Sırıkla Atlama Sporu - Sırıkla Atlama Sporu Kuralları Nelerdir?

Yüksek Atlama direk boyu


Atlama branşlarının en zoru olan sırıkla atlama, muavin araç kullanılarak yapılan bir spordur 19 yy ortalarından beri spor yarışmalarında yer almaktadır Ukraynalı ünlü sırıkçı Sergei Bubka, 1991 yılında dördü pistte dördü de salonda olmak üzere sekiz rekor kırıp, toplam dünya rekoru sayısını yirmi sekize çıkararak, sırıkla atlamanın en büyüğü olduğunu kanıtladı

Günümüzde sırıkla atlama, atlama noktasına 45 m uzunluğundaki bir pistten koşularak yapılır

Bir değişiklik cambazlık hareketi olan sırıkla atlamada, atletin başarılı olması için zinde kollarının olması gereklidir uzun boylu almak keza büyük bir avantajdır Uzun boylular, yükselişlerde üstteki tutuşu basit yaparlar, enerjilerini daha ölçülü kullanırlar ve kollarla yapılan çekişlerde daha başarılıdırlar Ayrıca rüzgar da kayda değer bir etkendir

Sırıkla atlamada kullanılan en kayda değer malzeme atlama sırığıdır Atletler takriben 5 m uzunluğunda, 2 kg ağırlığında, sırça elyaflı fiberglass uç kullanırlar Bu sırıklar atletlerin boylarına ve ağırlığına kadar değiştirme gösterebilir Oysa uzunluğu ve ağırlığı konusunda bir sınırlama yoktur Sırıklar hafif eğimli olup, elle iyi kavranabilmesi için altından ve üstünden bantla sarılmıştır

Koşu pistinin ucunda sırığı yaslanmak için toprağa gömülü sırık sandığı vardır Atlet bu sırıkla havaya yükselerek iki uç arasındaki metal çıtayı aşmaya çalışır Sırığı, 22 kg ağırlığındaki metal çıtayı geçerken bırakır ve 1 m yüksekliğindeki özel mindere düşer Sırıkla atlayan atletler, topuklarında süngerli lastik yer alan veya bu atlayışlar için özel olarak hazırlanmış ayakkabılar kullanırlar Bu ayakkabılar aynı zamanda üçgenin taban olmayan kenarı bileklerini de koruyucu nitelik taşırlar

Ellerin tutuşu

Üst kol düz ve başparmak ve parmaklarla sırığın 20 cm altında tutulurAlt kol bükük olarak, başparmak ve parmakların aralarında üst kolun takriben 60 cm altındadıralt kolun dirsek ile bilek arasındaki kısmı dikey ile 45 derecelik açı yaparEl tutuşu değiştirilmeden direk,vücudun yan kısmına kalça hizasına getirtilirŞimdi daha aşağı el saat yönünün aksine, üstteki el ise saat yönüne çevirilir

Tutuş yerleri:
Temel olarak üç tutuş şekli vardır; alçak tutuş,400 m Veya daha aşağıdan; orta tutuş üstteki el,450 m Ya Da daha aşağıdan; yüksek tutuş,450 m Den yüksek tutuş yerleridir

Sırığın taşınması: tutuş yerine kadar, üç taşıma şekli vardır : alçak yelken direği nakliye, sırık ucu göz hizasında;orta kutup taşıma,yelken direği ucu yerden yaklaşık 250 m Ve yüksek gönder taşıma,kutup ucu yerden 350 m Daha yüksek olan taşıma şeklidirSırık hep benzer pozisyonda taşınmalı ve sırıkçının kazanı görmesine engel olmamalıdırÜstteki gövde,sırıkla birlikte hafifçe yanlara sallanmalı ve her iki dirsek kuytu ve kasılmadan taşınmalıdır

Teşebbüs koşusu: Teşebbüs koşusu,15 ile 21 fule arsında değişir Koşu hızı, kontrollü bir biçimde takeoff ’a doğru hızlanır Adım frekansı, koşuya başlarken ve sonlara doğru yaklaşırken yükseltilirKoşu adımları gittikçe daha kuvvetli ve daha çabukturSırık ucu kazana gelmeden son beş adımda gitgide indirilerek yatay pozisyona getirilirYaklaşım koşusunun doğrulunu kontrol etmek için,takeoff ’dan 5 yada 7 fule öncesine bir denetim işareti koymak yerinde olur

Saplama:
Saplama son üç adım ile başlar üstteki elin ileri dürüst kalçayı geçmesi ile kazana dürüst son iki adımda ileri ve yukarıya dürüst olur

Bu üstteki kol düz olarak başın yukarısına gelene değin devam eder Aslında takaoff adımının konusu,üstteki kolun pozisyonu ve direk ucunun kazana yerleşmesi benzer anda olur

Takeoff:
Sırıkçı, en fazla sıçrama kuvvetini, büsbütün üretilen kinetik enerjiyi yerden sırığa transfer etmek için üretir (şekil 1 d) Takeoff bacağı, yeri iterek, kollarla sırığın altından sırığa düşey baskı uygulanır Diğer bacak, take off bacağı hizasına geçtiğinde kollar yukarı ve ileriye dürüst bir biçimde pres yapar Kollardaki basıncı artırmak, sırık üstüne devretmek ve sırıkçının yerden tez ayrılması için omuzlar ve kalça ile bir zaman blok vardır

