Silifke Halk Oyunları

Silifke, Kaşık Oyunları bölgesi içinde bulunmaktadırSilifke'nin adeta tüm oyunları kaşıkla oynanmaktadır Halk Müziği oyunları üstünde, otuz kırk yıl önce birincil incelemeler yapıldıgında iki taraflı iki sıra halinde oynanan karşılamalar yoktu Son zamanlarda karşılıklı iki sıra haline dönüşmüş karşılamalara da rastlanmaktadır Anadolu ’nun Akdenize açılan kesimlerinde oynanan danslarda Anadolu insanının jurnal yaşamı değişik safhalarıyla anlatılmaktadır Danslar hareketli,canlı ve neşelidir Oyunların çogu Davul ve Klarnet eşliginde sürdürülmektedir Ritim sazı olarak Koltuk davulu, Şişe ve Fincan kullanıldıgı da rastlanmıştırOyunlar Türkiye'nin Akdeniz kıyılarına aittir Kız ve erkekler karışık oynanır Oyuncuların her iki elinde kaşık vardır Bir elde iki kaşık bulunur Kaşıklar ritm saptamak içinde kullanılır

Dansların Teknik Özellikleri:

Çaya vardım zeybeği (türkülü, bayan erkek girift), Eski Mengi (dinsel dans, bayanerkek karışık), Keklik (türkülüerkek, tek, toplu), Keklik mengisi (dinsel, karmakarışık, türkülü), Kıbrıs zeybeği ( erkek, tek, toplu), Köroğlu (erkek, tek, toplu, türkülü, bıçaklı), portakal zeybeği (tek, toplu, zeybek, türkülü), Silifkenin yoğurdu (karmakarışık, türkülü, toplu), Silifke Zeybeği ( türkülü, erkek, tek), Tımbıllı (türkülü, karmakarışık, toplu), Plato yolları (türkülü, karmakarışık), yeni mengi (dinsel, bayan erkek karma)

OYUN ÇEŞİTLERİ:

Çaya Vardım Zeybeği, Keklik, Kıbrıs Zeybeği, Portakal zeybeği, Silifke'nin yoğurdu, Silifke zeybeği, Tek Zeybek, Tımbıllı, Plato yolları, Gerali, Her yanı elmas, Zeytin dalları, Silifke'nin koşması, Türkmen kızı, Mandilli, Şerif bayan, Köroğlu, Kerem Keza, dinsel içerikli olarak, Tahtacı Türkmenler aralarında yapılan Eski mengi, Yeni mengi, Keklik mengisi akla gelen danslardır

Keklik:

Keklik dansının anlamı ile ilgili olarak, üç öbür varyant bulunmaktadırKekliğin sekişi, kanat çırpışı, ötüşü, gerdan kırışı, zıplayışı anlatılır Kekliğin taklididirKeklik, insan olur, bir çalının dibinden çıkar Kaşıklar kanat olur, ayaklar seker Bir av doğa oyunudurAvcıdan kaçan kekliğin taklididir

Kıbrıs Zeybeği:

Coğrafi, hesaplı ve iktisadi koşullarla benzer olarak, Kıbrıs'ta bilinen bu dans Silifke'ye taşınmış ve sevilmiştir Çok hareketli bir zeybektir

Portakal Zeybeği:

Silifke narenciye bölgesi olduğundan, portakal oyunlara ilham kaynağı olmuştur Portakal toplanırken, iki taraflı türküler söylenir ve portakalın toplanması, yere düşüp yuvarlanmasın anlatılır Aldığı isim bedensel anlamda değil mecazi anlamdadır Türkülerimizin genelde sözlerinde geçen meyve adları, sevgililerin; yanaklarına, dudaklarına, gözlerine, göğüslerine benzetildiği için bu zeybekte de sevgililerin göğsü portakala benzetilmiştir Dolayısıyla ege'den Güney'e dürüst yayılan zeybekler, Ege'deki kahramanlık öğesini Güney de aşk öğesiyle yumuşatmıştır

Silifkenin Yoğurdu:

Bu dans eski bir türkmenyörük dansıdır Bayan erkek, karşılık oynar Silifke ekonomisinde hayvancılığın yeri önemlidir Oyunun başından sonuna kadar, yoğurdun üretimini gözlemek olasıdır Yoğurt, Türkmen yaşantısında kayda değer yeri olan yiyecektir Türkmenler, eski dönemlerde yoğurt yapar bunu satarlardı Jurnal yaşama girerek baş gıda olan yoğurt, türkü ve oyun olarak gelmiş günümüze Yoğurt, Türkmen için geçim kaynağı olması nedeniyle büyük bir saygınlığa sahiptir Bu haysiyet da Türkmenleri, yoğurdun bereketi için oyun oynamaya yöneltmiştir

Plato Yolları:

Kışın bitimi ilkbaharın gelişiyle sahilin sıcağından, rutubetinden kaçıp yaylayaserinliğe kuru havaya meydana çıkan Türkmenleri anlatır Toroslarda yaşayan Türkmenlerin Ortaasya kökenli danslarından biridir Obaların, göç alemlerini anlatır Ali Rıza Yalman'ın Cenupta Türkmen Oymakları isimli kitabında, bilhassa bir yaylaya göç hazırlığının nasıl yapıldığı ayrıntılı bir biçimde kayıtlara geçirilmiştir
Türkmen Kızı: Eski Türklerin kıtlıktan bolluğa kavuşma törenlerini canlandıran bir oyundur Türkmen kızlarını günlük yaşamı burada gözlenir
Sallama: Yaylaya çıkan gençlerin gül bahçelerinde birlikte eğlenmelirini aylatır yuvarlak oynanır

Ger Ali (Ham Çökelek):

Taşeli bölgesinin uzakta dağ köyünde GERALİ isminde bir kişi yaşıyormuş Gerali'yi herkes sever, sayar ve tanırmış Gerali sonra kendini ortaya atmış, bir müddet haydutluk yapmış, sonradan Gerali, köyünden bir kızla evlenmiş Anası, Babası; Acaba oğlumuz yola kazanç, eşkiyalığı bırakır da doğru bir insan olur mu? düşüncesiyle oğullarını evermişler Gerali bir müddet Armağan isimli kızla yaşar Aradan 23 ay geçer Gerali, Hediye'nin üstüne bir kız daha alır Bu Nedenle iki kadınla evlenir İkinci karısının adı Duduya'dır Gerali bu hanımlarıyla yaşar gider Zaman ilerledikçe, yaşam koşulları güçleşir ve hanımlarla geçinemez Birine 3m bez alırsa, öteki festival ister dururmuş Gerali dayanamaz olmuş ve sonunda işi oyuna, türküye dökmüş Döne döne oynamaya başlamış

Oyunlara eşlik eden müzik aletleri şunlardır:

Davul, Klarnet Şişe Keman Bağlama Kaşık *