kalkmaya daha yakın bir durumda ise, oturmaz, namazı bitirip sonunda sehiv secdesi yapar Eğer oturmaya daha yakın bir halde ise, oturur, sonunda da sehiv secdesi yapmaz Tam kalktıktan sonra oturmak ise, namazı bozar
5 Birinci oturuşta Tehıyyât'ı okuduktan sonra hemen kalkmayıp salâvatları ve duaları okumak yahut da bir rukun edâ edecek kadar gecikmek
Bu durumda eğer salâvattan okunan kısım bir cümle teşkil eder ise (Allahumme sallı ala Muhammedın demek gibi) namazın sonunda sehiv secdesi yapılır Fakat okunan kısım bir cümle teşkil etmemişse, sehiv secdesine gerek yoktur
6 Dört rek'atlı farz namazlarda, son rek'atta oturmaksızın beşinci rek'ata kalkılacak olsa, beşinci rek'atın kıyam, kırâet ve rukû'u tamamlanıp secdeye gidilmedikçe, donup tekrar oturulur Tehıyyâtdan sonra selâm verilip sehiv secdesi yapılır Çunku bu durumda farz olan son oturuş te'hıre uğramıştır
Fakat beşinci rek'at için secde yapılmış olursa, bu namaz nafileye döner Artık buna bir rek'at daha ilâve ederek, 6 rek'atlık bir nafile namazı kılınmış olur Dolayısıyla sehiv secdesi de gerekmez
7 Dört rek'atlı bir farz namazın son ka'desınde teşehhud miktarı oturduktan sonra kalkan kimse, hemen oturup selâm verir Tekrar Tehıyvai okumasına gerek yoktur Hâttâ oturmadan ayakta bile selâm verebilir Zira farz olan oturuşu yapmıştır Yalnız ayakta selâm vermekle sünneti terketmış olur Sonunda ayrıca sehiv secdesi de lâzımdır Çunku selâm te'hıre uğramıştır
8 İmama sonradan yetişen kimse, kendi kıldığı rek'atlar içinde hatâ yaparsa, o hatâsı için sehiv secdesi yapar
9 İmamın, açıktan okuması vâcıb olan yerlerde gizli, gizli okuması vâcıb olan yerlerde de açık okuması Meselâ öğle namazında Fatiha ve zammı sûreyi sesli okuması, akşam namazında da içinden okuması gibi
Namazdaki teşbih ve tekbirlerin cehren okunması, sehiv secdesini ıcab ettirmez
10 Namaz içinde Fatiha okunduktan sonra hangi âyet veya sûreyi okuyacağı bir müddet tefekkür edilse, sehiv secdesi ıcab eder unku vâcıb te'hıre uğramıştır
11 Ta'dîlı erkânın terki, sehiv secdesini gerektirir
12 Namazda sehiv secdesini ıcab eden birkaç halâdan dolayı tek sehiv secdesi yeterlidir
Sehiv secdesinde, ıkı secde ile Tehıyyât'ı okumak ve selâm vermek vâcıbdır Tehıyyât'dan sonraki salâvat ve dualar ve secdedeki tekbirler ve teşbihler ise sünnettir
Bir namaz içinde, o namazın rek'atları sayısında şüphe etmek, namaz kılan kimse vesveseli biri değilse, kılınan namazı ıptâl eder Yeniden kılmak gerekir Nitekim vakit varken, namazı kılıp kılmadığında tereddud eden de o namazı kılar Namazı tamamladıktan sonra rek'at sayısında şüpheye itibar yoktur Ancak noksan kıldığını kesin olarak anlarsa namazı yeniden kılar
TİLAVET SECDESİ
Tilâvet Secdesi Nedir?
Kur'ânı Kerim'de bâzı secde âyetleri vardır ki, bunlardan birini okuyan veya dinleyen kimseye secde etmek vâcıb olur Kur'ânı Kerim'de secde âyetleri 14 yerdedir
Yapılışı Nasıldır?
