*Çok yemek yeme
*Çok ziyade su tüketme
*Çok ziyade idrara çıkma
*İştah artışına karşın süratli kilo kaybı
Şeker illeti kuşkusunun oluşmasının akabinde birinci yapılması gereken açlık ve tokluk kan şekeri seviyelerinin ölçülmesidir. Bu pahaların yüksek çıkması durumunda OGGT testi (oral glukoz tölorans testi) ismi verilen şeker yükleme testi yapılır sma günümüzde artık bundan çok daha spesifik testler yapılmaktadır.
Şeker illeti teşhisinden evvel risk öbeğinde olan kimseler;
Aile yakınlarında diyabet tanısı konmuş bireyleri olanlar
30 yaşından sonra ani formda kilo alan VKI (vücut kitle endeksi) otuz civarında olanlar
Çokça düşük yapmış, ya da meyyit veladet yapmış bayanlar
Hamilelik diyabeti olan insanlar
İri bebek doğurmuş hatunlar
Yaşı genç olduğu halde, hipertansiyon, kolestrol seviyeleri yüksek olan bireyler
Kan şekeri takibinde, hastanın aç ve tok olduğu devirlerde ki kan şekeri pahası tespiti ile birlikte, kan şekeri seviyelerinin son iki üç aylık ortalamasını gösteren HbA1c seviyesi ve son 2-3 haftalık ortalamayı gösteren Fruktozamin kıymetleri de değer taşımaktadır.
Hastanın şeker marazı ameliyatına hazırlanma süreci
Cerrahi müdahale, operasyonun planlanması ile başlar ameliyat sonrası takipleriyle devam eder, bu süreç uzun ve dikkatli geçirilmesi gereken bir süreç olduğundan, hasta ve tabip ahengi epeyce değerlidir.
Şeker illeti ameliyatı olmasına karar verilen hastalar operasyon öncesi gayeye yönelik olarak bir çok teste tabi tutulur, yapılan radyolojik ve laboratuvar incelemelerinden geçirilir. Yapılan detaylı incelemelerin sebebi hastanın diyabetik durumu ve hastanın organlarının durumu yanı sıra fark edilmeyen operasyona handikap oluşum edebilecek rahatsızlıkların saptanmasıdır.
Hastalar metabolik cerrahi bilirkişisi ve ilgili bilirkişiler tarafından muayene edilir. Bu süreç içerisinde operasyona köstek oluşum edebilecek kalp damarlarının tıkanık olması vb durumlar belirlenebilir, öncelikle bu sıkıntılar giderilir ve hasta operasyon için devir belirlenir.
Şeker illeti ameliyatı öncesi hastaya kompetan hekim ve ekibi tarafından geniş bir haberlendirme yapılarak, hastanın hem fiziksek hem de ruhsal olarak operasyona hazırlanması sağlanır.
Bu görüşmede hastaya, ameliyat öncesi ve sonrası beslenme biçimleri, ameliyat sonrası uyulması gereken kurallar ve hastanın kazanması beklenen yeni hayatı ve hayat kalitesi hakkında haberler iletilir.
HbA1c nedir ve neyi gösterir?
HbA1c açlık ve tokluk şekerinin ortalamasını gösteren bir testtir. Açlık ve tokluk şekerinin ortalaması olan HbA1c tek başına bir tanı testi değildir. Bununla bir arada açlık ve tokluk şekeri ile birlikte değerlendirildiği vakit daha kesin sonuçlar verir. Bu test yapılacağı vakit hastanın aç yahut tok olması sorun oluşum etmez. HbA1c teşhis için değil, denetim için uygulanan bir testtir. Diyabet hastasının sıhhat durumu izlenirken hastanın, tabibin önerdiği diyetlere uyup uyması, verilen ilaçların sistemli alınması, tedavisini yeterli alıp almadığı denetim edilir.
Açlık kan şekeri sonuçları ve şeker marazı değerlendirmesi Açlık kan kabul edilen şeker seviyesinin en üstü 100mg olarak kabul edilir. Seviye bu pahanın üzerindeyse kuşkulu olarak kıymetlendirilebilir.
