Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Kol ve bacaklarımızda seyreden bir çok hudut ve kısımları vardır. Bu sonların vazifesi ilgili kas kümelerinin çalışmasını sağlamak ve bölgelerinin duyusunu alarak beyne iletmektir. Her bir hudut bir yada birkaç noktada sıkışabilir ve hastalık tablosu oluşturabilir. Bunların içinde en fazla sıkışan, üzerinde en fazla çalışılmış ve tanınmış olanı median hudut denilen hududun el bileği düzeyinde sıkışmasıdır. Bu duruma karpal tünel sendromu denir.
Karpal tünel kanalının içinde rastgele bir nedenle basınç arttığında hudut bası altında kalarak sonun sıkışma hastalığı oluşur. Kişinin günlük,iş ve spor ömrünü etkileyen ve hatta engelleyen, ilerlemiş durumlarda gece uyandırmaları nedeniyle uyku bozukluğu ve elin kullanımını zorlaştıran can sıkıcı bir sorun oluşturur. Ortopedi pratiğinde çok sık rastlanan bir durumdur ve halk ortasında hudut sıkışması olarak bilinir.
Nedenleri nedir?
Karpal tünel sendromu için hazırlayıcı faktör olarak birçok sebep vardır.
İç yahut dışsal bir nedenle kanal içi basıncı artıran rastgele bir sorun sonun sıkışmasına neden olabilir. Bu durum en sık olarak, elini el bileği eklemini bükük durumda kullanmayı gerektiren birtakım meslek ve mesken işi yapan bireylerde olmaktadır. Bu şahıslarda median sona komşu tendon ve tendon kılıflarında çok kullanıma bağlı kalınlaşma ve ödem olmaktadır. Bu durum romatoid artrit üzere romatizmal hastalıklarda da çok bariz olmaktadır.
Bazen şeker ve tiroid ve büyüme hormonu bozukluğunun bir bulgusu olarak karşmıza çıkabilir ve şeker hastalarında hayli sık oluşmaktadır.
Sık görülen bir durum da hamileliktir. Hamileliğin son 3 ayında bedende su tutulumu( ödem) artarak karpal tüneli tesirler ve ödemli hale getirir. Doğumdan sonra bedendeki ödemin çözülmesiyle bir arada çoğunlukla sorun geriler ve güzelleşme olur.
Nasıl bulgu verir?
Birinci şikayetler ağrı, uyuşma ve karıncalanmadır. Ağrı ve uyuşma yanma üslubunda olup özellikte 2. ve 3. parmaktan başlar ve avuç içi, önkol seviyesine kadar çıkar. Bazen omuz ve boyun bölgesine vurur ve omuz sıkıntıları ile karışır. Kişi iş yapma sırasında yada günlük el kullanımında(telefonla konuşma,gazete okuma,klavye-mouse kullanımı,örgü-tığ işi yapma gibi) çabuk yorulma,uyuşma ve ağrı nedeniye elini dinlendirme gereksinimi hisseder. Sıklıkla birinci şikayetler gece uyku sırasında oluşur. Kişiyi uykusundan uyandırır ve elini sallama, ovma sonrasında şikayetler geçer. Ağır durumlarda gece uyandırmalarının sıklığı artar ve ağrı ve uyuşmanın geçmesi daha uzun mühlet alır yada uyuşma daima hale gelir. Sıkışmanın derecesi ve mühleti arttıkça elde kas güçsüzlüğü ve erime başlar. Kişi hem uyuşma ve his kaybı hem de kuvvet kaybı nedeniyle eşyaları sıkamadığını ve elinden kayıp düştüğünü söyler.
Nasıl teşhis edilir?
Karpal tünel sendromu, hastayı dinleyerek ve muayene ederek tanınabilir. Kesin teşhis,sıkışma düzeyini belirleme,derecelendirme ve sorunu belgeleme için emg tetkiki yapılmalıdır. Misal meselelerin ayırıcı teşhisini yapmak,eşlik eden sıkıntıları saptamak,hazırlayıcı nedenleri araştırmak için direk röntgen,ultrason,emar ve laboratuar tetkikleri yaptırmak gerekebilir. En fazla boyun bölgesinde omurga kireçlenmesi,boyun fıtığı üzere meselelerle karışır ve ayırıcı teşhiste kesinlikle düşünülmelidir.
Karpal tünel sendromu nasıl tedavi edilir?
Tedaviyi ve tedavi halini belirleyen en kıymetli faktörler; sorunun mühleti,şikayetlerin şiddeti,emg bulgusu ve derecesi,kas erimesi olup olmadığı,sıkışmaya sebebin ne olduğudur.
Ameliyat öncesi tedavi olarak; elin günlük,iş ve spor sırasında kullanımı sırasında nötral durumda tutan elbilekliği kullanımı ,ödem–yangı giderici ya da çözücü ilaç uygulaması,elin kullanım konumu öğretilmesi, fizik tedavi yolları yapılır. Tartışmalı olmakla birlikte kanal içine kortizon uygulaması yapılabilir. Kimi hudut kılıfı güzelleşmesine yardımcı olan ilaç ve vitaminler verilebilir. Tüm bu ameliyat dışı usuller başarısız kalıyorsa , hasta şikayeti, muayene ve emg bulgusu birlikte kıymetlendirilerek ameliyat kararı verilir.
Karpal tünel tedavisinde ameliyat nasıl yapılır?
Hasta bir bütün olarak kıymetlendirilir. Anestezi tipi aksi bir durum olmadıkça lokal ya da blok anestezidir. Ameliyat 5-15 dakika kadar sürer. Hasta birebir gün taburcu edilir. Ameliyat sonrası ağrı olmaz yada olsa dahi minimaldir ve ağrı kesicilerle kolay kolay denetim edilir. Ameliyat sonrası el kullanımına birkaç gün içinde başlanır.
Ameliyatın muvaffakiyetini belirleyen en temel faktör sıkışmanın müddeti ve derecesidir. Genelde birinci gece uyuşma ve ağrı şikayeti geçer ve hasta bariz bir rahatlama hisseder. Uzun periyodik ve ağır sıkışmalarda uyuşmanın geçmesi biraz vakit alabilir.
