Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Hece ölçüsü
Şiirde hece ölçüsü
Şiir ölçüsü
Türkçede heceler uzunluk kısalık bakımından az daha aynı değerdedir Bu yapı nitelik şiirde hece ölçüsünün kolayca kullanılmasına imkân verir Birincil yazılmış Türk edebiyatının ürünleri olarak aşina Göktürk Yazıtlarında şiir bulunmamasına karşın şiirsel özellikler taşıyan ve hece ölçüsüne uyan bölümler vardır Kaşgarlı Mahmutun Divanü Lugatit Türk eserindeki şiirler de hece ölçüsüyle yazılmışlardır Türklerin İslamiyeti kabulünden sonradan an edebiyatı ve aruz ölçüsünün yaygınlaşması hece ölçüsünün yalnızca tekke ve aşık edebiyatına özgü bir ölçü olmasına yol açtı
Hece ölçüsünde kalıbı dizelerdeki hecelerin sayısı belirler Her dizesinde 11 hece yer alan bir şiirin kalıbı 11li hece ölçüsüolarak gösterilir Bir hecenin emin bölümlere ayrılmasına durgulanma, bu bölümlerin okuma sırasında hafifçe durularak vurgulanan yerlerine de durakdenir Kalıplar 2liden başlayarak 20lilere kadar çıkar Eksik heceli, yani 2liden 6lıya değin kalıplar tekerleme, özdeyiş, bilmece gibi ürünlerin şiirsel parçalarında ahenk öğesi olarak yer alır? Bu tür kısa kalıpların durakları dizenin sonundadır
Hece ölçüsünde durağın önemi büyüktür Bir kalıp en düşük 2, en çok 5 duraklı olabilir Bir durakta bulunan hece sayısı ise 1 ile 10 aralarında değişir Hece kalıpları duraklar ve duraklardaki hece sayıları bakımından bölümlenir Bu kalıplar içinde en fazla kullanılanlar 7li, 8li, 11li ve 14lü olanlardır 7li ölçü daha fazla mani türünde kullanılmıştır 8li kalıp semai, varsağı, destan ve türkülerin ölçüsüdür 11li ölçü ise ilk kez koşma ve destan almak üzere aşık ve tekke debiyatı şiirlerinde kullanılmıştır 14lü hece ölçüsüne ise daha fazla tekke şiiri ve çağdaş Türk şiirinde rastlanır *
Şiirde hece ölçüsü
Şiir ölçüsü
Türkçede heceler uzunluk kısalık bakımından az daha aynı değerdedir Bu yapı nitelik şiirde hece ölçüsünün kolayca kullanılmasına imkân verir Birincil yazılmış Türk edebiyatının ürünleri olarak aşina Göktürk Yazıtlarında şiir bulunmamasına karşın şiirsel özellikler taşıyan ve hece ölçüsüne uyan bölümler vardır Kaşgarlı Mahmutun Divanü Lugatit Türk eserindeki şiirler de hece ölçüsüyle yazılmışlardır Türklerin İslamiyeti kabulünden sonradan an edebiyatı ve aruz ölçüsünün yaygınlaşması hece ölçüsünün yalnızca tekke ve aşık edebiyatına özgü bir ölçü olmasına yol açtı
Hece ölçüsünde kalıbı dizelerdeki hecelerin sayısı belirler Her dizesinde 11 hece yer alan bir şiirin kalıbı 11li hece ölçüsüolarak gösterilir Bir hecenin emin bölümlere ayrılmasına durgulanma, bu bölümlerin okuma sırasında hafifçe durularak vurgulanan yerlerine de durakdenir Kalıplar 2liden başlayarak 20lilere kadar çıkar Eksik heceli, yani 2liden 6lıya değin kalıplar tekerleme, özdeyiş, bilmece gibi ürünlerin şiirsel parçalarında ahenk öğesi olarak yer alır? Bu tür kısa kalıpların durakları dizenin sonundadır
Hece ölçüsünde durağın önemi büyüktür Bir kalıp en düşük 2, en çok 5 duraklı olabilir Bir durakta bulunan hece sayısı ise 1 ile 10 aralarında değişir Hece kalıpları duraklar ve duraklardaki hece sayıları bakımından bölümlenir Bu kalıplar içinde en fazla kullanılanlar 7li, 8li, 11li ve 14lü olanlardır 7li ölçü daha fazla mani türünde kullanılmıştır 8li kalıp semai, varsağı, destan ve türkülerin ölçüsüdür 11li ölçü ise ilk kez koşma ve destan almak üzere aşık ve tekke debiyatı şiirlerinde kullanılmıştır 14lü hece ölçüsüne ise daha fazla tekke şiiri ve çağdaş Türk şiirinde rastlanır *
