Semen Değerlendirmesi (Spermiyogram)

Semen Değerlendirmesi (Spermiyogram) spermiyogram spermiogram nasıl verilir spermiogram değerlendirmesi hipospermik spermiyogram değerlendirmesi Erkeğin ilk değerlendirmesi semen analizi(spermiyogram) olarak adlandırılan tetkikle yapılır Semen analizinde standardizasyonu sağlayabilmek için, erkekten tetkik öncesinde 35 günlük cinsel diyet yapması istenir Spermiogram; semenin volümü (meninin hacmi), yoğunluğu, kıvamı, PH’ı, likefaksiyon (erime) süresi, spermlerin sayısı, hareketlilik oranı ve morfolojisi (yapısı) hakkında bilgi verir Semen (meni), hem nitelik ayrıca de nicelik açısından değerlendirilmektedir Spermiyogram, erkek yumurtalıklarının (testislerin) sperm üretme kapasitesinin ve erkek genital sisteminin dinç olup olmadığının değerlendirilmesindeki ilk adımdır Spermiyogramda Değerlendirilen Kriterler Volüm (Hacim): WHO kriterlerine göre semen 2 ml 6 ml aralarında olmalıdır 6ml’den fazla olan semen hiperspermik, 1 ml veya daha eksik ise hipospermik olarak isimlendirilir Hamilelik açısından her iki durumum da olması istenmez Renk: Normalde semen opak ve grimsi renklidir Uzun süreli cinsel perhizlerde sarı, semende eritrositlerin (alyuvarların) bulunması halinde kırmızıkahverengi, uzun süreli antibiyotik kullanımı sonrası soluk görülebilir Koku: Semen olasılıkla prostat bezinin salgıladığı sperminin oksidasyonundan nedeniyle beygir kestanesi çiçeğigibi kokar PH: Adi semen pH’ı 7,28 arasındadır pH’ın 8’in üstünde olduğu durumlar akut enfeksiyonu veya ölçümün geç yapıldığını gösterir pH’ın 7’nin aşağıda olduğu azoospermi olgularında boşaltma kanallarının obstrüksiyonu (tıkanıklığı), aksesuar bezlerin agenezisi, veziküla seminalisin kronik enfeksiyonları ve idrarın semene karıştığı düşünülmelidir id LikofaksiyonSüresi(SemeninÇözünürlüğü): Ejakülasyon (meninin boşaltılması) esnasında akan olan ve veziküla seminalisin salgıladığı protein kinazenziminin etkisiyle koagüle olan ( pıhtılaşan)semen 1020 dakika içerisinde kendiliğinden eriyebilmeli yani likefiye olmalidır Likefaksiyon süresinin uzaması gibi bir aksama semen viskozitesinin (kıvamının) arttığını gösterir ancak bu da istenmeyen bir durumdur Viskozite: Normalde semen hafifçe visköz yani kıvamlıdır Prostatit, vezikülit gibi kronik enfeksiyonlarda viskozite artmış olabilir Semen örneği, herhangi bir kayganlaştırıcı madde kullanılmadan, masturbasyonla verilir Eğer misal, evde verilmişse en geç 1 saat içinde laboratuvara ulaştırılmalıdır Bazı durumlarda semen örneği cinsel ilişki ile de verilebilir, ama bunun için spermleri öldürmeyen özel kondomlar androloji laboratuvarından tedarik edilmelidir Semen örneği doğrudan doğruya ve değişik işlemlerden daha sonra değerlendirilir Dünya Sağlık Durumu Teşkilatı kriterlerine kadar yapılan bir sperm değerlendirmesine sıradan denilebilmesi için sperm sayımının mililitrede 20 milyondan pozitif, hareketliliğinin %50'nin üstünde ve minimum %70'inin şekil olarak olağan olması gerekmektedir Bu analizin daha detaylandırılmış ve merkezimizde de yapılan öteki bir biçiminde ise yapısal normallik özel boyama tekniği ile değerlendirilmekte, % 14 ve üstü değerler bayağı olarak kabul edilmektedir (Kruger analizi) Semendeki anormallikler başta yumurtalıklardan (testis) sperm üretilmesi aşamasındaki problemler sebebiyle oluşmaktadır Bu üretim sorununa neden olan etmen genellikle bilinememektedir Genetik ve hormonal bazı faktörlerin yanısıra, daha önce geçirilmiş enfeksiyonlar, aşırı sigara ve içki tüketimi veya sadece strese tabi olarak da sperm üretim problemleri yaşanabilir Bunun yanısıra bazı ilaçlar, değişik kimyasal maddeler, radyasyon ve radyoterapi sperm üretimi üzerinde negatif tesir yaratabilir Testislerde sperm üretiminin olağan olmasına karşın üretilen spermin taşınmasını karşılayan kanalların doğumsal olarak veya sonra geçirilen bir takım hastalıklara ast olarak tıkalı olması yine gebeliği önleyen faktörlerdendir Testislerin etraf ısısını arttırarak spermlerin üretimi ve hareketi üzerinde negatif tesir yaptığına inanılan varikosel (testislerden lekeli kanı içeren toplar damarların genişlemesi ve bölgede lekeli kan göllenmesinin artması durumu) cerrahi olarak düzeltilebilecek bir sorundur Ancak operasyona rağmen spermlerde fonksiyonel bir gelişme sağlanamayabilir veya görünümde bir düzelme olmakla birlikte dölleme kabiliyeti arttırılamayabilir Ara Sıra de olsa semenin içinde sperme hasar verebilecek antikorlar bulunabilir Bu şart genel olarak ameliyat, geçirilmiş travma (testise darbe, kaza vb) veya enfeksiyonlara alt olarak gelişebilir Tüm bu faktörlere emrindeki olarak semen içerisinde ya hiç sperm bulunmayabilir (azoospermi) veya sperm sayısında azalma (oligozoospermi), hareketliliğinde azalma (astenozoospermi) ya da biçimsizlik (teratozoospermi) veya bu son üç durumun dağıtılmış şekillerde kombinasyonları görülebilir Çare semen analizindeki bozukluğun nedenine ve derecesine yan olarak istikrarsızlık göstermektedir Çoğunlukla erkeklerin bir üroloji uzmanı kadar değerlendirilmesi gerekebilir Hap tedavisi erkeğe alt problemlerde nadiren başarılı olmaktadır Erkek inferilitesinin tedavisi; enfeksiyonlar için antibiotik kullanımını, varikosel ya da kanal tıkanıklıkları için işlem yapılmasını, sperm kalitesini arttırmak için hormon kullanımını, aşılama (intrauterin inseminasyon (IUI) ya da diğer tezgâhtar üreme tekniklerinin uygulanmasını gerektirebilir Tüp bebeğin olağan yöntemlerle uygulanması bu hastalara bir tedarik kısmet tanımışsa da erkeğe bağlı problemlerin çözümünde çığır açan gelişme merkezimizde de yapılan mikroenjeksiyon (ICSI) uygulaması olmuş ve böylelikle spermin dölleme kabiliyetine bakılmaksızın canlı spermi olan herkesin çocuk sahibi olabilme şansını yakalayabilmesini sağlamıştır