Tilâvet secdesi niyetiyle eller kaldırılmaksızın Allahu Ekber denilerek secdeye varılır Secdede uç kere Subhâne rabbıye'la'lâ veya bir kere
Subhâne Rabbına in kâne va'du rabbınâ lemef'ûlâ denir Sonra Allahu Ekber denerek secdeden kalkılır
Tilâvet secdesinin tek ruknu vardır o da Allah Teâlâ'yı ta'zim, O'na karşı tevazu' ve secdeden kaçınanlara muhalefet etmek için alnını yere koymaktır
Tilâvet secdesine ayaktan inilmesi, secdeden kalkarken ayağa kadar kalkılması ve ayağa kalkarken
Gufrâneke rabbenâ ve ıleykel masîr
denilmesi mustehabdır
Secdeye inerken ve kalkarken alınan tekbirler de mustehabdır Vâcıb olan, sadece alnı yere koyup secde etmektir
Tilâvet Secdesi Kimlere Vâcibdir?
Okuyan kimse mânasını anlamasa, duyan kimse dinlemek kasdı ile duymasa bile, yine secde vâcıb olur Secde âyetinin Türkçe veya Farsça mealim okumak da secdeyi vâcıb kılar Hayıznıfas hâlindeki kadına tilâvet secdesi lâzım gelmez
Teyp ve plâktan dinlenen âyetler, aksı seda (yankı) hükmünde olduğu için sehiv secdesi vâcıb olmaz Amma secde yapılsa daha güzeldir Radyo ve televizyondan naklen yanında ise secde âyeti okunacak olsa, dinleyene secde vâcıb olur Zira bu, aksı seda değil, naklı sedadır
Namazda Tilâvet Secdesi Nasıl Yapılır?
Namazda okunan secde âyetinden sonra, hemen secdeye varılır, sonra kalkılarak kırâete devam edilir Fakat secde âyetinden sonra uç âyet geçmeden rükû'a gidilirse ve bu rükû'a gidişte tilâvet secdesi de niyet edilirse, rükû', tilâvet secdesi yerine de geçer Rekatın sonunda yapılan secde ise, tilâvet secdesine ister niyet edilsin isterse edilmesin tilâvet secdesi yerine kâim olur Bu bakımdan imamın bir karışıklığa meydan vermemek için kırâetın ortasında secdeye gitmek yerine, secde âyetinden hemen sonra veya en fazla ıkı âyet daha okuyarak rukû'a ve secdeye gitmesi daha uygundur Secde âyetinin ardından uç veya daha fazla âyet okuyacağı takdirde, tilâvet secdesi, secde âyeti okunur okunmaz derhal yapılıp tekrar kıyama kalkılmadı, kırâete bundan sonra devam edilmesi vâcıb olur Bu durumda namazın rükû' ve secdesıyle tilâvet secdesi sakıt olmaz
Secde âyeti hecelenerek okunacak olursa veya sadece yazılsa veyahut telâffuz edilmeden sadece yazısına bakılsa, secde lâzım gelmez Bir secde âyetinin ekserisi okunmadan da secde yapılması gerekmez
Bir mecliste bir secde âyeti birkaç defa okunup tekrar edilse, bunun için tek tilâvet secdesi kâfidir Fakat ayrı ayrı secde âyetleri okunsa veya aynı secde âyeti başka başka meclislerde okunsa, herbırı için ayrı ayrı secde etmek vâcıb olur
Secde Ayetlerinin Bulunduğu Süreler Hangileridir?
Süre ismi Ayet numarası
1 A'raf sûresi 206
2 Ra'd Sûresi 15
3 Nahl sûresi 49
4 Isrâ sûresi 107
5 Meryem sûresi58
6 Hacc sûresi18
7 Furkan sûresi60
8 Neml sûresi25
9 Secde sûresi15
10 Sâd sûresi24
11 Fussılet sûresi31
12 Necm sûresi62
13 Inşıkak sûresi21
14 Alâk sûresi19
Tilâvet Secdesinin Kazası Olur mu?
