Sezaryene karşı puanlama değil kadın merkezli bakım

Sağlık Bakanlığı tarafından olağan doğumun teşvik edilmesi hedefiyle düzenlenen puanlama sistemlerinin iş barışını bozduğunu belirten (CİSÜ) Platformu’ndan EBEARGE Lideri Ayşegül Dönmez, “Kadını odağına alan merkezler gerekiyor” dedi.

Sağlık çalışanlarının çalışma şartlarını uygunlaştırmayı amaçlayan Beyaz Islahat kapsamında olağan doğumun teşvik edilmesi hedefiyle puanlama sistemi yine düzenlendi. Lakin sıhhat uzmanları sistemde değişiklik için puanlama uygulamalarına sıcak bakmıyor. Cinsel Sıhhat ve Üreme Sıhhati Hakları (CİSÜ) Platformu ismine konuşan EBEARGE (Ebelikte Eğitim Araştırma Geliştirme Derneği) Lideri Ayşegül Dönmez, “Normal doğumun teşvik edilmesi ve yüksek sezaryen oranlarının önüne geçilmesi için; puanlama sistemleri üzere iş barışını da bozan uygulamalar yerine kaliteli ve bayan merkezli bakım gerekiyor” dedi.

Dünyada her yıl yaklaşık 160 milyon doğumun gerçekleştiğini, doğum aksiyonu, doğum ve doğum sonrası erken periyottaki risklerin cinslerinin derecesinin ülkelere ve doğum ortamlarına nazaran değiştiğini aktaran Dönmez, sezaryen doğumun gereksinim olduğu durumlarda anne ve bebek için ömür kurtarıcı olduğunu vurguladı. Dönmez, bir toplumda anne, yenidoğan ve bebek vefat sayılarının yüzde 10-15 sezaryen oranıyla azaltılabileceğini belirterek ve Türkiye’deki sezaryen doğum sayısının artık vajinal doğumlardan çok daha fazla olduğuna dikkat çekerek, “Türkiye’de Sıhhat İstatistikleri Yıllığı 2020 bilgilerine nazaran; sezaryen doğumların canlı doğumlar içindeki oranı yüzde 57,3’tür. Türkiye, OECD ülkeleri ortasında sezaryen ile doğum oranının en yüksek olduğu ülkedir. Yüksek sezaryen doğum oranları bir halk sıhhati sorunudur” diye konuştu.

Puanlama sistemleri iş barışını bozuyor

Tüm dünyada sezaryen ile olan doğumların aşağıya çekilmesine yönelik bir eğilim olduğunu söz eden Dönmez, ebelerin ülkelerinin doğum siyasetlerinde kıymetli rol oynayabileceğini söyledi. Türkiye’de Sıhhat Bakanlığı’nın olağan doğumu teşvik etmek maksadıyla doğumhanelerin fiziki kurallarını tekrar düzenlediğini ve olağan doğum yaptıran hekim ve ebelere ödül düzenekleri kurduğunu belirten Dönmez, “Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği’ne nazaran bayan doğum uzmanları, asistanları ve ebelere olağan doğumu teşvik maksadıyla, sıhhat tesisi puan ortalamasına kadar olağan doğum teşvik ek puanı verileceği söyleniyor. Meğer olağan doğumun teşvik edilmesi ve yüksek sezaryen oranlarının önüne geçilmesi için; puanlama sistemleri üzere iş barışını da bozan uygulamalar yerine kaliteli ve bayan merkezli bakım gerekiyor. Bu merkezler kapsamında doğum ağrısı korkusu olanlar için doğuma hazırlık sınıfları arttırılarak daha çok bayana ulaşılabilir” dedi.

Gebe Eğitim Programı oluşturulmalı

Türkiye’de sezaryen ve vajinal doğumun avantaj ve dezavantajlarının anlatıldığı bir hamile eğitim programının oluşturulmasının faydalı olacağını lisana getiren Dönmez, bu program kapsamında spontan vajinal doğum, müdahaleli vajinal doğum, doğum analjezi ve anestezisi ile sezaryen hakkında delile dayalı bilgiler verilmesi gerektiğini belirtti. Dönmez, “Uluslararası ebelik uygulamalarının ülkemizde de işlerlik kazanmasını ve ebelik sistemi güçlendirilmesine yönelik siyasetler oluşturulmasını istiyoruz. Hastanelere sezaryen suratlarının ispata dayalı uygulamalara nazaran yapılmasına yönelik uygulamalar getirilerek, sezaryen suratlarını karşılaştırmak ve kıymetlendirmek için global standartlarda sınıflandırma sisteminin oluşturulmasına yönelik rehberler geliştirilmeli” dedi.

Multidisipliner Bakım Modeli

Bakımın öncelikle ebeler tarafından sağlandığı, riskli durumlarda bayan doğum uzmanlarının müdahale ettiği multidisipliner bir ebelik-doğum uzmanı bakım modelinin benimsenmesi gerektiğine işaret eden Dönmez, şunları söyledi: “Ebelik sistemlerinin güçlendirilmesi, hamilelerin sezaryen riskleri konusunda bilgilendirilmesine değer verilmesi, hamile ve eşlerinin doğum konusunda eğitim almalarının sağlanması ve vajinal doğum ile ilgili endişe, tasa, yanlış bilgi ve inanışlarının düzeltilmesi gerekiyor. Ebelik eğitimcileri örgün ve yaygın eğitimler sırasında sezaryen idaresi ile ilgili memleketler arası kuruluşların belirlediği rehberler doğrultusunda eğitim programlarını yine düzenlemeli ve ebelerin maharetlerini arttırmaya yönelik teknoloji ile uyumlu eğitim teknikleri kullanmalıdır.”
Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı