iltasyazilim
FD Üye
ŞELPE
Kendi içinde çok öbür şekilleri ve çeşitli özellikleri bulunan şelpe tekniğinde, elin tüm tellere yukarıdan aşağı ve aşağıdan yukarı vurulması gibi iki temel fonksiyon vardır Vuruş şekli, ifade ve tını olarak bambaşka anlayışta olan bu iki fonksiyon, kendi içinde de çeşitli özellikler göstermektedir
Tel Çekme Tekniği
Tel çekme, bağlamanın esas tekniklerindendir Parmakla teli çekerek ses çıkarmayı açıklayan bu teknik, kopuzun birincil dönemlerinden bu güne dek gelişerek süregelmiştir Anadolu'da el ile bağlama çalma geleneğinin genelinde rastlanılan bu icra şekli, Doğu yöreleri ve Teke Bölgesinde farklılıklar içermektedir Bu pozisyonda genelde daha alçak ve orta tel için sinyâl parmağı alttan yukarı, üstteki tel için ise başparmak kullanılarak yukarıdan aşağı çekilmek suretiyle ses çıkarılmaktadır Doğu yörelerimizde genellikle uzun hava icralarında, ara sıra da ritmik ezgilerde kullanılan bu teknikte, ezginin her sesine birebir vuruşlar gelebilmektedir Kendisine özgü bir tını karakteri olan bu tekniğin tipik özelliği, sağ el ile az sayıda vuruş yapıp sol el ile olabildiğince fazla sayıda ses çıkarılmasıdır Kanımızca, özellikle hızlı ezgilerde her notaya bir vuruş yapmanın zorluğu bu anlayışı doğurmuş olmalıdır
Parmak Dövme Tekniği
Parmak vurma tekniği; Anadolu el ile bağlama çalma geleneği içerisinde yer alan ve dünyada sadece Anadolu'nun Teke bölgesi Yörük Türkmen kültürüne ait eşsiz bir ses tümdengelim tekniğidir Bu teknik, şelpe ve tel çekme teknikleri gibi bağlamanın köklerine uzanan derin bir tarihe sahip değildir Bağırsak tel ile mümkün olmayan, ancak madeni telin basit tınlamasına yan olarak büyüyen bu tekniğin, iyimser bir bakışla madeni tellerin bağlamaya takılışına kadar uzanan bir geçmişi vardır
Parmak dövme tekniği; bağlamada açık tellerin bir tam beşli tizindeki perdeye genel olarak sinyâl parmağı, ara sıra de orta parmakta vurulup çekilmesini açıklayan bir ses çıkarma tekniğidir
*
Kendi içinde çok öbür şekilleri ve çeşitli özellikleri bulunan şelpe tekniğinde, elin tüm tellere yukarıdan aşağı ve aşağıdan yukarı vurulması gibi iki temel fonksiyon vardır Vuruş şekli, ifade ve tını olarak bambaşka anlayışta olan bu iki fonksiyon, kendi içinde de çeşitli özellikler göstermektedir
Tel Çekme Tekniği
Tel çekme, bağlamanın esas tekniklerindendir Parmakla teli çekerek ses çıkarmayı açıklayan bu teknik, kopuzun birincil dönemlerinden bu güne dek gelişerek süregelmiştir Anadolu'da el ile bağlama çalma geleneğinin genelinde rastlanılan bu icra şekli, Doğu yöreleri ve Teke Bölgesinde farklılıklar içermektedir Bu pozisyonda genelde daha alçak ve orta tel için sinyâl parmağı alttan yukarı, üstteki tel için ise başparmak kullanılarak yukarıdan aşağı çekilmek suretiyle ses çıkarılmaktadır Doğu yörelerimizde genellikle uzun hava icralarında, ara sıra da ritmik ezgilerde kullanılan bu teknikte, ezginin her sesine birebir vuruşlar gelebilmektedir Kendisine özgü bir tını karakteri olan bu tekniğin tipik özelliği, sağ el ile az sayıda vuruş yapıp sol el ile olabildiğince fazla sayıda ses çıkarılmasıdır Kanımızca, özellikle hızlı ezgilerde her notaya bir vuruş yapmanın zorluğu bu anlayışı doğurmuş olmalıdır
Parmak Dövme Tekniği
Parmak vurma tekniği; Anadolu el ile bağlama çalma geleneği içerisinde yer alan ve dünyada sadece Anadolu'nun Teke bölgesi Yörük Türkmen kültürüne ait eşsiz bir ses tümdengelim tekniğidir Bu teknik, şelpe ve tel çekme teknikleri gibi bağlamanın köklerine uzanan derin bir tarihe sahip değildir Bağırsak tel ile mümkün olmayan, ancak madeni telin basit tınlamasına yan olarak büyüyen bu tekniğin, iyimser bir bakışla madeni tellerin bağlamaya takılışına kadar uzanan bir geçmişi vardır
Parmak dövme tekniği; bağlamada açık tellerin bir tam beşli tizindeki perdeye genel olarak sinyâl parmağı, ara sıra de orta parmakta vurulup çekilmesini açıklayan bir ses çıkarma tekniğidir
*