Secde âyeti okunur okunmaz hemen tilâvet secdesi yapılması gerekmez Bu secde daha sonra da yapılabilir Tine edâ olur kaza olmaz Fakat zaruret olmadıkça te'hırı, tenzihen mekruhtur
Secde âyeti okununca hemen secde etmek mumkun olmadığı takdirde, okuyan ve dinleyenlerin
Semi`na ve eta`na gufraneke rabbena ve ileyke`lmasir
demeleri mustehabdir
ALLAH`IN SELAMI ÜZERİNİZE OLSUN
Sehiv secdesi bir namazın kusurlu kılınması halinde bu kusuru düzeltmek maksadı ile,namazın sonunda yapılanSecdedirKusur genellikle namazda farzın Te`hiri vaciblerden birinin unutularak yapılmaması (terki) yahut Sonraya bırakılması (te`hiri),yahut da vaktinden once yapılması (takdimi) suretiyle ortaya çıkar
Namaz içinde bu yanlışlıklar hatırlanırsa namaz sonunda sehiv secdesi yapılırSehiv secdeleri vacibdir
SEHİV SECDESİNİN YAPILIŞI NASILDIR?
Son Oturuşta Tahiyyat okunduktan sonra ,imam olan kimse sadece sağ tarafına yanlız kılan ise iki tarafınıda selam verir ve hemen ardından Allahu Ekber Diyerek 2 defa secdeye varırİkinci Secdede sonra doğrulup ve yeniden Tahiyyatı ,salavat dualarını okuyarak selam verirBöylece sehiv secdesi yerine getirilmiş olur
Namaz kılan kimse şayet selam verdikten sonra yanıldığını hatırlarsa yönünü kibleden cevirmemiş ve konuşmamış ise sehiv secdesi yapabilirFakat yerinden kalkmış yönünü kıbleden cevirmiş veya konuşmuş ise artık sehiv secdesi yapamazNamaz sahihtir ancak Sehiv secdesi yaplmadığı için sevabı noksandır
Vaciblerden biri kasden terkedilirse namazi Tekrar etmek gerekir Sehiv Secdesi yapmak kafi gelmez
SEHİV SECDESİ YAPAN İMAMA İKTİDA (UYMAK) SAHİHTİR
Sehiv Secdesini Gerektiren Haller
Sehiv secdesini gerektiren hallerden bâzıları şunlardır
1 Fâtıha'dan sonra zammı sûre okumadan rukû'a gitmek
Rukû'da iken hatırlarsa, doğrulup sûreyi okur, sonra tekrar rukû'a gider Namazın sonunda da sehiv secdesi yapar
2 Unutarak Fâtıha'yı ıkı kere okumak
3 Vitir namazlarının tekbir ve kunut duasını unutmak Rukû'da iken hatırlasa, doğrulup kunut okumazSonunda sehiv secdesini yapmakla yetinir
4 Dört rek'atlı namazlarda, ıkı rek'at kıldıktan sonra oturmayı unutarak uçuncu rek'ata kalkmak, yanı, ilk oturuşu terketmek Bu durumda bakılır
Eğer namazı kılan kışı tamamen kalkmış veya kalkmaya daha yakın bir durumda ise, oturmaz, namazı bitirip sonunda sehiv secdesi yapar Eğer oturmaya daha yakın bir halde ise, oturur, sonunda da sehiv secdesi yapmaz Tam kalktıktan sonra oturmak ise, namazı bozar
5 Birinci oturuşta Tehıyyât'ı okuduktan sonra hemen kalkmayıp salâvatları ve duaları okumak yahut da bir rukun edâ edecek kadar gecikmek
Bu durumda eğer salâvattan okunan kısım bir cümle teşkil eder ise (Allahumme sallı ala Muhammedın demek gibi) namazın sonunda sehiv secdesi yapılır Fakat okunan kısım bir cümle teşkil etmemişse, sehiv secdesine gerek yoktur
