SITMA: nedir nasıl tedavi edilir

SITMA: nedir nasıl çare edilir sıtma nedir sitma nedir sıtma hastalığı nasıl olur tedavisi tedavisi nasıl olur SITMA (MALARYA) Kadınsı anofel cinsi sivrisineklerde bulunan parazitlerin, insanları ısırmasıyla meydana gelen, nöbetler halinde ateş ve titremeye neden olan, yaygın bir hastalıktır Sıtmanın bir öteki adı malaryadır Tanı ve tedavisi mümkündür ve kolaylıkla yapılır Tedavi edilmediği takdirde ciddi problemlere yol açar ve hatta ölümcül olabilir Çok uzun zamandan beri tanıdık bir hastalıktır Dünyada 200 milyondan artı kişinin bu hastalığa yakalandığı varsayım edilmektedir Çoğunlukla Asya ve Afrika’da görülen bu rahatsızlık, bundan böyle havayolu ulaşımı ile bütün dünyaya yayılmaktadır İnsanoğlunun karşılaştığı en yaygın hastalıklardan biridir Ülkemizde en çok Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde görülmektedir Adana, Mersin, Gaziantep, en çok görülen yerlerdir SITMANIN NEDENİ NEDİR? Sıtmanın nedeni, plazmodium adındaki tek gözenekli olan parazitlerdir Bu parazitlerin tek rezervuarları insandır Bu parazitlerin tümü sıtmaya niçin olur ve anofel tipi sivrisineğin ısırmasıyla bulaşır Bu sivrisinek, sıcak ve nemli yerlerde yaşar Bu parazitlerin yapmış olduğu sıtmanın şiddeti değişiktir P Malarianın yapmış olduğu sıtma türünde ateş 3 günde bir yükselir Bu pazarzit vücuda girdikten uzun süre sonradan bile sıtmaya niçin olabilir Sık karşılaşılan bir sıtma türü değildir P Falciparumun neden olduğu sıtma, özellikle Asya’da sık görülür Her gün alev yükselebilir ve uzun sürelidir En şiddetli sıtma tipidir P Ovale ve P Vivax’da alev 48 saatte bir yükselir Özellikle sıcakta, ateş artı yükselmiştir ve hararete niçin olur Keza titreme görülür Çoğunlukla Akdeniz ülkelerinde karşılaşılan bir sıtma tipidir SITMANIN BELİRTİLERİ Sıtmanın belirtileri, nöbetler halinde ortaya çıkar Enfeksiyona niçin olan plazmodiumun türüne tarafından, belirtilerin şiddeti, nöbetler ve görülme zamanları değişir Nöbet başlamadan 23 gün önce hastada bazı belirtiler ortaya çıkar Kişi, bitkin ve mutsuzdur İştahı azalmıştır bunun dışında baş, üçgenin taban olmayan kenarı, sırt ağrıları görülebilir Sıtma nöbetinde birincil görülen şart, titremedir 2 saate kadar uzayabilir Tüm karoser sarsılır Titreme esnasında, ateş yükselir Bu ateşin şiddeti, sıtmaya neden olan mikroba göre değişir Cilt kurumuştur ve sıcaklık hissi fazladır Hem sıtmadan önce görülen başağrısı, nöbet her tarafında da devam eder Nabız yükselir ve hastada asabiyet görülür Sırt ve but ağrıları devam etmektedirSıtmanın ilerlediği durumlarda karaciğer ve dalakta artma görülür Dalak yırtılırsa, iç kanama meydana kazanç Anemi görülebilir Ayrıca hasta, solunum güçlüğü çekebilir SITMA TANISI NASIL KONUR? Doktora gittiğinizde, şikayetleriniz doğrultusunda doktorunuz sizi yönlendirir Sıtma mikrobunun yaygın olduğu yerlerden gelip gelmediğiniz sorulur Diğer hastalıklarla karıştırmamak ve sıtmanın belirlenmiş tanısı için, hastadan alınan kan örneğinden, mikrobun kanda bulunup bulunmadığı araştırılır Plasmodiumların görülmesiyle, hastalığın tanısı konur id SITMANIN TEDAVİSİ Önceleri, Büyük İskender dahil bir fazla kişinin ölümüne niçin olan sıtma, günümüzde tedavisi kolay bir hale gelmiştir Sıtmanın ilacı bulunulan coğrafi bölgeye tarafından değişmektedir Çünkü sıtmaya niçin olan bir takım plazmodium türleri, bazı ilaçlara karşı dayanıklılık kazanmıştır Lakin, genellikle sıtma tedavisinde kullanılan ilaç “klorokin dir Bilhassa sıtma savaş dispanseri, afiyet ocakları, sıtma personelleri bedava olarak bu hastalığı tedavi etmektedir Sıtmanın ilaçları yalnızca sıtma savaş dispanserinde bulunur ve ücretsizdir Bu ilaçlar koruyucudur ya da çare edicidir Sıtmanın yaygın olduğu bir bölgeye gezi etmeniz gerekiyorsa, bu koruyucu ilaçları almanız gerekir Çare edici ilaçlar ise mikrobun çoğalmasını engelleyicidir Son zamanlarda bilim adamları iki ilacın bir arada olduğu yeni bir sıtma ilacı geliştirdiler başkaca hasta istirahat halinde olmalıdır ve vücudun direncini arttıracak besinlerle beslenmelidir SITMADAN KORUNMANIN YOLLARI Sıtmadan korunmak için, bu hastalığa niçin olan faktörün yani sivrisineklerin ortan kaldırılması veya üremesini yasaklayıcı tedbirlerin alınması gerekir Bu usul daha önceleri uygulanmıştır Ama günümüzde sıtmadan korunmak için sıtma hastalarının bulunup tedavi edilmesi tartı kazanmıştır Erken tanı ve tedaviyle parazitlerin kaynağı yok edilmektedirAyrıca sinek ısırığından korunmak için (özellikle geceleri), sinek kovucu spreyler, sineğin ısırmasını engelleyecek kıyafetler tercih edilebilir Hedef, sivrisineğin vücuda temasını önlemektir Sıtmanın görüldüğü yerlere gezi edecek şahısların seyahatin birkaç hafta öncesinden, yolculuk sonrasındaki birkaç hafta her tarafında sıtma ilacı alması gerekir Bu şekilde sıtmadan korunmuş olur Sıtmanın yaygın olduğu yerler nüfüsun çabuk artış gösterdiği yerlerdir Hem kasaba ve kentlerin yavaş yavaş birleşmesi ile sıtma mikrobunu teftiş altına edinmek gittikçe güçleşmektedir Bu yüzden sıtmaya olan duyarlılığın arttırılması, sıtma için gerekli hap ve malzemelerin yeterince bulundurulması şarttır Bu yüzden devletin de sıtmaya tatmin edici bütçeyi ayırması gerekmektedir