Şeyh Şamil Kimdir Kısaca

Şeyh Şamil Hakkında bilgi
Şeyh Şamil (1797 1871)
İmam Şamil 1797 yılında Dağıstanın Gimri koyunde dunyaya geldi Babası bolgenin yerli halklarından Avar Turklerine mensup Dengau Muhammeddir 15 yaşında iken at binerek kılıc kuşandı 20 yaşına geldiğinde iki metreyi aşan boyu ile atlama, ateş etme, gureş, koşu, kılıc gibi spor dallarında ustun yetenek sahibi olmuştu

Oğrenimine bilgin Said Harekaninin yanında başladı Daha sonra kayınpederi olan Nakşibendi Şeyhi Cemaleddin Gazi Kumukinin oğrencisi oldu Kendinden once İmamet makamında bulunan Gazi Muhammed ve Hamzat Begin muşavirliğini yaptı Son derece sade ve kanaatkar bir hayatı vardı

İmam Şamil, muhtelif zamanlarda beş defa evlenmiş ve bu izacların bazıları dini ve siyasi sebeplerle olmuştu Şamilin Fatimat, Cevheret, Zahidet, Emine ve Şovanat ismindeki zevcelerinden Ahmed Cemaleddin, Muhammed Gazi, Muhammed Said, Muhammed Şefi, Cemaleddin ve Muhammed Kamil isimli altı oğlu ile Fatimat, Nafisat, Necabat, BahuMesedu ve Safiyat isimli beş kızı oldu

Şamil, İmam yani devlet başkanı secildikten sonra ilk iş olarak ic işlerini ele aldı Ruslara karşı daha etkili savaşmak icin luzumlu idari ve askeri teşkilatları yeni esaslara gore tanzim etti Bir taraftan askeri tedbirler alıp duşmana karşı savunma savaşları verirken, diğer taraftan da muntazam adli ve idari sivil bir devlet mekanizması geliştirmiş, medreselerde eğitime onem verdirmiş, fikir ve sanat alanında da buyuk adımlar atılmasını sağlamıştır Doneminde tophaneler, baruthaneler, silahhaneler yapılmış, muntazam birlikler halinde askeri teşkilat kurulmuştur

Guclu hitabeti, kararlı tutumu ve askeri dehasıyla buyuk başarılar kazanmış, unu kısa zamanda yayılarak, otoritesi Dağıstan civarında yaşayan geniş topluluklar tarafından kabul edilmiştir

İmam Şamil, idare sistemini yeniden duzenlerken, ulkeyi naiplik ve vilayetlere ayırarak bunların başına hem askeri hem de sivil yetkilerle donatılmış naipleri getirdi Uc veya dort naiplik bir vilayet idi Vilayetlerin başındaki naibin rutbesi daha yuksekti

Ayrıca, her biri birer savaş kahramanı olan bu yuksek rutbeli naiplerden Ahverdil Muhammed, Kabet Muhammed, Şuayıb Molla, Taşof Hacı, Danyal Sultan, Nur Muhammed, Hitinav Musa, Sadullah, Duba Hacı, Hacı Murat ve Şamilin buyuk oğlu Muhammed Gazi, gazavatın adı anılması gereken başlıca kahramanları oldular

Şamil imam secildiği 1834 yılından 1859 yılına kadar Rusyanın buyukluğu ve kudretine rağmen yılmadan mucadeleyi surdurdu Kendinden onceki iki imamın doneminde de fiilen 10 yıl savaşlara iştirak ettiğinden durup dinlenmeden cihad ettiği sure tam 35 yılı bulmuştur Bu sure zarfında Rus kuvvetlerine buyuk zayiatlar vermiş ancak kısıtlı sayıdaki asker sayısı da gunden gune erimiştir 1839da Ahulgo Tepesinde 3000 murid ile General Grabbe komutasındaki 10000i aşkın ustun donanımlı Rus ordusunun kuşatmasına 80 gun sureyle direnişi harp tarihine gecmiştir Şamil bu savaşta eşi Cevhereti, oğlu Saidi ve kızkardeşi Mesedoyu kaybetmiş, 8 yaşındaki oğlu Cemaleddini Ruslara rehin vermek zorunda kalmıştır

Bu dehşet verici savaşlarda sadece insan kaybı olmadı Ruslar, ancak aylar suren savaşlar sonunda işgal edebildikleri bolgelerde, ağacları, ormanları yakıp, bir tek canlı yaratık bırakmadan ilerlerdiler