6 Dört rek'atlı farz namazlarda, son rek'atta oturmaksızın beşinci rek'ata kalkılacak olsa, beşinci rek'atın kıyam, kırâet ve rukû'u tamamlanıp secdeye gidilmedikçe, donup tekrar oturulur Tehıyyâtdan sonra selâm verilip sehiv secdesi yapılır Çunku bu durumda farz olan son oturuş te'hıre uğramıştır
Fakat beşinci rek'at için secde yapılmış olursa, bu namaz nafileye döner Artık buna bir rek'at daha ilâve ederek, 6 rek'atlık bir nafile namazı kılınmış olur Dolayısıyla sehiv secdesi de gerekmez
7 Dört rek'atlı bir farz namazın son ka'desınde teşehhud miktarı oturduktan sonra kalkan kimse, hemen oturup selâm verir Tekrar Tehıyvai okumasına gerek yoktur Hâttâ oturmadan ayakta bile selâm verebilir Zira farz olan oturuşu yapmıştır Yalnız ayakta selâm vermekle sünneti terketmış olur Sonunda ayrıca sehiv secdesi de lâzımdır Çunku selâm te'hıre uğramıştır
8 İmama sonradan yetişen kimse, kendi kıldığı rek'atlar içinde hatâ yaparsa, o hatâsı için sehiv secdesi yapar
9 İmamın, açıktan okuması vâcıb olan yerlerde gizli, gizli okuması vâcıb olan yerlerde de açık okuması Meselâ öğle namazında Fatiha ve zammı sûreyi sesli okuması, akşam namazında da içinden okuması gibi
Namazdaki teşbih ve tekbirlerin cehren okunması, sehiv secdesini ıcab ettirmez
10 Namaz içinde Fatiha okunduktan sonra hangi âyet veya sûreyi okuyacağı bir müddet tefekkür edilse, sehiv secdesi ıcab eder unku vâcıb te'hıre uğramıştır
11 Ta'dîlı erkânın terki, sehiv secdesini gerektirir
12 Namazda sehiv secdesini ıcab eden birkaç halâdan dolayı tek sehiv secdesi yeterlidir
Sehiv secdesinde, ıkı secde ile Tehıyyât'ı okumak ve selâm vermek vâcıbdır Tehıyyât'dan sonraki salâvat ve dualar ve secdedeki tekbirler ve teşbihler ise sünnettir
Bir namaz içinde, o namazın rek'atları sayısında şüphe etmek, namaz kılan kimse vesveseli biri değilse, kılınan namazı ıptâl eder Yeniden kılmak gerekir Nitekim vakit varken, namazı kılıp kılmadığında tereddud eden de o namazı kılar Namazı tamamladıktan sonra rek'at sayısında şüpheye itibar yoktur Ancak noksan kıldığını kesin olarak anlarsa namazı yeniden kılar
TİLAVET SECDESİ
Tilâvet Secdesi Nedir?
Kur'ânı Kerim'de bâzı secde âyetleri vardır ki, bunlardan birini okuyan veya dinleyen kimseye secde etmek vâcıb olur Kur'ânı Kerim'de secde âyetleri 14 yerdedir
Yapılışı Nasıldır?
Tilâvet secdesi niyetiyle eller kaldırılmaksızın Allahu Ekber denilerek secdeye varılır Secdede uç kere Subhâne rabbıye'la'lâ veya bir kere
Subhâne Rabbına in kâne va'du rabbınâ lemef'ûlâ denir Sonra Allahu Ekber denerek secdeden kalkılır
Tilâvet secdesinin tek ruknu vardır o da Allah Teâlâ'yı ta'zim, O'na karşı tevazu' ve secdeden kaçınanlara muhalefet etmek için alnını yere koymaktır
Tilâvet secdesine ayaktan inilmesi, secdeden kalkarken ayağa kadar kalkılması ve ayağa kalkarken
Gufrâneke rabbenâ ve ıleykel masîr
denilmesi mustehabdır
Secdeye inerken ve kalkarken alınan tekbirler de mustehabdır Vâcıb olan, sadece alnı yere koyup secde etmektir
Tilâvet Secdesi Kimlere Vâcibdir?
