Sinemanın Sizi İyileştirdiğini Biliyor muydunuz? Son Zamanlarda Sıkça Uygulanan Film Terapisi ile İlgili Her Şeyi Anlatıyoruz

"Bir sinema izledim hayatım değişti" cümlesi size çok klişe gelebilir. Gelgelelim filmin gücü psikologlar tarafından çoktan keşfedildi ve bir terapi tekniği olarak uygulanmaya başladı.

Kaynak 1...

Kaynak 2...


Düşünsenize bir sorununuz ya da konuşmaya gereksiniminiz var. Psikologa gidiyorsunuz ve size 'Git şu sineması izleyip gel' diyor. Olağanüstü bir şey değil mi?


Son devirlerde sinemalar psikologlar tarafından bir terapi usulü olarak uygulanmaya başladı ve çok da işe yaradı. Bu usulün ismine da Film Terapi dendi.


Film Terapi; sinemaların bireyler üzerinde oluşturduğu öfke, heyecan, endişe, sevinç, coşku ve aşk üzere hislerin açığa çıkması ile oluşmuştur. Psikolog tarafından bu hislerin işlenmesine, tahliline ve olumlu modelleme temellerine dayanan bir sistemdir.


Bu sistem birinci kere 1990'ların başında bir psikoloji profesörü olan Gary Solomon tarafından kullanılmıştır. Velev kendisi bu bahiste bir de kitap yazmıştır.


Film Sineması Reçetesi: Bu Sineması İzleyin ve Sabah Beni Arayın: Hayatın Meselelerini İyileştirmenize Yardımcı Olacak 200 Sinema

Sinema terapisini terapi seanslarında birinci uygulayanlar ise ABD’li psikiyatrist çift David Cambronne ve Jan Hasley olmuştur.

Gary Solomon yazdığı bu kitapta 200 sinemanın hikayesini, oyuncu takımını, terapide kullanılacak olan temaları kendi tahlilleri ile birlikte kaleme almış.


Evet süreç nasıl işliyor? Birinci olarak danışan psikologa gidiyor ve rahatsızlığına nazaran ona bir sinema listesi öneriliyor. O da bu sinemalardan birini seçip izliyor.


Mesela depresyon için 'Alone In The T-Shirt Zone' ve , 'Eraserhead' sinemaları var. Öz hürmet sorunu olanlara 'Billie Eliot', 'Forrest Gump', 'My Left Foot', 'Rain Man' sinemaları öneriliyor.


Bağlantılardaki çatışmalar içinse 'The Accidental Tourist', 'The War of the Roses' ve 'He Said, She Said' örneklerini verebiliriz.


Danışan sineması hanede ya da filmde izleyebilir. Yalnız olmayı ya da bir arkadaşının ona eşlik etmesini tercih edebilir. Velev terapistle birlikte izlemek bile mümkün. Buna terapist ve danışan duruma nazaran birlikte karar veriyor.


Velev izlerken kimi notlar almak çok işe yarıyormuş.

Elbette danışanın izleyeceği sineması terapistin de daha evvelden izlemiş olması gerekiyor. Böylelikle bir sonraki seansta sinema üzerine konuşuluyor ve asıl Film Terapi süreci başlıyor.


Terapist danışana sinemayla ilgili sorular sormaya başlıyor: Sinemada en çok hangi karakteri sevdin, sevmediğin bir karakter oldu mu ve sebebi nedir? Sinemadaki temel sorun neydi ve nasıl çözüldü, sonunu beğendin mi, ne olsa bu son değişirdi?


Böylelikle Film Terapi Identifikasyon, Katharsis ve Insight halinde 3 aşamada gerçekleşiyor.


1. Identifikasyon (özdeşleşme): Danışanın sinemadaki karakter/karakterlerle kendisi arasındaki benzerlikleri görmesi yahut hissetmesidir. Karakterin davranışlarını ve kanılarını inceleyerek kendi davranış ve sonuçlarını incelemeye başlamasına aracılık etmektedir.

2.Katharsis (İç boşaltma): Danışanın benzeri sorunu yaşayan ve emsal hisleri hisseden karakterin/karakterlerin gözlenmesi sonucu hastanın bastırdığı, farketmediği hislerinin ve iç çatışmalarının ortaya çıkması (katharsis) ve böylelikle rahatlama ve arınmanın sağlanmasıdır.

3. İnsight (İçgörü): Özdeşim kurulan karakter/karakterlerin his ve davranışlarına, yaşadıkları meselelere ve meseleleri çözüş biçimlerine bakarak (kişilerin kendi travmaları ve çelişkileri ile yüzleştiklerini görmek), kendi omurundaki bağlantılı durumların tahlilinde farkındalık kazanması (hastanın duyduğu zayıflık, suçluluk ve utanç hislerinin azalması) ve benzeri prosedürlere başvurması.

Psikiyatrist Fuat Ulus'a nazaran sinema seyrederken; izleyen kişi sinemadaki hadise ve karakterlere ulaşmakta, karakterlerle özdeşleşerek (identifikasyon) ya algılamakta ya da reddetmekte. Farkında olmadan karakterlerin de mekanına geçmekte.


Sinema bittiğinde ise öğrendiklerimizle öfke, huzursuzluğumuz ve depresyonumuz da hafiflemeye başlamaktadır. Ulus kaliteli bir psikolog elinde sinemaların bir ilaç kadar tesir edebileceğini de öne sürüyor.


Epey tesirli olan formül yurt dışında ve devletimizde sıkça kullanılıyor. Pekala siz ne düşünüyorsunuz, filmin güzelleştirici bir cephesi olduğuna katılıyor musunuz?