Bu kıymetin 100 ile 125 mg arasında ki bedellere sahip olan hasta da prediyabet, 126 mg ve üzerinde olan seviyede ise açık diyabet tanısı konur.
Tokluk kan şekeri nedir ve nasıl kıymetlendirilir?
Kişinin yemek yemesinin akabinde bir kaç saat sonra alınan kan bedeline tokluk kan şekeri denilmektedir. Bu paha şeker yüklemesinin akabinde ya da azık alımının akabinde iki farklı biçimde ölçülmektedir. Azık alımı yapıldıktan sonraki değerlendirmeler tokluk kan şekeri seviyesindeki hudut 130-140 mg arasındadır. Şayet kıymet bu seviyesinin üzerindeyse kan şekerinin yüksek olmasını 200mg üzerinde ise bu duruma “diyabet” denilir.
Ameliyat öncesi hazırlık devri
Her operasyon öncesi, operasyonun tipine nazaran dikkat edilmesi gereken birtakım durumlar vardır. Şeker illeti ameliyatından evvel hastanın dikkat etmesi gereken noktaları, kompetan tabip ve hastaya bildirecektir, ön hazırlık devrinde hasta ve ekip koordinasyonuyla hazırlıkların tamamlanması gerekir, operasyon sonuna kadar ve operasyon sonrasında hasta ekiple koordinasyonlu bir çalışma içinde olup ekipten bir birey üzere hassas davranmalıdır.
Tabiple yapılan birinci görüşmede hasta sıhhat geçmişi ile ilgili detayları hekimine aktarmalıdır. Örneğin hasta daha öncesinde bir kalp buhranı, ya da koroner by-pass üzere bir sıhhat sorunu yaşamışsa bunu tabibine birinci görüşmede bildirmelidir. Bununla birlikte daima kullandığı ilaçları ya da alejik olduğunu bildiği bir ilacı da bildirmesi hastanın operasyon sonrasında ortaya çıkabilecek durumlarda alacağı tedaviyi de etkileyebilir. Hasta operasyon öncesinde grip, nezle üzere metabolizmasının direncini düşürecek bir hastalık geçirirse bunu da tabibine kesinlikle bildirmelidir. Eksper hekim tüm bunların ışığında daha sağlıklı planlama yapabilecektir.
Hatunlarda mensturasyon devrinde ameliyatın ertelenmesine gereksinim duyulmaz fakat bu durumu doktora bildirmekte yarar vardır. Birtakım hatunlar bu devirde çok hassasiyet hissettiklerinden kısa vadeli bir erteleme isteyebilirler, bu kararı hekimiyle birlikte uygulayabilirler.
Mütemadi kullanılan ilaçların yanı sıra aspirin üzere kanı sulandırıcı ilaçların operasyon öncesinde on günlük devirde kullanılmamış olması sahih olacaktır. Bu ilaçlar kanı sulandırdıklarından kanın pıhtılaşmasını geciktirmektedir, bu da operasyon esnasında sorun yaratabilir. Kan sulandıran ilaçların yanı sıra içerisinde E vitamini ya da gingko biloba da bu kümeye dahildir, tıpkı biçimde kanı sulandırmakta, kan pıhtılaşmasını geciktirmektedirler.
Bunların dışında yohimbin, anestezik ilaçların tesirini ziyadeleştirir, içerisinde ginseng bulunan ilaçlar ise taşikardi ve hipertansiyona neden olabilir. Bu ilaçlar ya da bu içerikleri barındıran takviyelerin alımı ameliyat öncesinde on gün içinde tasarrufunun durdurulması gereklidir. Bunların dışında bilirkişi tabibin mahsusen kullanmanızı isteyeceği ilaçlar olabilir, tüm bu durumlar için kesinlikle tedavi geçmişinizi kullandığınız ilaç ve takviyelerin kesinlikle bilirkişi doktora bildirilmesi gereklidir.
Şeker marazı ameliyatından evvel bir haftalık süreç içerisinde muhakkak alkol alınmamalıdır. Alkol metabolizmanın direncini düşrdüğü üzere anestezik hususlarla etkileşime geçebilir.
Son olarak yapılan tahliller anestezi mütehassısı tarafından da kıymetlendirilerek hastanın fiziki durumunun anesteziye iyiliği kıymetlendirilir.