Servet-i Fünun Latin Harflerine Çevriliyor

Mal Varlığıi Fünun Latin harfleriyle basılacak

Osmanlı Türkçesiyle yazılan Türk edebiyatının kayda değer inşa taşlarından Mal Varlığıi Fünûn dergisi, Lâtin harflerine aktarılıyor

İstanbul Üniversitesi (İÜ) Çalışmalar Merkezi ve İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı işbirliğinde yürütülen proje dahilinde, Mal Varlığıi Fünûn dergisi, tercüme programı kullanılarak Lâtin harflerine aktarılıyor

İÜ 2010 İstanbul Projeleri Kurulu Koordinatörü Prof Dr Ahmet Kala, Osmanlıca matbu eserlerin, Latin harfli Türkçe'ye çevrilmesiyle ile ilgili data verdi

Hat'ın el yazısıyla yazıldığını, matbunun ise taş ve kurşun harfler ile zorlama yapılarak gerçekleştiğini belirten Prof Dr Kala, Osmanlı'daki hattatlarca geliştirilen matbu yazı sitili ve yazı puntosunun bugün tüm İslam dünyası nda kabul gören bir yazı sitili olduğunu anlattı

Çok sayıda Osmanlıca eserin matbu olduğunu dile getiren Prof Dr Kala, ancak matbu Osmanlıcayı Latin harfli Türkçe'ye aktarmanın zor olduğunu açıklama etti

Kala, projenin İstanbul'daki hat örnekleri ve hangi hattatlara ait olduğunun belirlenmesi ve Mal Varlığıi Fünun dergisinin Latin harfli Türkçe'ye çevrilmesi ayaklarının olduğunu kaydetti

YETERLİ OSMANLICA UZMANI BULUNMUYOR
Osmanlı'da matbu eserlerin 1727'den itibaren basılmaya başlandığını, 1800'lerin başlarından itibaren matbaanın kullanımının yaygınlaştığın ı söyleyen Prof Dr Kala, Dergi, gazete, kitap gibi kaynakları katarsak Osmanlıca matbu eser sayısı 1 milyon civarında Oysa bunun yüzde birinin bile transkiripi (Latin harflerine aktarılması) yapılmadı Bunun nedenlerinden biri, şimdiye kadar çevirilerde uzmanlar faydalanacağı kısımları çevirdi Gerisine karışmadı başkaca Türkiye'de yeterli Osmanlıca uzmanı bulunmuyor derli toplu bir çeviri kaynağı yokdiye konuştu

Serveti Fünun dergisinin matbu olması ve aktüel konuları işlemesi nedeniyle seçildiğini anlatan Kala, projenin fiilen o yüzyılın aktüel bir dergisinden yola çıkarak bir dönemi yansıtma ihtiyacından kaynaklandığını kaydetti

DÖNEMİN NABZINI TUTUYORDU
Prof Dr Kala, Serveti Fünun dergisinin ve yetiştirdiği kayda değer isimlerin Cumhuriyet'in kuruluş yıllarına kadar uzanan bir tarih dilimini içerdiğini, derginin dönemin bilhassa edebiyat dünyasının nabzını tuttuğunu anlattı

İÜ bünyesindeki kütüphanede yer alan dergilerin yaklaşık 12 karakter bir ekiple geliştirilen bir yazılımla bilgisayar ortamında çok kısa sürede çevirisini yaptıklarını bildiren Prof Dr Kala, amaçlarının Osmanlıca kaynakların tümünün aktarımını yaparak toplu bir kaynak meydana getirmek olduğunu söyledi

YÜZDE 70'İ TAMAMLANDI
Prof Dr Kala, Mal Varlığıi Fünun dergisinin transfer bölümünde çalışmaların az daha yüzde 70'inin tamamlandığını anlattı

Bir sene sürecek projeyle Osmanlıca'yı bundan böyle görsel ışık halkası getireceklerini kaydeden Prof Dr Kala, geçmiş dönemlerde bu anlamda bir takım girişimlerin olduğunu, ancak birincil kez bu dek geniş kapsamda bir çalışmanın yapıldığını belirtti

Projenin diğer ayağını ise kentteki müzeler, vakıf eserleri, kütüphaneler veya öteki tarihi yapılardaki hatların, hangi hattatlara ait olduğunun tespit edilmesi şeklinde ifade eden Prof Dr Kala, bu çerçevede 100 civarında hattat ve onlara ait 500'e yakın hat örneği belirlediklerini kaydetti

*