Salınım

Takeoff ayağının parmakları yeren ayrıldığında, önde olan üçgenin taban olmayan kenarı yatay pozisyona kazanç ve yukarı devam eder Takeoff bacağı, kalça ekseninde düz olarak çabuk salınır kalçalar, omuz ekseninde geriye doğru takla hareketiyle kaldırılır Alt kol, sırıktan kurtulana kadar takeoff ’daki direnişini burada da devam ettirip omuzdan çekişe başlar Salınım hareketi, kalça omuzların üzerine geldiğinde dizlerin çıtanın üst ve yakın seviyesine geldiğinde tamamlanır

Uzanış ve çıta hareketi

İyi zamanlama ile vücudun amut hareketinin düzlüğü, gönder açılmadan önce tamamlanır

Bu noktaya kadar üst kol hala düz bir biçimdedir ve bu noktada vücudun dönmesiyle kalçanın daha yüksek düzeye getirilmesi için maksimum güçle çekişe başlar (şekil 1 H) Alt kolun sırıktan bölünmüş ve üst kolun presi, amut pozisyonunda altında doğru devam eder şekilde cisim çıtayla karşı karşıyadır Çıta hareketinin son hareketi ise, sırıkçının uçuşu ve geçişidir Sırıkçının başı ve boynunun bel kemiği ile benzer çizgide oluşu, gerektiğinde yatay ve dikey harekete elverişli olduğu için önemlidir Sadece, kollar ve bacaklar sırığın üstünde mancınık gibi atışını sağlayabilir

SIRIK ATLAMADA KONDİSYONLANAM

Sırıkla atlamanın amacı azami yüksekliği aşmak olmasına karşın, daha önemlisi, sadece yüksek atlama değil, sırıkçının maddesel ve psikolojik gelişimidir

Maddesel aktivite sırasında zeki ve hayalperest düşünmesi, sırıkçının psikolojik yapısının gelişimine yardımcı olacaktır Somut çalışma; dakiklik, şiddet, koordinasyon, elastikiyet, kasların dayanıklılığı ve denge gibi öğelerin gelişmesi amacındadır Bu öğelerin birisindeki gelişim, bile daha yüksek mesafelere ulaştırır Fakat, ideal olanı, bütün öğelerin en yüksek seviyeye getirilmesidir Mesela; süratin artışı sırıkla atlamaya en manâlı yardımcı faktördür

yüksek atlama için sürat gelişimi özel antrenman gerektirir Çünkü, bu gelişim öteki branşlardaki çabukluk antrenmanlarından biraz farklıdır Ayrım şudur; sırıkçının emrindeki tarafında taşınan uç, özellikle koşu fuleleri aralarında havadaki uçuş hemencecik, onun dengesini bozacak bir faktördür Koşarken yerle daha fazla bağlantı bu etkeni minimuma indirir

Sırıkçıların, Sprint çalışmasının yarısından birçok sırıkla birlikte yapılır Koşu mesafesi her tekrarda, sırıkla 40 ile 50 m Sırıksız 60 ile 80 mdir koşu süratinin gelişiminde sık kullanılan metot; kuvvet gelişiminde tepecik yukarı, rahatlama ve adım frekansı için tepe aşağıdır

Dayanıklılık ve karın kaslarının kuvveti ve sırt kaslarının kuvveti de ağırlıklarla geliştirilebilir Beklide geliştirilebilecek en kayda değer nokta kol kuvvetidir

Kollar için önerilen hareketler, sırtüstü yatar pozisyonda düz kol pullovarlar, gülle atışları, paralele barda amut presler ve geriye doğru takla ve pres ile çıta geçmeleri içerir

Yatay barda bileğe yada bele bağlı bir önem ile salınım hareketi pratiği yapılabilirek ağırlıklarla yapıldığında daha faydalı olacaktır Çünkü ,sırıkçı daha yüksek bir dirence aleyhinde koyacaktır, düzenlemek zorunda kalacaktır Sırıkçı, barı daha alçak kolu ile çektiğinde, kalça ve bacaklar omuz ekseninde rotasyon yapar ve daha doğru salınım hareketi olur Üstteki kol vücudun aşağıda ve yukarı hareketinde tekrar tekrar düzdür

YAPI: Sırıkla yüksek atlama büyük miktarda somut ve vücudun tüm bölümlerinin karıştığı, canlı enerji gerektirir Sırıkçı derecesini geliştirmek için,hangi yönün beceriksiz olduğunu, deneyim ile öğrenmek zorundadır Özellikle yarıştan birkaç gün öncesine dek, fazla atlayışa tercihen az atlayış en iyisidir Öğrenme işlemi fiziksel olarak sırıkçının,diri kalmasıyla ve yüksek derecede kendini kontrole sahip olmasıyla mümkündür

İstenilen alıştırmanın fazla takviyesini ihtiyacı karşılamak için bir teknik antrenmanda sırıkçı, 9 fuleden 20 atlayış, veya 13 fuleden 15 atlayış gerçekleştirilmesi yeterlidir *