Savaşlara iştirak eden Rus komutanlarından Milyutin, 80 gun devam eden Ahulgo savaşı hakkında hatıratında şu satırlara yer verir; Artık muharebenin sevk ve idaresi kumandanların elinden busbutun cıkmıştı Hiddetlerinden kopurmuş, adeta cıldırmış bir hale gelen dağlılar, ulu orta askerlerimizin uzerine saldırıyor, sungu ucunda can verinceye kadar dovuşuyorlardı Kadınlar bile kendilerini kudurmuş gibi mudafaa ettiler ve silahsız oldukları halde sıra sıra sungulerimizin uzerine atıldılar Lakin muvaffakiyet icin her turlu fedakarlığı goze almış olan Rus kumandanlığı inatla taarruzlara devam etti Teslim olmayı katiyyen reddeden dağlılar, hicbir umitleri kalmadığı halde kahramanca dovuştuler Kadınlar, cocuklar ellerindeki kamalarla Ruslara hucum ediyor, sungulerin onunde goz kırpmadan can veriyorlardı Bazıları ise kendilerini ve cocuklarını korkunc ucurumlara atıyorlardı Yaralılar bile inanılmaz şekilde dovuşuyordu

Dost ulkelerden hicbir yardım goremeyen İmam Şamilin, nihayet elindeki butun kuvvet kaynakları tukenir ve 1859un 6 Eylulunde Gunipte Prens Baryatinsky komutasındaki 70000 kişilik Rus ordusuna, yanında birkac yuz kişi kalıncaya kadar direndikten sonra teslim olur

İmam Şamil, aile efradı ve 40 kadar adamı Petersburga Carın sarayına goturulur Rus Carı IIAleksandr tarafından sarayın kapısında hayrete duşulecek derecede nazik karşılanır Car, babası 1Nikolaya ve ihtişamlı ordularına tam otuzbeş yıl Kafkasyayı zindan eden, zamanının bu en buyuk kahramanını karşısında gorur gormez, yuzunden ve sakalından hayranlıkla opmekten kendini alıkoyamaz

İmam Şamil bir ay kadar sarayda misafir edildikten sonra, saygın tutsak olarak esaret yıllarını gecireceği Kalugaya gonderilir

Ancak Şamil ve ailesine esaret cok ağır gelir İki yıl icinde Şamilin simsiyah sacları beyazlar Buyuk kızı Nafisat ile gelini Muhammed Gazinin karısı Kerimet uzuntuden vereme yakalanarak olurler

Aradan ancak on yıl gectikten sonra Car, onun Hacca gitmesine izin verir Ancak bir tedbir olarak oğlu Muhammed Şefiyi alıkoyar ve Haccı ifa ettikten sonra derhal Rusyaya donmesini şart koşar

Şamil, 1870 yılında maiyetindeki adamları ile birlikte Rusyadan ayrılarak once İstanbula uğrar Sultan Abdulaziz tarafından karşılanarak sarayda ağırlanır Şamilin İstanbula uğradığı haberi duyulduğunda şehirde yer yerinden oynamış, halk bu buyuk kahramanı gorebilmek icin saray kapılarına akın etmişti

Şamil, aşkına duştuğu son menzile bir an evvel varmak icin Sultanın kendisine tahsis ettiği gemi ile yola koyulur Cidde limanında Mekke Emiri, şehrin ileri gelenleri ve mahşeri bir kalabalık tarafından torenlerle karşılanarak Mekkede Şurefa dairesinde misafir edilir

Hac sırasında orada bulunduğunu duyan, dunyanın dort bir yanından gelmiş yaklaşık yuzbin muslumanın onu gormek icin yarattığı izdiham sonucu, hukumet makamları İmam Şamili Kabenin ustune cıkarmak suretiyle bu hayran kalabalığın arzusunu tatmin edebildi

Şamil, hac farizasını yerine getirdikten sonra Medineye gecer Medine gunlerinde son derece takatten duşer, cektiği buyuk ızdırap artık tahammul edilmez bir hal alır ve hastalanarak yatağa duşer Butun hayatını ulkesinin milli bağımsızlığına adayan, askeri dehasını butun dunyaya ve bizzat ebedi duşmanı Rus yuksek makamlarına dahi kabul ettiren, adını dunya tarihine gelmiş gecmiş en buyuk gerilla lideriolarak yazdıran İmam Şamil 4 Şubat 1871de 74 yaşında iken hayata gozlerini yumar