Okuyan kimse mânasını anlamasa, duyan kimse dinlemek kasdı ile duymasa bile, yine secde vâcıb olur Secde âyetinin Türkçe veya Farsça mealim okumak da secdeyi vâcıb kılar Hayıznıfas hâlindeki kadına tilâvet secdesi lâzım gelmez
Teyp ve plâktan dinlenen âyetler, aksı seda (yankı) hükmünde olduğu için sehiv secdesi vâcıb olmaz Amma secde yapılsa daha güzeldir Radyo ve televizyondan naklen yanında ise secde âyeti okunacak olsa, dinleyene secde vâcıb olur Zira bu, aksı seda değil, naklı sedadır
Namazda Tilâvet Secdesi Nasıl Yapılır?
Namazda okunan secde âyetinden sonra, hemen secdeye varılır, sonra kalkılarak kırâete devam edilir Fakat secde âyetinden sonra uç âyet geçmeden rükû'a gidilirse ve bu rükû'a gidişte tilâvet secdesi de niyet edilirse, rükû', tilâvet secdesi yerine de geçer Rekatın sonunda yapılan secde ise, tilâvet secdesine ister niyet edilsin isterse edilmesin tilâvet secdesi yerine kâim olur Bu bakımdan imamın bir karışıklığa meydan vermemek için kırâetın ortasında secdeye gitmek yerine, secde âyetinden hemen sonra veya en fazla ıkı âyet daha okuyarak rukû'a ve secdeye gitmesi daha uygundur Secde âyetinin ardından uç veya daha fazla âyet okuyacağı takdirde, tilâvet secdesi, secde âyeti okunur okunmaz derhal yapılıp tekrar kıyama kalkılmadı, kırâete bundan sonra devam edilmesi vâcıb olur Bu durumda namazın rükû' ve secdesıyle tilâvet secdesi sakıt olmaz
Secde âyeti hecelenerek okunacak olursa veya sadece yazılsa veyahut telâffuz edilmeden sadece yazısına bakılsa, secde lâzım gelmez Bir secde âyetinin ekserisi okunmadan da secde yapılması gerekmez
Bir mecliste bir secde âyeti birkaç defa okunup tekrar edilse, bunun için tek tilâvet secdesi kâfidir Fakat ayrı ayrı secde âyetleri okunsa veya aynı secde âyeti başka başka meclislerde okunsa, herbırı için ayrı ayrı secde etmek vâcıb olur
Secde Ayetlerinin Bulunduğu Süreler Hangileridir?
Süre ismi Ayet numarası
1 A'raf sûresi 206
2 Ra'd Sûresi 15
3 Nahl sûresi 49
4 Isrâ sûresi 107
5 Meryem sûresi58
6 Hacc sûresi18
7 Furkan sûresi60
8 Neml sûresi25
9 Secde sûresi15
10 Sâd sûresi24
11 Fussılet sûresi31
12 Necm sûresi62
13 Inşıkak sûresi21
14 Alâk sûresi19
Tilâvet Secdesinin Kazası Olur mu?
Secde âyeti okunur okunmaz hemen tilâvet secdesi yapılması gerekmez Bu secde daha sonra da yapılabilir Tine edâ olur kaza olmaz Fakat zaruret olmadıkça te'hırı, tenzihen mekruhtur
Secde âyeti okununca hemen secde etmek mumkun olmadığı takdirde, okuyan ve dinleyenlerin
Semi`na ve eta`na gufraneke rabbena ve ileyke`lmasir
demeleri mustehabdir
ALLAH`IN SELAMI ÜZERİNİZE OLSUN